فرمولی یکسان برای حل مشکلات زوجین
اختلاف با همسر امری اجتناب ناپذیر در هر زندگی مشترک است و شما خواه ناخواه با آن روبرو خواهید شد. شما و همسرتان هرچقدر هم که از لحاظ اجتماعی، تحصیلی، فرهنگی، اقتصادی و… با هم شباهت داشته باشید باز هم دو انسان هستید از دو خانواده متفاوت و با دو دنیای متفاوت خصوصا اینکه از دو جنس متفاوت نیز هستید.
به گزارش اقتصاد آنلاین، تمام این ها باعث میشوند تا شما گهگاهی در زندگی با مسائلی مواجه شوید که خلاف میلتان است و درنتیجه درباره آن با همسرتان اختلاف نظر پیدا میکنید. گاهی این اختلافات جزئی و گذرا هستند و گاهی شدید و طولانی مدت. ما در این مقاله سعی میکنیم تا انواع اختلافات و راهکارهایی برای حل آنها را ارائه کنیم.
۴ نوع اختلاف با همسر
از نظر جان گاتمن روانشناس آمریکایی و متخصص در حوزه زوج و خانواده، شیوه برخورد زوجین با اختلافات به ۴ دسته مختلف تقسیم میشود.
زوجین دمدمی مزاج
زوجین دمدمی مزاج به راحتی درگیر بحث و جدل میشوند، دعوای تمام عیاری با هم میکنند و صد البته که در نهایت آشتی جانانهای با هم میکنند. این گروه از زوجین مشاجرههای آتشینی دارند و بارها و بارها با شور و هیجان با هم بحث میکنند. طبق نظر گاتمن، هرچند همسران دمدمی مزاج آشکارا با هم دعوا میکنند، اما در عین حال هوشمندانه و با ظرافت با هم بحث میکنند، هنگام دعوا علاقه و محبتشان را نسبت به هم ابراز میکنند و عاشقانه با هم آشتی میکنند. به نظر میرسد که دعواهای آتشین آنها فقط بخش کوچکی از رابطه گرم و عاشقانهشان است. جرو بحثها و شور و اشتیاق همراه با آنها که در نهایت آشتی، خنده و محبت را به دنبال دارد، منجر به بهتر شدن رابطهشان میشود. بنابراین این زوجین، صرف نظر از شدت جرو بحثشان میتوانند راهحلی برای اختلاف نظرهایشان پیدا کنند.
همسران دمدمی مزاج به برابر بودن با هم معتقدند و استقلال و فردیت در ازدواجشان مشهود است. آنها درباره احساسات منفی و مثبتشان صادقانه با هم حرف میزنند و زندگی مشترکشان معمولاً سرشار از هیجان و اشتیاق است. پژوهش گاتمن نشان میدهد که بحثهای مکرر این همسران به واسطه تعاملات مثبتی که با هم دارند، از قبیل نوازشهای عاشقانه، لبخند زدن، تعریف کردن از یکدیگر و خندیدن و … ، به تعادل میرسد. بنابراین همسران دمدمی مزاج سالهای سال در کنار هم باقی میمانند.
همسران تایید کننده
همسرانی که یکدیگر را تایید و از هم حمایت میکنند، مودبانهتر دعوا میکنند. آنها هنگام جرو بحث آرامترند و مانند دو همراه و همکار واقعی مشکلشان را با همفکری هم حل میکنند. این همسران غالباً با هم به توافق میرسند و سعی میکنند مشکلاتشان را همواره به شیوهای حل کنند که نتیجه برای هر دو طرف رضایتبخش باشد. احترام متقابلی که این زوجین برای هم قائل هستند، شدت و سطح جرو بحثهایشان را محدود میکند. تاکید همسران تایید کننده بر ارتباط و سازش است، بنابراین حتی اگر درگیر بحثی آتشین شوند، باز هم یکدیگر را تایید میکنند و برای هم اعتبار و ارزش قائل هستند. آنها یکدیگر را از طریق همدلی و درک نقطه نظرات هم تایید میکنند.
