هپاتیت C چیست؟
به گزارش اقتصادآنلاین ؛ هپاتیت C نوعی عفونت کبدی است که از طریق ویروس ایجاد می‌شود. سالانه حدود 17000 یا بیشتر به این بیماری مبتلا می‌شوند. اگر بیماری هپاتیت C درمان نشود تبدیل به بیماری کبدی مادام‌العمر می‌شود.
چگونه به هپاتیت C مبتلا می‌شوید؟
یکی از رایج‌ترین دلایل ابتلا به بیماری هپاتیت C استفاده از سوزن آلوده و یا مشترک است که از طریق آن افراد دارو‌های غیرمجاز را به خودشان تزریق می‌کنند. کسانی که کار‌های طبی و بهداشتی انجام می‌دهند ممکن است به‌صورت کاملاً تصادفی سوزنی را استفاده کنند برای بیماری که آن سوزن آلوده و عفونی است.
این اتفاقات نادر هستند اما ممکن است شما این بیماری را از طریق لوازم مربوط به تاتو و سوزن‌هایی که برای تاتو استفاده می‌شوند آلوده شوید. شما از طریق بوسه و بغل و ظروف غذایی مشترک مبتلا نمی‌شوید.
چه کسی به هپاتیت سی مبتلا می‌شود؟
کسانی که زیاد زادوولد می‌کنند بیشتر در معرض ابتلا به این عفونت هستند اما ما مطمئن نیستیم که چرا
برخی از افرادی که زیاد بچه‌دار می‌شدند قبل از اختراع موارد تشخیص بیماری‌های خونی یعنی قبل از سال 1992 مبتلا شده‌اند. دیگران با تزریق دارو‌های غیرمجاز حتی یک‌بار مبتلا شده‌اند.
علایم مبتلایان به هپاتیتC :
بیشتر کسانی که مبتلا به هپاتیت سی هستند اصلاً هیچ‌گونه علایم ی ندارند. اگر هم داشته باشند این علایم شامل تب تهوع استفراغ و درد‌های شکمی است و حس خستگی و نداشتن اشتها نیز می‌تواند از علایم آن باشد. زیرا علایم ی که در قبل ذکر شد می‌توانند علایم بیماری‌های دیگر نیز باشند و اگر خوب نشدید سریع به دکترتان مراجعه کنید.
خطر‌های طولانی‌مدت:
خیلی مهم است که این بیماری درمان شود. اگر این بیماری برای سالیان سال درمان نشود به کبد آسیب جدی می‌زند. همچنین این بیماری می‌تواند منجر به دیگر بیماری‌های کبدی مانند سرطان کبد نارسایی کبد و سیروز کبدی شود.
تشخیص هپاتیت سی:
دکتر شما می‌تواند به‌راحتی شرایط شما را به شما بگوید تنها با گرفتن یک آزمایش خون. اگر آزمایش بگوید که شما به هپاتیت سی مبتلا هستید برای اطمینان پیداکردن و مطمئن شدن از شما بازهم آزمایش می‌گیرد تا شما بتوانید در همان موقع درمان را شروع کنید.
درمان:
دارو‌ها را ضد شیوع می‌نامند برای درمان هپاتیت سی. جدیدترین داروهایی که برای درمان این بیماری استفاده می‌شوند گلسپرویر و پیبرنتسویر هستند که به‌صورت قرص روزانه در طول مدت دورة درمان 8 هفته‌ای استفاده می‌شود برای بزرگسالانی که قبلاً سیروز کبدی داشته‌اند و تابه‌حال بیماری‌شان درمان‌نشده است.
طول درمان در افراد متفاوت بسته به نوع بیماری‌هایشان و میزان بیماری‌هایشان متفاوت است. زپاتیر ترکیب سوفوسبویر و لدیپاسویر است که برای به‌صورت قرص روزانه برای افرادی که نوع مشخصی از اچ سی وی دارند.
