اقتصاد آنلاین ـ پرستو بهرامی‌راد: پایگاه اینترنتی واشنگتن اگزمینر به قلم "کاترین دویل"، گزارشگر کاخ سفید نوشت: در حالیکه گفتگوها برای بازگشت به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ ایران همچنان ادامه دارد، کنگره آمریکا بررسی‌های خود درباره تلاش‌های جو بایدن برای دستیابی به توافق با تهران را تشدید کرده است.
به باور بعضی، این توافق مستلزم مواردی است که موجب طولانی‌تر و قدرتمندتر شدن مفاد آن برای مهار فعالیت‌های مخرب این رژیم (ایران) در منطقه می‌شود. هفته گذشته، فرستاده بایدن در امور ایران، دو بار در جلسه استماع خصوصی در برابر کنگره حاضر شد. افزایش فشارها نشان‌دهنده شکاف در داخل حزب دموکرات بر سر سیاست این کشور در خصوص ایران است.
فشارها از جانب سناتور ارشد دموکرات به آن معنا است که در صورت موفقیت تیم مذاکره‌کننده بایدن در وین، جایی که گفتگوها با شرکای بین‌المللی در جریان است، رییس جمهوری آمریکا ممکن است در کشورش با مخالفت‌های سیاسی رو به رو شود.
هنوز مشخص نیست که تلاش‌ها برای دستیابی به توافق موفقیت‌آمیز خواهد بود یا خیر. مذاکره‌کنندگان سال گذشته موفق به دستیابی به توافق نشدند و دولت بایدن اعلام کرد پیش از آنکه پیشرفت‌های برنامه هسته‌ای ایران بازگشت به توافق دوره اوباما را غیر ممکن کند، زمان رو به اتمام است.
پس از آنکه گزارش‌هایی درباره اینکه "ریچارد نفیو" معاون "رابرت مالی"، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران پس از درخواست برای اعمال تحریم‌های شدیدتر بر ضد ایران از تیم مذاکره‌کننده جدا شد، فشارها برای کشاندن مالی به کمیته روابط خارجه سنای آمریکا افزایش یافته است. هماهنگ‌کننده خاورمیانه کاخ سفید و یک سخنگوی اداره اطلاعات ملی آمریکا نیز در این جلسه استماع حضور داشتند.
همچنین روز سه شنبه، رابرت مالی از طریق یک خط ارتباط ویدیویی امن از وین به اعضای مجلس نمایندگان گزارشی طبقه بندی شده ارایه داد. بر اساس مفاد توافقنامه، پنج عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل (آمریکا، فرانسه، روسیه، انگلیس و چین) و آلمان توافق کرده بودند در مقابل محدودیت‌های قابل راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای ایران، تحریم ها علیه این کشور را بردارند.
ایران اعلام کرده علاقه‌ای به دستیابی به تسلیحات هسته‌ای ندارد، ولی پیشرفت‌های هسته‌ای این کشور موجب افزایش نگرانی‌های واشنگتن و متحدان آن شده است.
"باب منندز"، سناتور دموکرات از نیوجرسی و رییس کمیته روابط خارجی سنا که مخالف توافق سال ۲۰۱۵ بود، درباره بازگشت به این توافق در اوایل ماه جاری میلادی به کاخ سفید هشدار داده و گفته: «در حال حاضر ما باید با جدیت از خودمان بپرسیم، به دنبال نجات چه چیزی هستیم؟»
منندز گفته اگرچه در ابتدا درباره گفتگوهای دولت در خصوص توافق طولانی‌تر و قوی‌تر به شوق آمده بود، اما این مسیله تمام شده و اکنون منتظر است که دولت بایدن فهرست تحریم‌های جاری علیه ایران را به شدت اعمال کند.
"جیسون برادسکی"، مدیر سیاسی "اتحاد در برابر ایران هسته‌ای" در گفتگو با واشنگتن اگزمینر ضمن تاکید بر لزوم انجام بررسی‌های عمومی، چشم‌انداز بازگشت دوباره به توافقی که دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان از آن حمایت نمی‌کنند را زیر سوال برد.