آرامش آنها، علاقه و توجهشان به یکدیگر و کنترلشان بر خود حتی زمانی که درباره موضوعات داغ با هم بحث میکنند، کاملاً مشهود است. همسران تایید کننده سعی میکنند یکدیگر را قانع کنند و نقطه نظر مشترکی را در پایان پیدا میکنند. آنها هنگام مشاجره با یکدیگر به طرف مقابل میفهمانند که برای نظراتش ارزش قائل هستند و احساسات و عواطف او کاملاً به نظرشان منطقی و برحق است. وقتی اختلاف نظری پیش میآید، همسران تایید کننده به هم میفهمانند که احساساتشان نسبت به هم به قوت خود باقی است.
همسران پرهیز کننده از مشاجره
همسران پرهیز کننده از مشاجره به ندرت با هم جرو بحث میکنند و به نظر میرسد که به هیچ قیمتی حاضر نیستند درگیر بحث و جدل با یکدیگر بشوند. زوجین فراری از دعوا وقتی هم دچار اختلاف نظر میشوند، بسیار با ملایمت و با احتیاط با هم بحث میکنند، چرا که فکر نمیکنند از نشان دادن خشم و عصبانیتشان نسبت به هم نفعی ببرند. این زوجین قبول میکنند که با هم اختلاف نظر دارند و به ندرت اختلافهایشان را به روی هم میآورند؛ در نتیجه جرو بحثهایشان به بنبست میرسد. طبق نظر گاتمن، همسران فراری از جرو بحث باور دارند که ارزشها و نقطه نظرات مشترکشان بسیار بیشتر و قویتر از اختلافهایشان است و به همین دلیل تفاوتها را بیاهمیت تلقی میکنند یا به راحتی میپذیرند. این زوجین سبکی اجتنابی را در زندگی مشترکشان در پیش میگیرند؛ یعنی این که به جای بحث با یکدیگر سعی میکنند مشکل را به تنهایی حل کنند یا امیدوارند که مشکل به مرور زمان، خود به خود برطرف شود.
همسران تندخو
همسران تندخو و متخاصم غالباً به شدت با هم دعوا میکنند و بحثهایشان نیشدار و گزنده و سرشار از توهین، تحقیر و کنایه است. همسران پرخاشگر نمیتوانند نسبت ۵ به ۱ مثبت به منفی را در مشاجرههایشان حفظ کنند و نکات منفی در روابطشان به وضوح بیشتر از نکات مثبت است. ویژگی بارز بحثهای همسران تندخو تحقیر، کنایه، حالت دفاعی و کنارهگیری است. ارتباط آنها ناسالم است، به گفتههای یکدیگر گوش نمیدهند و مشاجرههایشان برای رابطهشان خطرناک است. برخی همسران تندخو سعی میکنند با جدیت به اختلاف نظرهایشان بپردازند، اما این روش غالباً ناکارآمد است. عدهای نیز از یکدیگر فاصله میگیرند، در امور زندگی مشارکت نمیکنند، دائم از یکدیگر انتقاد میکنند و هر از گاه آتش خشمشان نسبت به هم فوران میکند، طرف مقابل را به باد حمله و انتقاد میگیرند و خود در لاک دفاعی فرو میروند. این همسران در مقایسه با سه گروه دیگر رفتار بدتری نسبت به همسر خود دارند.
احساسات خود را بشناسید
یکی از مولفههای مهم حل مناقشه فقط و فقط به خودتان مربوط میشود؛ اگر میخواهید اختلافهایتان را با همسرتان حل کنید، باید احساساتتان را بشناسید و بدانید چرا آنها را حس میکنید. شاید فکر کنید که احساساتتان را به خوبی میشناسید، اما همیشه اینطور نیست. گاهی اوقات لبریز از خشم یا نفرت میشوید، اما دلیلش را نمیدانید. گاهی نیز فکر میکنید که همسرتان از انجام دادن کارهایی که “باید” انجام بدهد، سرباز میزند، اما دقیقاً نمیدانید که چه خواستهای از همسرتان دارید یا خواستهتان اصلاً منطقی هست یا خیر.