هر دو نوع برای درمان استفاده می‌شوند و طول درمان در اکثر افراد بین 8 تا 12 هفته است. برخی از این دارو‌ها حتماً باید ترکیب شوند تا مؤثرتر واقع شوند. برای اینکه بدانید کدام روش مؤثرتر است حتماً با پزشک خود صحبت کنید آن‌ها بر اساس نوع اچ سی وی به شما مشاوره می‌دهند.
مراقبت از خود:
درواقع نوع خاصی غذا برای درمان هپاتیت سی وجود ندارد اما هوشمندانه‌ترین روش این است که غذا‌های سالم بخورید و رژیم غذایی سالم و متعادل داشته‌اشید. از نوشیدنی‌های الکلی دوری کنید زیرا عملکرد کبد شما را مختل می‌کند. سعی کنید تا واکسن هپاتیتE و B و آنفولانزا را بزنید.
راهنمای دیداری برای مشکلات کبد:
اگر از اکثر مردم بپرسید که اعضای بدنتان بر اساس اهمیت دسته‌بندی کنید احتمالاً آن‌ها کبد را در انتهای لیست می‌گذارند. شاید کمی بالاتر از طحال. اما روز و شب، تغییر میزان غذا مبارزه با عفونت و سدی است برای جلوگیری از عبور مواد مضر به خون. شما بدون آن نمی‌توانید زندگی کنید. خوشبختانه شما اغلب می‌توانید روند آسیب به کبد را کند متوقف و یا برعکس کنید.
مشکلات چگونه گسترش می‌یابند؟
خیلی چیز‌ها باعث می‌شوند که کبد آسیب ببیند و باگذشت زمان این شرایط وخیم‌تر شود. دلیل مهم نیست معمولاً یک مسیر ثابت را در پیش می‌گیرند.
اول اینکه کبد شما متورم می‌شود. سپس بافت آن تحت عنوان فیبروز سخت می‌شود. با درمان معمولاً کبد شما بهبود می‌یابد. اما بدون درمان این فیبروز کبدی مانا می‌شود و تا پایان عمر با فرد باقی می‌ماند که به آن سیروز می‌گویند و کبد شما در انجام وظایفش دچار مشکل می‌شود و در آخر نارسایی کبدی که به‌صورت مادام‌العمر با فرد می‌ماند. این بدان معناست که کبد شما عملکردش را از دست می‌دهد.
علایم :
در ابتدا ممکن است شما به مشکلات کبدی توجه نکنید. اما همین‌طور با گذر زمان حس سوزش و خارش را بر روی پوستتان حس می‌کند. پوست و چشم شما ممکن است زردرنگ به نظر برسد که دکتر به آن یرقان می‌گوید. شکم شما ممکن است آسیب ببیند و اشتهای خود را از دست بدهید و نسبت به معده خود احساس بیماری کنید. پا‌های شما و زانو‌ها و شکم شما ممکن است که متورم شود.
نارسایی کبد حاد:
بیشتر بیماری‌های کبدی عروقی هستند. این یعنی در طول سالیان به‌مرور صورت می‌گیرند. اما گاهی اوقات سریعاً پیش می‌رود. درحالی‌که علایم آن یکسان هستند شامل یرقان درد و مشکلات شکمی مشکل حاد کبدی فقط چند هفته تا چند روز طول می‌کشد تا حاد شود و همچنین می‌تواند مادام‌العمر باشد. اگر هرکدام از این علایم رادارید سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
دلایل:
برخی از مشکلات کبدی به دیگر بیماری‌ها و دیگر شرایط سلامتی بستگی دارند. اما انواع دیگر بستگی به نحو کنترل زندگی‌تان دارد مثلاً اینکه چه میزان از الکل استفاده می‌کنید و یا چه میزان ورزش می‌کنید. اگرچه که این دلیل نادر است اما حاملگی هم می‌تواند منجر به مشکلات کبدی شود.
