حضور افغانیها در ایران قانونی میشود؟
اعطای اقامت در ایران به اتباع افغانستانی یکی از بحثهای داغ و پر ابهام این روزهای کشور است که با انتشار تصویری از اولین شناسنامه اتباع در ایران، این شائبه تقویت شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین، از انتشار ویدئوهایی از صف طولانی اتباع افغانستانی برای دریافت سپرده اقامت ایران تا پخش زنده تلویزیونی مصاحبه یک مهاجر افغانی در پای صندوق رای که از طریق سرمایهگذاری تابعیت ایرانی گرفته بود، حرف و حدیثها درباره قانونی شدن حضور افغانیها را از همیشه جدیتر کرده است.
ماجرا از آنجا شروع شد که سازمان ملی مهاجرت وزارت کشور با هدف ساماندهی منابع مالی و سرمایههای اتباع و مهاجرین خارجی در عرصه اقتصاد ایران، «طرح جذب و مدیریت منابع مالی و سپرده گذاری اتباع و مهاجرین خارجی در زنجیرههای تولید کشور» را کلید زد که این طرح هماکنون در استانهای هدف در حال اجراست. مبلغ سپرده گذاری در این طرح، ۱۰۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۲ تعیین شده است و به گفته رییس سازمان ملی مهاجرت، اتباع مجاز استقبال خوبی از این طرح داشتهاند.
در پی آغاز این طرح، ابتدا تصاویری از صفهای طولانی اتباع افغانستانی برای سپرده ۱۰۰ میلیونی نزد بانک منتشر شد و سپس تصویری به عنوان اولین شناسنامه اتباع در کشور انتشار یافت که برخی رسانهها از ارتباط این طرح با اعطای شناسامه ایرانی به اتباع خبر دادند اما این موضوع بلافاصله با واکنش سازمان ملی مهاجرت روبرو شد و آن را تکذیب کرد و روابط عمومی این سازمان در بیانیهای اعلام کرد حضور در طرحهای سازمان، تابعیت ایرانی برای مهاجرین ایجاد نمیکند.
داستان اقامت صد میلیون تومانی اتباع افغانستانی، گرچه تاکنون با اظهارنظر رسمی مسئولان مواجه نشده، اما در برخی از محافل رسانهای تبدیل به بحث اجتماعی سیاسی روز شده است. روزنامه جمهوری اسلامی از این طرح انتقاد کرده و میگوید: مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان از هر نفر، آن هم با تسهیلاتی از قبیل پرداخت اقساطی، رقم قابل توجهی نیست که کشور ایران به آن نیاز داشته باشد. بانک میخواهد با این پول به کدام هدف اقتصادی برسد؟
این روزنامه همچنین از عدم اطلاعاتی که درباره این طرح وجود دارد انتقاد کرده و نوشته است: آیا هدف این است که به تدریج زمینه برای اعطای تابعیت ایرانی به اتباع افغانستانی فراهم شود؟ آیا قرار است تحرکات اقتصادی آنان زیر نظر قرار گیرند؟ آیا قرارهایی میان مسئولین ایرانی با حکومت خودخوانده طالبان وجود دارد که مردم از آن بیاطلاعند و ماجرای اقامت ۱۰۰ میلیون تومانی در چارچوب آن قرار دارد؟ توجیهاتی از قبیل استفاده از سرمایههای سرگردان اتباع و حل بعضی از مشکلات اقامتی و بیمهای و بانکی آنان، چندان موجه به نظر نمیرسند. مسئولان برای رفع ابهامات باید توضیحات روشنی در اختیار مردم قرار دهند.
علاوه بر این موضوع، پخش مصاحبه یک شهروند افغان که روز ۱۱ اسفند در مسجد لرزاده حاضر شد و رو به دوربین صداوسیما رای خود را به صندوق انداخت، به ماجرای اعطای اقامت به اتباع بار دیگر دامن زد. این شهروند در گفتوگو با خبرنگار شبکه دو سیما گفت از طریق سرمایهگذاری تابعیت ایران را گرفته و دارای شناسنامه ایرانی است و بر خود واجب دانسته رای بدهد.
به نظر میرسد اقامت سرمایهگذاری افغانیها در ایران و گرفتن تابعیت ایرانی ابعاد وسیعتری داشته باشد؛ موضوعی که مسئولان رسمی تاکنون به آن واکنشی نشان ندادهاند.