ترامپ به تغییر ناتو و صلح شتابزده در اوکراین چشم دوخته است

اقتصادآنلاین-آرش نصیری؛ به گفته افراد مطلع، دونالد ترامپ در حال بررسی کاهش تعهدات به برخی از اعضای ناتو و فشار به اوکراین برای پایان دادن به جنگ با روسیه در صورت بازگشت او در سال آینده است.

در میان اقدامات احتمالی در دوره دوم، متحدان ترامپ اساساً درباره اتحاد دو سطحی ناتو بحث کرده‌اند، که در آن ماده 5 - که به دفاع مشترک از هر عضوی که مورد حمله قرار می‌گیرد اشاره دارد - فقط برای کشورهایی اعمال می‌شود که به اهداف هزینه‌های دفاعی دست یابند. منابع آگاه همچنین گفتند که برخی دیگر، از تعرفه‌های جدید بر کشورهای عقب مانده حمایت می‌کنند.

به گفته آن‌ها، مشاوران ترامپ همچنین درباره اینکه ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در اوایل دور دوم بالقوه ریاست جمهوری ترامپ دور میز مذاکره خواهند نشست، بحث کرده‌اند.

این ابتکارات، اگر دنبال شوند، دهه‌ها سیاست ایالات متحده را بر هم خواهند زد، اتحاد دفاعی را که از زمان جنگ سرد شکل دهنده امنیت اروپا بوده و متحدان نگران آمریکا در آسیا در مورد تعهد واشنگتن برای مقابله با چین را متلاشی می‌کند. 

یکی از مشاوران ترامپ گفت وعده قطع کمک‌های نظامی آمریکا می‌تواند به رساندن اوکراین به میز مذاکره کمک کند، در حالی که تهدید افزایش کمک‌های آمریکا می‌تواند روسیه را برانگیزد. مشاورانی از جمله لری کودلو و رابرت اوبراین نیز علناً برای تحت تأثیر قرار دادن پوتین تحریم‌های شدیدتر علیه بانک مرکزی روسیه را در خواستار شده‌اند.

منابع آگاهی که نخواستند نامشان فاش شود همچنین افزودند که کمپین در حال حاضر در حال مذاکره با واسطه‌های روسی یا اوکراینی نیست، تا حدی به این دلیل که احتمالاً با قانون لوگان، یک قانون ایالات متحده که نهادهای خصوصی را از مذاکره از جانب دولت منع می‌کند، مغایرت دارد.

ینس استولتنبرگ دبیرکل ناتو روز پنجشنبه در بروکسل در پاسخ به سوالی درباره گزارش بلومبرگ به خبرنگاران گفت: «ماده 5 - تعهد به اینکه حمله به یک متحد به عنوان حمله به همه تلقی می‌شود- هسته اصلی ناتو است.» وی افزود: «هر گونه پیشنهادی مبنی بر اینکه ما برای محافظت و دفاع از همه متحدان آنجا نباشیم، امنیت همه ما را تضعیف می‌کند و سربازان و پرسنل ما را به خطر می‌اندازد.»

استولتنبرگ پیش از نشست وزرای دفاع این ائتلاف گفت: ما نباید هیچ مسیری را دنبال کنیم که نشان دهد ما در تلاش هستیم اروپا را از آمریکای شمالی جدا کنیم. نقطه قوت این است که اروپا و آمریکای شمالی را در ناتو با هم داریم.

روابط پرتنش ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور با سازمان پیمان آتلانتیک شمالی از آنجایی ظاهر می‌شود که در این هفته ترامپ خاطرنشان کرد که قبلاً به یکی از کشورهای عضو گفته بود که اگر روسیه به اهداف مخارج دفاعی اتحادیه ضربه نزند، به روسیه اجازه می‌دهد «هر کاری که می‌خواهند» انجام دهد.

رئیس جمهور جو بایدن و متحدانش در اروپا این هشدار را محکوم کردند؛ هشداری که افراد مطلع به این وضعیت گفتند که اشاره‌ای به گفتگو با آنگلا مرکل، رهبر سابق آلمان بود. ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری خود، کشورهای ناتو را تحت فشار قرار داد تا به اهداف هزینه‌های دفاعی خود یعنی دست‌کم 2 درصد از تولید ناخالص داخلی برسند، که انتظار می‌رود سطح 18 از 31 عضو در سال جاری به آن برسد.

جیسون میلر، مشاور ارشد ترامپ در پاسخ به سؤالات گفت: «رئیس‌جمهور ترامپ از متحدان ما خواست تا با تقاضای پرداخت هزینه‌های ناتو، هزینه‌های ناتو را افزایش دهند، اما جو بایدن به آنها اجازه داد تا از مزایای مالیات دهندگان آمریکایی استفاده کنند.» رئیس‌جمهور سابق هرگز در طول دوره ریاست‌جمهوری خود برای برچیدن این اتحاد اقدامی نکرد.