اضافه‌وزن:
همان‌طور که وزن یک فرد افزایش می‌یابد هم‌زمان مشکلات کبدی فرد نیز افزایش می‌یابد. اضافه‌وزن می‌تواند منجر به کبد چرب بدون استفاده از الکل شود به صورتی که این چربی‌های اضافه در کبد جمع می‌شوند. بیشتر مواقع این شرایط کم‌خطر هستند یا به عبارتی بی‌خطر هستند. اما در برخی از افراد این مشکل حاد می‌شود و تبدیل به سیروز کبدی و دیگر مشکلات حاد می‌شود.
دارو‌ها و مواد شیمیایی:
برخی از دارو‌ها که کمک‌کننده نیز هستند می‌توانند باعث بیماری‌ها و نارسایی‌های کبدی شوند از این دارو‌ها می‌توان به انواع آنتی‌بیوتیک‌ها استامینوفن و دیگر مسکن درد‌ها مانند ایبوبروفن و ناپروکسن اشاره کرد.
معمولاً این شرایط زمانی رخ می‌دهند که شما میزان زیادی از این دارو‌ها استفاده کنید و یا همراه با الکل استفاده کنید و یا هم‌زمان با دیگر دارو‌ها استفاده کنید. دارو‌های خیابانی مانند هروئین و کوکائین می‌توانند منجر به آسیب کبدی شوند. همچنین نمایش گیاهی و مکمل‌ها و همچنین دارو‌های شیمیایی موجود در تمیزکننده‌ها و کارخانه‌ها می‌توانند منجر به آسیب کبدی شوند.
عفونت‌ها:
هپاتیت E و B ، C و دیگر ویروس‌ها می‌توانند باعث مشکلات حاد کبدی شوند. احتمال ابتلا به هپاتیت در شما اگر سوزن آلوده استفاده کنید در هنگام تزریق دارو بیشتر است و همچنین اگر رابطه جنسی حفاظت‌شده نداشته باشید و یا اینکه با تعداد زیادی از آدم‌ها رابطه جنسی داشته باشید و یا اینکه در منطقة زندگی کنید که آب و غذا آلوده باشند.
شرایط خودایمنی:
اگر سیستم ایمنی شما برعکس عمل کند در آن صورت سیستم ایمنی می‌تواند به بخش‌های سالم بدن شما حمله کند مانند کبد شما. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که هپاتیت خودایمنی داشته باشید و یا سیروز اولیه. درمانی که سیستم ایمنی بدن شما را کنترل کند می‌تواند مؤثر واقع شود.
مشکلات مجاری و انسداد:
کلانژیت اسکلرزیس اولیه باعث سختی و انسداد مجاری می‌شود که صفرا را از کبد به روده می‌برد. در طول زمان می‌تواند منجر به مشکلات جدی کبدی شود. گالاستون باعث سخت شدن صفرا می‌شود که می‌تواند منجر به یرقان می‌شود. زمانی که شما مشکلات جدی کبدی دارید بیشتر در معرض گالاستون هستید.
سرطان:
انواع مختلفی از سرطان می‌توانند کبد را تحت تأثیر قرار دهند اگرچه که بیشتر آن‌ها از دیگر قسمت‌های بدن منشعب می‌شوند. شانس ابتلا به سرطان کبدی که از خود کبد شروع شود در افرادی که مبتلا به کبد چرب حاد هستند و مشکلات کبدی مانند سیروز هپاتیت و نارسایی کبد دارند و دیگر شرایط بیشتر است. اگر شما این شرایط را داشته باشید دکتر مرتباً شما را بررسی می‌کند و به‌احتمال زیاد سرطان درمان می‌شود.
مشکلات ژنتیکی:
برخی از مردم با شرایطی نادر مبتلا می‌شوند که می‌توانند به بیماری‌های کبدی مبتلا شوند. علایم آن ممکن است تا زمانی که کودک است مشخص نشود مگر تا بالی 40 تا 50 سال. ای وان ای دی بدین معناست که بدن شما به میزان کافی پروتئینی که از آسیب کبدی محافظت می‌کند تولید نمی‌کند.
