هند و روسیه چگونه معاملات نفتی انجام می دهند؟

اقتصاد آنلاین – اکرم شعبانی؛ به گزارش اکونومیست، هند از محکوم کردن روسیه به دلیل حمله به اوکراین خودداری کرده است، حتی در شرایطی که غرب تحریم‌هایی را علیه این کشور اعمال کرد، از هر گونه اظهارنظری در این باره خودداری کرد. اما بانک‌های بزرگ روسیه از سیستم پیام رسانی سریع سوییفت که برای تراکنش‌های فرامرزی استفاده می‌شود، منع شده و اقدامات آمریکا تا حدود زیادی استفاده از دلار را برای این کشور مسدود و تجارت را برای آنها پیچیده کرده است.

انتظار می‌رفت که پس از سفر لاوروف به دهلی که سی و یکم مارچ انجام شد، راه حل‌هایی برای دور زدن تحریم‌ها علیه روسیه برای ایجاد امکان فروش نفت این کشور به هند در نظر گرفته شود.

شرکت‌های نفت و گاز دو کشور در حال حاضر هم با یکدیگر همکاری دارند. به عنوان مثال، او ان جی سی ویدش که بازوی اکتشاف و تولید نفت و گاز دولت هند در خارج از مرزهای این کشور است، در سه پروژه در روسیه مشارکت دارد. روس نفت که غول دولتی روسیه است، مالک ۴۹ درصد از نایارا انرژی، یک شرکت مستقر در بمبئی با ۶ هزار ایستگاه سوخت و یک پالایشگاه بزرگ در گجرات است.

با این حال، تجارت کلی نفت بین کشورها محدود است: طبق گفته دولت هند، کمتر از یک درصد از واردات نفت هند در سال گذشته از روسیه بوده که نشان دهنده این واقعیت است که تجارت در واقع بازتابی از جغرافیاست تا سیاست. هند تا حدود سال ۲۰۱۹ از ایران، کشور دیگری که با تحریم‌های آمریکا مواجه شد، نفت مورد نیاز خود را تامین می‌کرد. در حالی که تنها یک مرز آبی میان ایران و هند وجود دارد، در مقابل میان روسیه و هند، نه مسیرهای مستقیم زمینی و نه گذرگاه‌های آبی کوتاه وجود دارد.

در هفته‌های اخیر موجی از گزارش‌ها در رسانه‌های هندی جزییات قراردادهای خرید جدید نفت خام روسیه توسط شرکت‌های نفتی دولتی هند را نشان می‌دهد. گفته می‌شود که هندوستان پترولیوم ۲ میلیون بشکه و شرکت نفت هند ۳ میلیون بشکه نفت خریداری کرده‌اند. پالایشگاه و پتروشیمی مانگالور هم به دنبال خرید یک میلیون بشکه نفت است آن هم در حالی که شرکت‌های دیگر هم به روسیه پیشنهاد خرید نفت داده‌اند.

در مجموع، این مقدار به ۱۵ میلیون بشکه می‌رسد که حدود ۳ روز مصرف هند است. اما این مساله به عنوان اولین نشانه تعامل نزدیکتر میان دو کشور دیده می‌شود. گفته می‌شود که روسیه پیشنهاد پرداخت هزینه‌های حمل و نقل و بیمه را مطرح کرده، آن هم در حالی که تخفیف‌های زیادی برای این کشور قائل شده است.

اما همچنان مشکل اصلی نحوه پرداخت این هزینه است. هند برای دور زدن تحریم‌های ایران پس از سال ۲۰۱۱ از سیستم پرداخت یوکو بانک Uco Bank استفاده کرد، یک شرکت دولتی با فعالیت‌های خارجی که تنها با سنگاپور، هنگ کنگ و تهران تعامل داشت و بنابراین خارج از شبکه نظارتی غرب بود. با این حال، این بار سنگاپور تراکنش‌های روسیه را محدود کرده و این بدان معنی است که دیگر سیستم یوکو هم قابل استفاده نیست.

بنابراین دولت و بانک مرکزی هند در حال بررسی گزینه‌های دیگر هستند. یکی از ایده‌هایی که طبق گزارش‌ها در حال بررسی است، استفاده از spfs است، سیستمی که روسیه جایگزین سوییفت کرده است و برای انجام معاملات برون مرزی مورد  استفاده قرار می‌گیرد و در واقع تحریم‌های دلاری را دور می‌زند. به گزارش اکونومیک تایمز، پیشنهاد دیگر شامل استفاده از چندین بانک بزرگ روسیه به عنوان مجرای تراکنش‌ها با هند و با افتتاح حساب روپیه برای صادرکنندگان روسی است.

با این حال، مشکل این است که تجارت میان دو کشور نامتعادل است: هند بیش از دو برابر بیشتر از صادرات خود از روسیه واردات انجام می‌دهد که منجر به مقدار زیادی روپیه غیرقابل استفاده برای تجار روس می‌شود.