ابعاد پنهان زیان اقتصادی جنگ احتمالی اوکراین

به گزارش اقتصاد آنلاین؛ مدتی است که جنگ احتمالی بین اوکراین و روسیه تبدیل به بحث داغ محافل سیاسی و اقتصادی جهان شده است. انتشار خبر اخیر آغاز خروج کارکنان مراکز دیپلماتیک روسیه در اوکراین نشان می‌دهد، بیشتر از هر زمان دیگر به این تهدید جهانی نزدیک شده‌ایم.

درگیری بین روسیه و اوکراین در عرصه های مختلف بر اقتصاد جهان تاثیر خواهد گذاشت که شاید یکی از مهمترین این عرصه‌ها اقتصاد دیجیتال باشد؛ چرا که این کشور در حوزه دیجیتال بسیار قدرمتند و تاثیرگذار است. ضمن اینکه، در ۱۰ سال گذشته بخشی از تقویب نظامی روسیه تاکید بر توسعه نرم افزاری، سخت افزاری حوزه دیجیتال بوده است.

روز گذشته رویترز گزارشی با عنوان " انتقام روسیه از صنایع تراشه" منتشر کرد که در بخشی از آمده است؛ پس از انتشار گزارش گروه تحقیقات بازار "تِک سِت" در اول فوریه که وابستگی بسیاری از تولیدکنندگان نیمه رسانا به مواد تامین شده از سوی روسیه و اوکراین نظیر نئون، پالادیم و مواد مهم دیگر را نشان می‌دهد، احتمال اقدام تلافی جویانه روسیه در این زمینه بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. "تِک سِت" برآورد کرده است،  بیش از ۹۰ درصد از نئون مناسب نیمه رسانا در آمریکا از اوکراین و ۳۵ درصد از پالادیم مورد نیاز هم از روسیه تامین می شود.

رویترز همچنین مدعی شده؛ در همین ارتباط،  پیتر هارل، عضو شورای امنیت ملی کاخ سفید، در روزهای اخیر با صنایع تراشه امریکا تماس گرفته و خواستار آن شده است که، این صنایع میزان وابستگی خود را به مواد تراشه سازی روسیه و اوکراین کاهش دهنده و منابع دیگر را جایگزین کنند.

به رغم آنکه مقامات کاخ سفید پیش دستی کرده و در یک اقدام احتیاطی خواستار جایگزینی روسیه و اوکراین در صنایع تراشه شده‌اند، اما با توجه به اینکه منابع تولید تراشه در جهان محدود است، در صورت درگیری بین روسیه و اوکراین بحران در این حوزه با افزایش شدید قیمت‌ها اجتناب ناپذیر است.

گواه این موضوع نیز اتفاقاتی بود که در زمان جدایی شبه جزیره کریمه از اوکراین و الحاق آن به روسیه در سال ۲۰۱۴ رخ داد. از نتایج ناشی از درگیری‌ها این جدایی این بود که، قیمت نئون  حدود ۶۰۰ درصد افزایش یافت زیرا شرکت‌های تراشه سازی به شماری از شرکتهای اوکراین وابسته بودند.

نئون که برای لیزرهای مورد استفاده برای تولید تراشه مورد استفاده قرار می گیرد، محصول جانبی فولادسازی روسیه است که در اوکراین پالایش می شود. پالادیم تولید شده در این کشور نیز در حسگرها و حافظه کاربرد دارد.

تهدید دیگر این جنگ احتمالی، حملات سایبری مخرب کشور روسیه با اتکا بر توانمندی‌های ثابت شده این کشور در این زمینه است. نمونه‌ای از قدرتنمایی دولت روسیه در حملات حسایبری، حمله به شبکه برق اوکراین در سال ۲۰۱۵ میلادی است.

گفته می‌شود؛ هم اکنون روسیه یکی از بازیگران اصلی حملات سایبری با درصد موفقیت بسیار بالا در جهان است، این روسیه در این حوزه شرکت‌ها و هکر‌های بسیاری را به کار گرفته تا طیف وسیعی از عملیات سایبری و اطلاعاتی را علیه دشمنان این کشورانجام دهند. 

علاوه بر حوزه‌های عنوان شد، کارشناسان تهدید بسیار جدی دیگری را در دل جنگ احتمالی اوکراین و روسیه می‌دانند که تاثیر آن بر اقتصاد دیجیتال می‌تواند بسیار گسترده تر مخرب‌تر از موارد ذکر شده باشد.

دسترسی روسیه به کابل زیردریایی اینترنت جهانی از تهدیدات بسیار پر مخاطره در همین ارتباط است که باید مورد توجه کشورهای جهان قرار گیرد.

جاستین شرمن؛ عضو شورای آتلانتیک در حوزه امنیت سایبری، در همین ارتباط  در گزارشی می نویسد؛ روسیه می تواند از حمله به کابل زیردریایی اینترنت جهانی برای "نابینا ساختن جهان" و مانع شدن از تماشای رویداد‌های در حال وقوع در اوکراین استفاده کند به عبارت دیگر، با هدف قرار دادن کابل زیردریایی اینترنت جهانی "دید دنیا را بر اتفاقات اوکراین کور کند".

وی در مقاله خود این اتفاق را مضرترین سناریوی جهانی حمله روسیه یه اوکراین بر شمرده و می ‌گوید: ارتش روسیه می‌تواند هر یک از ده‌ها کابل زیردریایی را که سایر نقاط اروپا را به اینترنت جهانی متصل می‌کند هدف قرار دهد. برای مثال، شانزده کابل زیردریایی وجود دارد که از ایرلند عبور می‌کنند، جایی که روسیه در آن تمرینات نظامی دریایی انجام داده است و قطع برخی از آن کابل‌ها که به نروژ، بریتانیا، ایسلند و ایالات متحده متصل می‌شوند به جریان اینترنت آسیب می‌رساند.

در صورت حمله روسیه به این کابل‌ها، اتصال ترافیک جهانی اینترنت و تعمیر آن ممکن است چندین ساعت یا حتی چندین روز به طول ‌انجامد. این وضعیت بیش از هر اتفاق دیگری باعث تضعیف فعالیت‌های اقتصادی شده و جریان ارتباطات جهانی را مختل می‌‌کند.

البته این گمان نیز بی‌دلیل نیست، چراکه زمانی که روسیه در سال ۲۰۱۴ به طور غیرقانونی به کریمه حمله کرد و آن سرزمین را ضمیمه خاک خود ساخت، یکی از اولین اقداماتش قطع کابل زیردریایی بود که شبه جزیره کریمه را به جهان خارج متصل می‌ساخت.

علاوه بر این عضو شورای آتلانتیک در حوزه امنیت سایبری، فرمانده نیرو‌های مسلح بریتانیا نیز در همین زمینه هشدار مشابه‌ای داده است. وی گفته است؛ فعالیت نیروی دریایی روسیه می‌تواند کابل‌های زیردریایی را تهدید کرده و به مسکو اجازه دهد تا ترافیک اینترنت جهانی را مختل کند.

همانگونه که عنوان شد، تمامی این اتفاقات و بسیاری دیگر که در قدرت این کشور است و از چشم کارشناسان پنهان مانده، می‌تواند دست بالا را به روسیه در جنگ با اوکراین دهد، پس چرا نباید از آن‌ها در جنگ استفاده کند؟