نوشتن خاطرات روش موثری برای ارتباط برقرار کردن با احساسات، افکار و انتظاراتتان است و کمک میکند تا بهتر بتوانید احساسات و افکارتان را به همسرتان منتقل کنید. این فرآیند گاهی اوقات باعث میشود که مشکلات مهمی از پس پرده بیرون بیفتد، در این شرایط مشاوره و رواندرمانی میتواند مفید واقع شود.
مهارتهای گوش دادنتان را تقویت کنید
وقتی صحبت از حل مناقشه به روشی کارآمد در میان باشد، اهمیت گوش دادن موثر کمتر از بیان احساسات خود نیست. اگر میخواهید به راهحل برسید، ضروری است که نقطه نظرات همسرتان را نیز درک کنید. در واقع همین که به همسرتان بفهمانید به حرفهایش گوش میدهید و درکش میکنید، کمک موثری به یافتن راهحل موثر میکند. به علاوه مهارت در گوش دادن کمک میکند تا پلی را بین فاصلهای که بین خود و همسرتان وجود دارد، ایجاد کنید و متوجه شوید که دلیل اختلاف نظر و دور شدنتان از هم چیست.
متاسفانه گوش دادن فعال مهارتی است که همه از آن آگاه نیستند؛ بسیاری تصور میکنند که در حال گوش دادن هستند، حال آن که در واقع در فکرشان در حال آماده کردن جواب هستند، با خودشان فکر میکنند که طرف مقابل تا چه حد در اشتباه است یا کار دیگری به جز تلاش برای درک دیدگاه مخاطبشان انجام میدهند. همچنین بسیاری مواقع پیش میآید که چنان در لاک دفاعی فرو میروید و نسبت به طرف مقابل گارد میگیرید که عملاً نمیتوانید به دیدگاه مخاطبتان گوش بدهید.
بیان واضح و قاطعانه احساسات و افکارتان را تمرین کنید
ارتباط برقرار کردن و انتقال واضح نیازها و احساسات جنبه مهمی از حل مناقشه به شمار میآید. همانطور که میدانید، به زبان آوردن حرفهای اشتباه مانند هیزم به آتش ریختن است و آتش دعوا را شعلهورتر میکند. نکته مهمی که باید به خاطر بسپارید، این است که افکار خود را به روشنی و وضوح، بدون پرخاشگری یا قرار دادن همسرتان در موقعیت دفاعی بیان کنید.
مرزها و حریمها را حفظ کنید
یکی از مواردی که متاسفانه زوجین به هنگام اختلاف نظر و بحث آن را رعایت نمیکنند مرزها و حریم همسرشان است. آنها به راحتی به همسرشان بیاحترامی میکنند و اعتماد به نفس طرف مقابل را لگدمال میکنند. این کار نه تنها از لحاظ اخلاقی کار بسیار اشتباهی است بلکه باعث ایجاد پیامدهای غیرقابل جبران در زندگی خودتان میشود. با این کار همسر شما دیگر پیش شما ارزش و اعتباری ندارد و شما به راحتی در هر بحث و اختلاف نظر دیگری به خودتان اجازه میدهید که شخصیت او را خرد کنید. این موضوع قطعا در خاطر همسرتان میماند و روی مهر و محبتش نسبت به شما تاثیر میگذارد.
به دنبال راهحل بگردید
وقتی دیدگاه همسرتان را درک کردید و او نیز متقابلاً نظرات شما را درک کرد، زمان آن میرسد که راهحلی برای مشاجرهتان پیدا کنید راهحلی که به مذاق هر دو طرف خوش بیاید. زمانی که هر دو طرف دیدگاه یکدیگر را درک کنند، میتوانند به یک جواب ساده و واضح برسند. چنانچه سوءتفاهم یا عدم آگاهی از نقطه نظر طرف مقابل علت دعوا باشد، یک عذرخواهی ساده معجزه میکند و یک بحث صادقانه میتواند همسران را به هم نزدیکتر کند.
گاهی اوقات نیز به کار و تلاش بیشتری نیاز است. چنانچه مشاجره بر سر مشکل مهمی باشد و دو طرف نتوانند با هم به توافق برسند، دو راه وجود دارد: گاهی اوقات دو طرف قبول میکنند که با هم اختلاف نظر دارند و راهی برای سازش پیدا میکنند؛ اما گاهی فردی که اعتقاد راسختری به درست بودن نظر خود دارد، موفق میشود تا حرف خود را به کرسی بنشاند، البته میداند که دفعه بعد باید به نظر طرف مقابل تن بدهد. درهر حال نکته مهم این است که دو طرف با هم به تفاهم برسند و سعی کنند مشکلشان را ضمن احترام گذاشتن به یکدیگر حل کنند.