هماتوکریت به کبد شما اجازه می‌دهد که در کبد شما میزان زیادی آهن تولید شود. برخی از افراد با بیماری ویلسون در کبد شما میزان زیادی مس می‌گذارد.
تشخیص:
احتمالاً دکتر شما برای اینکه بفهمد کبد شما درست کار می‌کند یا نه از شما آزمایش خون می‌گیرد. آن‌ها از فراصوت و سی‌تی‌اسکن وMRI استفاده می‌کنند تا میزان آسیب را بررسی کند. برخی از افراد به نمونه‌برداری نیاز دارند. زمانی که دکتر‌ها از سوزن استفاده می‌کنند برای نمونه‌برداری از کبد و از مایش کردن.
درمان:
در مراحل اولیه بیماری‌های کبدی تغییر در سبک زندگی می‌تواند مشکلات کبدی شمارا اغلب بهبود ببخشد. حتی در بیماری‌های پیشرفته آن‌ها می‌توانند آسیب را محدود کنند. درمان‌هایی مانند استروئید عمل جراحی و دیگر درمان‌ها به کاهش و توقف بیماری‌های کبدی کمک می‌کنند.
خوب غذا خوردن و ورزش‌کردن:
اگر شما سنگین‌وزن هستید و اضافه‌وزن دارید سعی کنید وزن خود را کم کنید. این کاهش وزن می‌تواند باعث سلامت کبدتان شود و انواع بیماری‌ها کبدی را در مراحل اولیه درمان کند. ورزش مرتب بسیار خوب است چه وزن شما مسئله باشد چه نباشد.
سعی کنید که رژیم متعادلی داشته باشید با دانه‌ها و میوه‌ها و سبزی‌ها و پروتئین. سعی کنید غذا‌هایی با فیبر بالا انتخاب کنید و غذا‌ها با چربی بالا را محدود کنید مانند غذا‌های سرخ‌شده و همچنین نمک.
پیوند عضو:
پیوند عضو برای بیماری‌های شدید مانند نارسایی کبدی می‌تواند گزینة نجات‌بخشی باشد. جراح کبد بیمار و نارسا را برمی‌دارد و به‌جای آن کبد سالم را می‌گذارد. اما پیوند عضو نباید حتماً کل کبد باشد. گاهی اوقات دکتر می‌تواند از بخشی از کبد یک فرد سالم وزنده استفاده کند.
علامت دارو را کامل بخوانید:
سعی کنید طبق دستورالعمل استفاده کنید چه دارو و چه هر محصول دیگری. بیش از میزان تجویزشده اصلاً استفاده نکنید. هیچ‌گاه دارو را با الکل هم‌زمان مصرف نکنید تا اینکه دکترتان بگوید که این کار برای شما مشکل‌ساز نشود. اگر شما هرگونه مشکل کبدی دارید قبل از مصرف هرگونه دارو مکمل و یا ویتامینی با دکتر خود مشورت کنید.
مراقب وضعیت سلامت خودتان باشید:
دکتر شما مرتباً شما را آزمایش‌های گوناگون چک می‌کند. سعی کنید طبق تجویز دکتر درمان را ادامه دهید باتوجه‌به شرایطی که دارید مانند فشارخون بالا دیابت این‌ها می‌توانند مشکلات کبدی شما را حادتر کنند. سعی کنید حتماً واکسن‌های هپاتیت را بزنید تا کبدتان از آسیب حفظ شود.
سیروز کبدی دقیقاً چه‌کار می‌کند:
سیروز کبدی نوع حادی از بیماری و نارسایی کبدی است که دلایل چندگانه دارد. درواقع این بیماری باعث می‌شود بافت کبد سخت شود و این بافت جایگزین بافت سالم می‌شود. متأسفانه این عارضه باعث می‌شود که در مسیر رگ‌های خونی سد ایجاد شود و این خود باعث می‌شود که کبد وظیفه خود را به‌خوبی انجام ندهد و کبد دیگر نمی‌تواند سموم را دفع کند و دیگر نمی‌تواند مواد مغذی و دارو‌ها را تجزیه کند و این عضو نمی‌تواند به‌سرعت پروتئین و دیگر مواد موردنیاز بدن را بسازد و این روند در طولانی‌مدت باعث ازکارافتادن کبد می‌شود.
