سلامت نظام اداری با انتصابات فامیلی؟!

اقتصادآنلاین - پرستو بهرامی‌راد؛ هنوز چندین ماه از دولت سیزدهم می‌گذرد که شاهد انتصابات فامیلی و اختلافات درون دولتی هستیم. 

ابراهیم رییسی، رییس‌جمهوری ایران در سفر به گیلان و در جلسه شورای اداری استان گیلان به تازگی گفته است که امروز بیش از هر زمانی نیازمند سلامت نظام اداری هستیم و سلامت نظام اداری از مسائل بسیار ضروری است. ارتباطات ناسالم، سیستم اداری را در نظر مردم بد جلوه می‌دهد و به اعتماد آن‌ها آسیب می‌زند.

این سخنان در حالی مطرح می‎شود که کارنامه سیستم اداری دولت سیزدهم تا به امروز به هیچ وجه قابل دفاع نیست. انتصاب‌های فامیلی و عدم هماهنگی بین ارگان‌های مختلف دولت به خوبی نشان از ضعف دولت در سیستم اداری خود دارد. انتصاب‌های فامیلی در ادارات اصلی دولت به خوبی نشان از رانت و روند فاسد ادارات دولتی دارد.

انتصاب‌های فامیلی

بزرگترین مشکل کنونی در سیستم دولت سیزدهم را در انتصاب‌های فامیلی می‎توان دنبال کرد. انتصاب‌های دولت سیزدهم به انتصاب‎های دامادها شهرت پیدا کرده است. از شروع کار دولت جدید روند انتصابات انتقادهای بسیاری را در برداشته است. با این حال ابراهیم رییسی بارها اعلام کرده که این اطلاعات ساخته برخی رسانه‌ها برای تخریب دولت سیزدهم است. 

ابراهیم رییسی، رییس‌جمهوری ایران در آخرین گفت‌وگوی تلویزیونی خود با مردم گفته است: «نقطه قوت دولت این است که انتصابات فامیلی نداریم.» بلافاصله پس از سخنان ابراهیم رییسی در رد انتصابات فامیلی در فضای مجازی مواردی مطرح و نام‌هایی برده شده است.

روند انتصابات فامیلی فقط به این دولت برنمی‌گردد و این روند را در دولت‌های گذشته نیز مردم شاهد بودند. با این حال طرح این مساله با چنین بیان قاطعی از سوی رییس‌جمهوری می‎تواند با اولین نمونه خلاف گفته‌ها، تمام سخنان او زیر سوال برود. 

اندکی پس از استقرار دولت سیزدهم، خبرها و مستنداتی پیرامون انتصابات فامیلی در رسانه‌ها و به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شد که این اخبار دولت سیزدهم را به دولت دامادها مشهور کرد و به همین دلیل انتصابات مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت و جنجال‌های فراوانی را رقم زده است. 

رییسی چندین بار نسبت به اخبار مربوط به انتصابات واکنش نشان داده است. برای مثال رییس‌جمهوری در سفر قم خود گفته است: «متأسفانه، نقاط قوت این دولت را با عملیات روانی، نقاط ضعف جلوه می‌دهند و برای مثال درحالی‌که این دولت به دور از فامیل‌بازی تشکیل‌شده اما تلاش می‌کنند طور دیگری آن را به مردم معرفی کنند.» البته رییسی تا به امروز انتصابات فامیلی را به‌طورکلی منع نکرده و فقط توصیه کرده است که انتصابات فقط براساس روابط دوستی و فامیلی نباشد.

چندین نمونه از انتصابات فامیلی: رضا طاهرخانی داماد رجب رحمانی نماینده تاکستان که به‌عنوان فرماندار دماوند حکم گرفته، میثم نیلی که از سوی وزیر ارشاد حکم عضویت در هیات امنای بنیاد سینمایی فارابی را دریافت کرده، برادر مقداد نیلی داماد ابراهیم رییسی است، غلامحسین اسماعیلی رییس دفتر رییس‌جمهور با صدور حکمی، محمدمهدی رحیمی، باجناق فریدالدین حدادعادل را به سمت مدیرکل روابط عمومی منصوب کرده است. 

این‌ موارد نمونه‌های اندکی از انتصابات فامیلی علنی شده هستند. در اوایل دولت به واکنش‌های مربوط به انتصابات جوابی داده نمی‌شد، اما با افزایش فشارها درصدد توجیه برآمدند. با اینکه چندین بار رییس‎جمهوری انتصابات فامیلی را در دولت خود تکذیب کرده است، با این حال حتی نمایندگان مجلس نسبت به انتصابات فامیلی به دولت تذکر داده‌اند. 

در این شرایط اصرار رییس جمهوری بر عدم انتصابات فامیلی می‌تواند یا از عدم آگاهی او و یا از نظر رییس‌جمهوری تعداد محدود این انتصابات تلقی کرد. با این حال سخنان قاطع رییس‌جمهوری در رسانه ملی در مورد انتصابات فامیلی که مثال نقض نیز دارد، می‌تواند مردم را نسبت به سخنان رییس جمهوری کشور دچار تردید کند و اعتماد مردم را نسبت به مقامات بیش از پیش از ببرد. 

در واقع دولت رییسی نیز کمکی به روند بیمار ادارات ما نمی‌تواند بکند، زیرا خود پله را از اول ویران و براساس رانت و فساد برداشته است. مدیران بدون تخصص که براساس فامیل‌بازی منصب‌ها را به دست آوردند، بدون شک توانایی اداره یک ارگان را با نظم ندارند.