ارز توافقی

با آغاز به کار سامانه ارز تجاری، بسیاری از نقد و نظرات در خصوص آن مطرح شد. برخی با حمایت از اقدام بانک مرکزی، موفقیت دولت را منوط به عدم دخالت در این بازار دانستند. به اعتقاد آنان با این اقدام دولت، اختلاف نرخ ارز دولتی با آزاد یا سایر سامانه‌ها به حداقل خواهد رسید و البته مسئولان بانک مرکزی می‌گویند بنیان این بازار بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شده است و الگوریتم کشف قیمت آن مشخص و از طریق فرآیند مچینگ است. با این حال برخی دیگر از فعالان بازار و کارشناسان اقتصادی با حذف شدن ارز نیمایی و فعالیت رسمی ارز توافقی با دیده انتقاد به آن می‌نگرند. خصوصا که از عدم کاهش تورم و همزمان بالا رفتن نرخ دلار انتقاد کرده و از دولت می‌خواهند که برای رفع این دغدغه مهم وقت بگذارد.

از امروز (۲۶ آذرماه ۱۴۰۳) کلیه صادرکنندگان مشمول بند (۲) ماده (۸) آیین نامه اجرایی قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز به‌منظور رفع تعهد صادراتی از طریق واگذاری ارز حاصل از صادرات به دیگران، ملزم هستند که ارزهای مذکور را از طریق بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران عرضه کنند.

در حالی که کشورهای زیادی از طریق تشویق صادرات، گام در مسیر توسعه گذاشته‌اند، ایران با سیاست ارز ترجیحی و تنبیه صادرکنندگان، در این مسیر در حال عقب‌گرد بوده است. اکنون اما به نظر می‌رسد نتایج مخرب این سیاست، زمینه تجدیدنظر سیاست‌گذاران را فراهم کرده است. راه‌اندازی سامانه ارز توافقی ، اولین گام بلند سیاست‌گذار در مسیر توسعه است که در صورت مراقبت، می‌تواند به نربان پیشرفت کشور تبدیل شود.

عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران گفت: اگر بازار توافقی ارز دستکاری نشود و به اجبار برای آن محدودیت قیمتی تعیین نشود، حتما اقدام موثری در آینده اقتصادی ایران خواهد بود و باعث افزایش عرضه ارز از سوی صادرکننده، توافق صادرکننده و واردکننده و حفظ منابع ارزی کشور شده و بساط رانت، فساد و امضاهای طلایی برچیده می‌شود. 

تراز تجاری ایران در سال ۱۴۰۲ بیشترین کسری را نسبت به ۵ سال اخیر ثبت کرده است. یکی از مهم‌ترین دلایل کسری شدید تراز تجاری در سال ۱۴۰۲ را می‌توان در اعمال سیاست‌ ارز ترجیحی و اعطای رانت به واردات دانست.

سامانه ارز توافقی سیاست جدید بانک مرکزی که از سوم دی اجرا می‌شود می‌تواند برای شرکت‌های صادرات محور نوید روزهای خوبی را بدهد.

معاون اقتصادی بانک مرکزی گفت: تالار ارز اشخاص تا یک ماه آینده در مرکز مبادله ارز راه‌اندازی می‌شود.