علایم :
شما ممکن است در ابتدا اصلاً متوجه هیچ‌گونه مشکل و عارضه‌ای نشوید. با گذر زمان همان‌طور که سیروز کبدی شما حادتر می‌شود شما بیشتر احساس خستگی می‌کنید و تقریباً اشتها ندارید. پوست شما ممکن است شروع کند به سوزش و خارش و بیشتر زردرنگ به نظر برسد. مدفوع شما ممکن است تیره‌تر شود و شکم و پا‌های شما ممکن است در اثر مایعات زیاد ورم کنند. برخی از افراد ممکن است دچار گیجی و مشکلات حافظه شوند و به فراموش‌کردن اتفاقات شروع کنند.
دلایل:
مصرف نوشیدنی‌های الکلی
مصرف الکل باعث می‌شود که کبد شما بزرگ و متورم شود و این اتفاق می‌تواند منجر به سیروز کبدی شود.
بیماری کبد چرب بدون نوشیدن الکل:
اینجا می‌پردازیم به موارد دیگری غیر از الکل که باعث می‌شوند چربی در کبد تجمع پیدا کند. دلیل دقیق آن مشخص نیست اما بدون شک دلایلی مانند اضافه‌وزن و دیابت و فشارخون بالا و نوشیدن نوشیدنی‌های الکلی باعث این بیماری می‌شوند.
زمانی که شروع می‌کند به آسیب‌زدن به کبد شما به آن می‌گویند کبد چرب بدون نوشیدن الکل. شما ممکن است علایم ی مانند موارد زیر را مشاهده کنید: کاهش وزن خستگی ضعف و سوزش پوست.
هپاتیت سی:
اگر شما شش ماه یا بیشتر به این بیماری هپاتیت سی مبتلا هستید به آن عروقی می‌گویند که به آن سیروز می‌گویند. هپاتیت سی رایج‌ترین ویروس در ایجاد بیماری هپاتیت عروقی است درحالی‌که این بیماری دلایل دیگری هم دارد مانند بیماری خودایمنی دارو‌ها باکتری‌ها و دیگر ویروس‌ها. هپاتیت سی اغلب از طریق سوزن آلوده و مشترک منتقل می‌شود و همچنین داشتن رابطة جنسی محافظت نشده با فردی که مبتلا به این عفونت است.
مشکلات مجاری صفراوی:
لوله‌های کوچک را مجرا می‌گویند که وظیفة آن‌ها حمل کردن صفرا است. مایعی که به هضم کمک می‌کند و از کبد به کیسة صفرا منتقل می‌شود. برخی از شرایط باعث باریک یا بسته شدن مجاری صفراوی می‌شوند که باعث می‌شوند مایع صفراوی برگردد و باعث التهاب می‌شود درواقع این شرایط باعث آسیب‌زدن به کبد می‌شوند. نوع درمان شما کاملاً به دلیل ایجاد این بیماری بستگی دارد اما دکتر می‌تواند این گرفتگی‌ها را با دارو و یا جراحی‌های سرپایی بردارد.
دارو و درمان:
داروهایی مانند متوترکسات که برای بیماری آرتروز استفاده می‌شود این‌ها می‌توانند باعث آسیب‌زدن به کبد شوند و درنهایت می‌توانند منجر به سیروز کبدی شوند. آنتی‌بیوتیک‌های خاص استاتین برای کلسترول بالا و استامینوفن‌ها این‌ها برای کبد مضر هستند.
