منظور از رتبه بندی اوراق قرضه چیست؟

سازمان‌های خدماتی مستقل و خصوصی رتبه بندی مانند  Standard & Poor’s، Moody’s Investors Service و Fitch Ratings Inc. قدرت مالی صادرکننده اوراق قرضه یا توانایی آن‌ها برای بازپرداخت اصل و سود اوراق قرضه را در فواصل زمانی معین ارزیابی می کنند.

نکات کلیدی

اوراق قرضه درجه سرمایه گذاری در موسسه‌ی Standard & Poor’s از «AAA» تا  «BBB-» و در موسسه  Moody’s   از رتبه Aaa  تا Baa3 رتبه‌بندی می‌شوند. اوراق قرضه بی‌اعتبار رتبه‌های پایین تری دارند.

هرچه رتبه اوراق قرضه بالاتر باشد، به شرط ثابت بودن سایر شرایط نرخ بهره آن کمتر خواهد بود.

تفکیک و تشریح رتبه‌بندی اوراق قرضه

اکثر اوراق قرضه دارای رتبه بندی هایی هستند که توسط حداقل یکی از سه سازمان رتبه بندی مستقل اصلی زیر ارائه شده است:

استاندارد اند پورز

موسسه خدمات سرمایه گذاران مودیز

سازمان رتبه‌بندی فیچ

این سازمان‌ها از خزانه‌داری ایالات متحده گرفته تا شرکت‌های بین‌المللی تجزیه و تحلیل مالی کاملی را از نهاد صادرکننده اوراق قرضه انجام می‌دهند. تحلیلگران این سازمان‌ها بر اساس مجموعه معیارهای منحصربه‌فرد هریک از آن‌ها توانایی نهادهای تجاری را برای پرداخت صورت‌حساب‌ها و بازپرداخت تعهدات مالی خود را در نظر گرفتن انتظارات و چشم‌انداز آتی اوراق قرضه تعیین می‌کنند. سپس این سازمان‌ها براساس جمع‌آوری این نقاط داده رتبه‌ای کلی را برای اوراق قرضه اعلام می کنند.

رتبه بندی اوراق قرضه بر قیمت گذاری، بازدهی و بازتاب چشم انداز بلندمدت اوراق قرضه تأثیر می گذارد

رتبه بندی اوراق قرضه برای تطبیق انتظارات سرمایه گذاران با کیفیت و ثبات اوراق قرضه مورد نظر اهمیت حیاتیدارد. در نتیجه این رتبه‌بندی‌ها تاثیر زیادی بر نرخ بهره، اشتیاق سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران و قیمت اوراق قرضه دارند.

اوراق قرضه با رتبه‌ی اعتباری بالاتر که به عنوان اوراق قرضه درجه سرمایه گذاری شناخته می شوند سرمایه گذاری ایمن تر و با ثبات تری به حساب می‌آیند. این اوراق قرضه توسط شرکت های سهامی عام و نهادهای دولتی که چشم انداز مثبتی دارند عرضه می‌شوند. اوراق قرضه درجه سرمایه‌گذاری دارای رتبه‌بندی «AAA» تا «BBB-»  سازمان استاندارد و پورز، و رتبه‌ی«Aaa»  تا «Baa3» سازمان مودیز هستند. بازده اوراق قرضه درجه سرمایه گذاری معمولاً با کاهش رتبه‌ی آن‌ها افزایش می یابد. اوراق قرضه خزانه داری ایالات متحده رایج ترین اوراق بهادار با رتبه AAA هستند.

اوراق قرضه غیرسرمایه‌گذاری (اوراق قرضه بی‌اعتبار) معمولاً در سازمان استاندارد و پورز از «BB+» تا «D» رتبه‌بندی می‌شوند (از «Baa1» تا «C» در سازمان  Moody’s). در برخی موارد، به اوراق قرضه‌ای با این ماهیت وضعیت «رتبه‌بندی نشده» داده می‌شود. اگرچه این دسته از اوراق قرضه سرمایه‌گذاری پرریسک‌تری تلقی می‌شوند، اما سرمایه‌گذارانی خاصی که مجذوب بازده‌ی بالاتر آن‌ها می‌شوند را به خود جذب می‌کنند. اما برخی از اوراق قرضه بی‌اعتبار با مشکلات نقدینگی مواجه هستند و ممکن است صادرکنندگان آن‌ها عملا نکول کنند و چیزی برای سرمایه گذاران باقی نماند. نمونه بارز اوراق قرضه با درجه غیرسرمایه‌گذاری اوراقی بودند که شرکت ساوث وسترن انرژی صادر کرد و سازمان استاندارد اند پورز رتبه “BB+” را به آن‌ها اختصاص داد که چشم انداز منفی آن‌ها را منعکس می‌کرد.

آژانس های رتبه بندی مستقل در رکود سال 2008 دچار لغزش شدند

بسیاری از ناظران وال استریت بر این باورند که سازمان‌های مستقل رتبه بندی اوراق قرضه در کمک به رکود اقتصادی سال 2008 نقشی اساسی ایفا کردند. در واقع، مشخص شد که پیش از وقوع بحران به سازمان‌های رتبه‌بندی رشوه داده شده است تا رتبه‌های اوراق قرضه را به‌طور کاذب بالا اعلام کنند و در نتیجه ارزش آنها را افزایش دهند. نمونه‌ای از این روش متقلبانه در سال 2008 رخ داد، زمانی که مودیز رتبه‌ی اعتباری 83 درصد از 869 میلیارد دلار اوراق بهادار با پشتوانه وام مسکن را کاهش داد در حالی که یک سال قبل رتبه “AAA” به آنها داده شده بود.

به طور خلاصه: سرمایه‌گذاران بلندمدت باید بخش عمده‌ای از سبد اوراق قرضه خود را از اوراق قرضه قابل اعتمادتر و سودآوری که دارای رتبه‌بندی اوراق قرضه درجه سرمایه‌گذاری هستند تشکیل دهند. سفته بازان و سرمایه گذاران با وضعیت مالی آشفته که از فرصت های پرخطر و با پاداش بالا امرار معاش می کنند، باید به اوراق قرضه غیرسرمایه گذاری روی آورند.