در بحبوحه جنگ‌ها در خاورمیانه و اروپا و تنش‌های غیرقابل حل با پکن بر سر تایوان، ترامپ آماده است تا سیاست خارجی ایالات متحده را از حاشیه به گونه‌ای تحت تأثیر قرار دهد که قبلاً در سیاست‌های ریاست جمهوری مدرن دیده نشده بود.

این باعث شد متحدان ایالات متحده برای بازگشت احتمالی او آماده شوند و حامیان او در کنگره تلاش کنند تا از خشم او دوری کنند. در حالی که جنگ در اوکراین به مرز دو ساله خود نزدیک می‌شود، ترامپ در حال حاضر شانس تصویب لایحه کمک‌های ایالات متحده در کنگره را در هفته جاری کاهش داده است، و رهبران جمهوری خواه در مجلس به درخواست‌های او برای رد آن با وجود آرای کافی دو حزبی توجه کردند.

اما اشفورد، کارشناس ارشد مرکز استیمسون می‌گوید: «او با کشورهای دیگر مذاکره نمی‌کند یا سیاست خارجی اتخاذ نمی‌کند. اما آنها به پتانسیل او برای ایجاد تغییرات در صورت انتخاب شدن واکنش نشان می دهند.»

در حالی که فوری‌ترین تأثیر بازگشت ترامپ در اروپا احساس می‌شود، تغییر موضع واشنگتن در مورد اوکراین احتمالاً به عنوان سیگنالی برای پکن در مورد تایوان تلقی می‌شود، شریک استراتژیک دیگری که توسط ایالات متحده به عنوان یک همسایه بزرگتر تهدید می‌شود.

پکن اخیراً اعلام کرده است که ترامپ در صورت بازگشت به قدرت، ممکن است تایوان را رها کند. چن بینهوا، سخنگوی دفتری در پکن که امور تایوان را مدیریت می‌کند، در 31 ژانویه در پاسخ به سوالی در مورد اظهارات ترامپ در ماه ژوئیه که در آن از پاسخ دادن به اینکه آیا از تایوان دفاع خواهد کرد یا خیر خودداری کرد و از اینکه این جزیره تجارت نیمه هادی آمریکا را گرفته شکایت کرد گفت: «ایالات متحده همیشه ابتدا منافع آمریکا را تحت تعقیب قرار خواهد داد و تایوان می‌تواند هر زمان که بخواهد از یک مهره شطرنج مفید به یک مهره شطرنج بلا استفاده تبدیل شود».

جولیان اسمیت، سفیر ایالات متحده در ناتو، ارتباط مستقیمی بین اقدام در مورد اوکراین و چین می‌بیند. او در مصاحبه ای با تلویزیون بلومبرگ گفت: پوتین باید درک کند که «حمایت غرب در حال کاهش نیست و او نمی تواند بدون تحریک به کشور دیگری حمله کند و به حاکمیت آنها تجاوز کند.» او گفت: «این پیامی است که ما باید به پوتین و همچنین سایر کشورهای جهان از جمله چین ارسال کنیم.»

جانشین مرکل در آلمان، صدراعظم اولاف شولتز، این هفته گفت که آلمان به هدف مخارج دفاعی ائتلاف در سال جاری دست خواهد یافت، هدفی که کشورش پس از تهاجم روسیه به اوکراین تعیین کرد. قبل از شوک جنگ، مرکل تلاش کرد تا به ترامپ توضیح دهد که هزینه‌های نظامی در آن سطح از نظر سیاسی غیرممکن است.

به گفته افرادی که با این تعاملات آشنا هستند، ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود در گفت‌وگوهای متعدد صدراعظم سابق آلمان را به خاطر این موضوع مورد سرزنش قرار داد. یکی از این افراد گفت، در طول این گفتگوها، رئیس جمهور سابق به مرکل پیشنهاد کرد که در صورت عدم پرداخت پول آلمان، او مسئول هر گونه اتفاق احتمالی نخواهد بود. ترامپ یک تماس تلفنی دیگر را با قطع کردن تلفن مرکل به پایان رساند.

ریچارد گرنل، سفیر ترامپ در آلمان، در مصاحبه‌ای از آن دوره یاد کرد: «آلمانی‌ها مازاد بودجه دارند و با این حال از پرداخت تعهدات 2 درصدی ناتو خودداری کردند. وقتی پولی پرداخت نمی‌کنید، کشوری هستید که ناتو را تضعیف خواهد کرد».