تشخیص بدهید که چه زمانی امیدی به رابطهتان نیست
ازآنجایی که جرو بحثهای مداوم آسیب زیادی به دنبال دارد، گاهی اوقات بهتر است که از یکدیگر فاصله بگیرید یا رابطهتان را کاملاً قطع کنید. البته وقتی با اعضاء خانوادهتان دچار مشکل میشوید، تعریف کردن حد و مرزهای جدید و قبول کردن محدودیتهای طرف مقابل رابطه میتواند صلح و آرامش را به ارمغان بیاورد. چنانچه رابطههای دوستانهتان آلوده به جرو بحثهای مداوم شده است و دوستتان از شما حمایت نمیکند، به پایان رساندن این دوستی میتواند شما را از تحمل ناراحتی و استرس مداوم خلاص کند. فقط خودتان میتوانید تصمیم بگیرید که آیا امیدی به نجات و بهبود رابطهتان وجود دارد یا این که باید به آن پایان بدهید.
بدنبال کمک حرفهای باشید
یکی از مهمترین مواردی که درکنار گفتگوی شخصی میتواند به شما کمک کند، کمک گرفتن از یک روانشناس یا زوجدرمانگر است. کسی که صرفا تخصصش کار با زوجینی است که درگیر اختلاف شدهاند. با مراجعه به روانشناس یا زوجدرمانگر میتوانید به راحتی و بدون دغدغه مشکل خود را درمیان بگذارید. او بدون جانبداری و قضاوت مسئله را کاملا بررسی میکند و بهترین راهکار را پیش پای شما میگذارد.
حتما بخاطر داشته باشید که در این شرایط به هیچ عنوان خانوادههای خود را درگیر اختلافات و مشکلات خود نکنید. قطعا نظراتی که آنها ارائه میکنند خالی از قضاوت و بدون جانبداری نیست. ضمن اینکه با این کار ممکن است تصویر منفی از همسرتان در ذهن خانواده خود ایجاد کنید.
شما در طول زندگی مشترک با همسرتان احتمالا گاهی دچار اختلاف نظرهایی با یکدیگر میشوید. این اختلافات از یک سو کاملا طبیعی هستند اما از سوی دیگر اگر مدام تکرار شوند و جلوی آنها گرفته نشود ممکن است باعث بروز مشکلات شدیدتری در زندگیتان شوند. به طور کلی زوجین به ۴ گروه تقسیم میشوند. زوجینی که درگیر اختلاف نظر و بحث میشوند اما به راحتی میتوانند از پس آن بربیایند.
زوجینی که بدون شکستن حریم ها با هم گفتگو میکنند و مشکل خود را مطرح میکنند. زوجینی که به ندرت با هم دچار بحث و اختلاف میشوند و در آخر زوجینی که بسیار شدید و دور از احترام با یکدیگر بحث و جدل میکنند. سه دسته اول راحتتر میتوانند مشکلات خود را حل و فصل کنند اما گروه چهارم باید مهارتهای گفتگوی موثر را در خود تقویت کنند. این زوجین باید تمام افکار و احساسات خود را درباره همسرشان یادداشت کنند و آنها را بشناسند. مهارتهای گوش دادن را در خود ایجاد کنند. چگونگی ارتباط موثر با همسرشان را یادبگیرند. و با گفتگوی با همسر دنبال پیدا کردن راه حل باشند. زن و شوهر به هیچ عنوان مجاز نیستند تا به یکدیگر بیاحترامی کنند و مرزهای زندگی مشترکشان را از بین ببرند. در مواردی هم که این راهکارها برایشان موفقیتآمیز نبود باید حتما از یک متخصص زوج درمانی کمک بگیرند. زوجین به هیچ وجه نباید مسائل خصوصی و اختلافات خود را با خانواده بازگو کنند.