ژنتیک و سلامت و رژیم غذایی شما و دیگر داروهایی که استفاده می‌کنید می‌تواند تفاوت ایجاد کند. با دکتر خود درباره تمام داروهایی که استفاده می‌کنید صحبت کنید تا آن‌ها بدانند که شاید دارو‌های جدی باعث ایجاد حس خستگی و گیجی و خارش و سوزش پوست شده‌اند و دیگر شرایطی که باعث شود شما احساس خوبی نداشته باشید.
مکمل‌ها:
دارو‌های گیاهی مانند گل‌گاوزبان و هماور و گیاهانی مانند سنگ‌دانه که از تیره گیاه گل‌گاوزبان است و این‌ها به دیواره‌های رگ‌های کوچک خونی می‌چسبند و باعث ایجاد مشکلات کبدی می‌شود در طولانی‌مدت و چه یک‌بار زیاد از آن‌ها مصرف شود.
گیاهان دیگری مانند کاملیا و سیننسیس این‌ها نام علمی چای سبز و سیاه هستند، آلاله زرد بلوط کوتاه مریم‌نخودی و نوعی روغن که از آن در چای استفاده می‌شود همه این گیاهان می‌توانند به کبد آسیب‌زننده باشد. در طولانی‌مدت این آسیب کبدی می‌تواند به سیروز کبدی تبدیل شود. حتماً با دکتر خود درباره مکمل‌هایی که استفاده می‌کنید صحبت کنید.
لخته‌ها، ژنتیک و دیگر دلایل:
هر شرایطی که منجر به سفت‌وسخت شدن کبد شوند می‌توانند به سیروز تبدیل شوند لخته‌ها می‌توانند مسیر جریان خود را سد کنند و باعث شوند که خون‌رسانی به اندام‌ها به‌خوبی انجام نشود. سیستم ایمنی بدن شما اشتباه ممکن است به این عضو حمله کند و یا اینکه باعث التهاب آن شوند.
ژنتیک شما ممکن است بر روی کارایی کبد اثر بگذارد مثلاً کبد نتواند به‌خوبی مواد مغذی دیگر مواد مانند آهن و مس را تجزیه کند. شما ممکن است این ویژگی‌ها را به ارث ببرید بدون اینکه دلیل خاصی مثلاً تجمع چربی در کبد و یا سفت‌وسخت شدن کبد داشته باشد. دیگر شرایط نیز می‌توانند منجر به سیروز کبدی مانند هپاتیت خودایمنی و هماتوکریت هپاتیت بی و نارسایی قلبی شوند.
تشخیص بیماری:
دکتر شما ممکن است آزمایش‌های جسمانی انجام دهد. حتماً دررابطه‌با علایم بیماری خود با دکتر صحبت کنید و اگر درگذشته الکل نوشیده‌اید حتماً به دکتر خود بگویید. آزمایش خون به شما این مکان را می‌دهد که متوجه شوید آیا کبدتان به‌درستی عمل می‌کند یا نه این آزمایشات از طرق گوناگون انجام می‌شوند.
مانند امواج فراصوت ایکس ری‌ام آر آی و سی‌تی‌اسکن این روش‌ها به تشخیص سیروز کبدی کمک می‌کنند. در برخی از موارد دکتر شما تشخیص می‌دهد که بخشی از کبد شما را بردارد و روی آن آزمایش انجام دهد که به این کار نمونه‌برداری می‌گویند.
درمان:
درواقع هیچ راه قطعی برای درمان سیروز کبدی درحالی‌که حاضر وجود ندارد اما دکتر شما می‌تواند باتوجه‌به شرایط شما درمان‌ها و داروهایی را پیشنهاد دهد که روند پیشرفت بیماری سیروز را تا حد زیادی کم کند.
یکی از راه‌های درمان کاهش وزن و همچنین موارد مربوط به خودایمنی است که به درمان کبد چرب کمک می‌کند. دارو‌ها می‌توانند مشکلات عفونی و مشکلات مجاری صفرا را حل کنند. با دکتر خود صحبت کنید تا متوجه شوید که دلیل سیروز شما چیست و چه روشی بهترین درمان است.