برادسکی گفته است که بدون توافق دو حزبی، "ما بار دیگر سیاستی در قبال ایران خواهیم داشت که نمی‌تواند بیش از یک رییس جمهوری دوام بیاورد. "
در اوایل ریاست جمهوری بایدن، منندز خواستار یک توافق طولانی‌تر به جای بازگشت به توافق هسته‌ای برجام شده بود. آمریکا بیش از پیش به توافق نزدیک است و این مسیله موجب افزایش تنش‌ها در خصوص شفافیت سیاستی به کار رفته در مذاکرات شده است.
به گفته "گابریل نورونها"، مشاور ویژه مسایل ایران در وزارت امور خارجه آمریکا در دوران مایک پمپیو، "بدون تردید منندز ستیزه‌جویی خواهد کرد، همانطور که این کار را شش سال پیش با باراک اوباما انجام داد."
ولی سناتور نیوجرسی تنها سناتور دموکرات ارشدی نیست که با توافق سال ۲۰۱۵ مخالفت کرده است و می تواند به بایدن فشار بیاورد. "چاک شومر"، رهبر اکثریت سنای آمریکا از ایالت نیویورک، سناتور "جو منشن" از ویرجینیای غربی و سناتور "بن کاردین" از مریلند، مخالف این توافق هستند. کاردین در صحبت‌های این هفته خود در خصوص بازگشت به توافق گفت دیگر فعالیت‌های مخرب ایران هم باید روی میز باشد.
نورونها گفته است: با وجود این، رفتن فردی به صحن (سنا) و حمله به رییس جمهوری هم حزبی خودش در مسایل سیاسی نادر است.
احتمال شکاف درون حزبی در یک برهه حساس برای بایدن در حال روی دادن است. در حال حاضر بایدن تلاش می‌کند قانونگذاران را در خصوص مسایل مربوط به قانونگذرای همراه خود سازد و و مانع حمله احتمالی روسیه به اوکراین شود.
اگرچه توافق اوباما برخی از محدودیت‌ها را بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران اعمال کرد، این توافق در برگیرنده فعالیت‌های منطقه‌ای ایران نبوده است. دولت ترامپ در سال ۲۰۱۸ با هدف بازگرداندن ایران به پای میز مذاکره برای دستیابی به توافقی با تضمین‌های بیشتر، از این توافق خارج شد و تحریم‌های پیشین و تحریم‌های جدیدی بر ضد ایران اعمال کرد.
به گفته منتقدان برجام، تمرکز یگانه دولت برای بازگشت به توافق به این معنا است که واشنگتن تمایل دارد از اهرم روی ایران در خصوص مسایل منطقه‌ای، از جمله تامین مالی فعالیت های تروریستی، چشم‌پوشی کند.
هنوز مشخص نیست که گفتگوهایی که متوقف شده، نتیجه بخش خواهد بود یا خیر، اما ارزیابی‌ها در این خصوص بسیار مختلف است. در حالی که آمریکا اظهارات مثبتی بیان می‌کند، طرف‌های دیگر گفتگوها خوشبینی نسبی دارند.
"میخاییل اولیانوف"، نماینده روسیه در وین در گفتگو با رسانه خبری روسی "کمرسانت"، گفته است: گفتگوها مسیری طولانی پیموده اند و دستیابی به موفقیت "بسیار نزدیک" است.
آمریکا این قدرها خوش‌بین نیست. به گزارش واشنگتن پست، یک مقام ارشد آمریکا گفت با توجه به اوضاع کنونی، به احتمال زیاد ما موفق نخواهیم شد. با توجه به اینکه بایدن در تبلیغات انتخاباتی خود خواستار بازگشت به توافق هسته‌ای شده و وعده داده بود در صورت بازگشت تهران به مفاد توافقنامه، تحریم‌های هسته‌ای را برخواهد داشت، ناکامی در احیاء توافق هسته ای، ضربه سختی برای بایدن خواهد بود.
