چرا ترکیه در جنگ اوکراین موضع بی طرفی را حفظ کرده است؟
بلومبرگ در یادداشتی با اشاره به اینکه بیطرفی ترکیه در قبال جنگ اوکراین بهای گزافی دارد، تاکید کرد: اگر اردوغان خواهان امتیازات عضویت در ناتو است، باید به اجماع آنها در اعمال تحریمهای شدید علیه مسکو بپیوندد.
اقتصادآنلاین – پرستو بهرامیراد؛ خبرگزاری بلومبرگ در یادداشتی بهقلم «بابی غوش» نوشت: تابستان گذشته، پس از سالها خصومت آشکار، «رجب طیب اردوغان» و «امانوئل مکرون» «آتشبس شفاهی» اعلام کردند. در حال حاضر، روسای جمهور ترکیه و فرانسه در ارتباط مستقیم قرار دارند، زیرا هر یک تلاش میکنند با «ولادیمیر پوتین» برای پایاندادن به جنگ اوکراین میانجیگری کنند.
با این حال، این صلحجویان بالقوه هیچ پیشرفتی با رییسجمهور روسیه نداشتهاند. پوتین که غرور مکرون را با نادیده گرفتن اهمیت او شکست خنثی کرد، تا حدودی نسبت به پیشفرضهای اردوغان بهعنوان میانجی در مناقشه زیادهروی کرد.
اما در حالی که او مذاکرهکنندگان را برای مذاکرات صلح به استانبول فرستاد، رهبر روسیه هیچ علاقهای به پایاندادن به جنگ نشان نمیدهد. پس از افشای جنایات هفته گذشته علیه غیرنظامیان اوکراینی در بوچا، مذاکرات ناگهان متوقف شد. ترکیه امیدوار است مذاکرات از سر گرفته شود.
تحقیر مکرون توسط پوتین ممکن است عاملی در شانس پیروزی مجدد او در اواخر این ماه باشد:این ادعای او مبنی بر قرار دادن فرانسه در مرکز امور اروپا که یکی از بخشهای اصلی مبارزات انتخاباتی اوست را کاهش داده است. اردوغان تا یک سال دیگر نیازی به رویارویی با رای دهندگان ترک ندارد، بنابراین شکست در میانجیگری صلح خطر سیاسی ضرب الاجلی برای او ندارد. اما هزینههای ژئوپلتیکی و اقتصادی وجود دارد که او نمیتواند آنها را نادیده بگیرد.
هر اندازه جنگ طولانی تر شود، حفظ بی طرفی دقیق ترکیه سختتر خواهد شد. محاسبه اردوغان در آغاز درگیری این بود که او میتواند از دوستی خود با پوتین به عنوان اهرم فشار با غرب استفاده کند. او بر این باور بود که ناتو همزمان مشتاق حفظ او در اردوگاه غربی است و خوشحال است که از او به عنوان کانالی برای برقراری ارتباط با «دوست عزیز» خود در مسکو استفاده کند. آنها حتی ممکن است تخلفات قبلی او را از جمله خرید سیستمهای دفاع موشکی روسیه ببخشند.
اردوغان همچنین امیدوار است که استفاده موفق اوکراین از پهپادهای ارتش ترکیه علیه مهاجمان روسی به غلبه بر این تصور که او در کنار چهرههای منفی است، کمک کند. او آشکارا از ناتو خواسته است تا به تحریمهای تسلیحاتی علیه کشورش پایان دهد. ایالات متحده و سایر اعضای ائتلاف به درستی به این مساله متعهد نبودهاند. اگر رهبر ترکیه خواهان امتیازات عضویت در ناتو است، باید به این اجماع بپیوندد. در غیر این صورت، اردوغان خود را بیشتر در حاشیه ائتلاف تحت فشار قرار خواهد داد آن هم در شرایطی که اقتصاد ترکیه وضعیت وخیمتری را هر ماه تجربه میکند.
امتناع اردوغان از پیوستن به ائتلاف غربی ناتو در اعمال تحریمهای شدید علیه مسکو، در میان شواهد فزاینده جنایات جنگی روسیه، توجیهی ندارد و در زمانی که سوئیس با تحریمها همراهی میکند، برای آنکارا چندان خوشایند نیست که یاران الیگارشی پوتین از ترکیه برای پارک کردن قایقهای تفریحی و چمدانهای پر از پول نقد خود استفاده کنند.
همچنین روسهایی که هزینههای خرید آپارتمانهای مجلل را پرداخت میکنند، هزینهای را که جنگ بر اقتصاد ترکیه تحمیل میکند، به اندازه کافی تامین نمیکنند. تورم به بالاترین حد خود در 20 سال اخیر رسیده است: قیمتهای مصرف کننده در ماه مارچ سالانه ۶۱.۱ درصد از ۵۴.۴ درصد در فوریه افزایش یافته است.
سرمایه گذاران ممکن نیست که متوجه این موضوع نشده باشند. در آغاز ماه آوریل، رتبه بندی اس اند پی گلوبال با اشاره به تاثیر افزایش شدید قیمت انرژی از جنگ روسیه در اوکراین، رتبه اعتباری ارز محلی ترکیه را به چهار سطح پایینتر از درجه سرمایه گذاری، کاهش یافته است.
حتی اگر اردوغان تمایلی به اعمال تحریمها علیه مسکو نداشته باشد، شرایط بوجود آمده اقدامات پروژههای بزرگ روسیه در ترکیه را پیچیده کرده است. به عنوان مثال، ساخت یک نیروگاه هستهای 20 میلیارد دلاری با مشکل مواجه میشود، زیرا شرکت سازنده روسی، در تامین تجهیزات از کشورهای دیگر با مشکل مواجه است.
از آنجایی که شانس او برای متقاعد کردن پوتین برای برقراری صلح بسیار کم است، اردوغان ممکن است از تماسهای تلفنی خود با مکرون استقبال کند. رهبر ترکیه ممکن است از داشتن گوش شنوای دلسوزانه مکرون سپاسگزار باشد.