اگر بازار نهاده کنترل می شود، نهاده های بازار آزاد چیست؟ / دامداران هر روز بیشتر از دیروز در تنگنا قرار می گیرند
رییس هیات مدیره اتحادیه مرکزی دامداران ایران گفت: کمبود نقدینگی مانعی است که بر سر راه دامدار قرار دارد. دولت باید تلاش کند تا نقدینگی مورد نیاز دامدار را تامین کند.
اقتصاد آنلاین – سیده زهرا محمودی؛ حدود یک سال و نیم است که بازار نهاده‌های دامی آرام و قرار ندارد. در این مدت دامداران و مرغداران برای تامین نهاده مورد نیاز خود مشقت‌های زیادی را تحمل کردند؛ بسیاری مجبور به خرید نهاده از بازار آزاد شدند تا تولید سرپا بماند و بسیاری دیگر نیز رمقی برای ادامه تولید نداشتند.
همه چیز در این بازار به ارز ترجیحی برمی‌گردد؛ ارزی که دیگر هیچ کس آن را نمی‌خواهد جز مسئولان! نهاده‌های دامی از جمله کالاهایی است که مشمول ارز ترجیحی می‌شود و این ارز نیز در این بازار فساد زیادی را ایجاد کرده است و با وجود بودجه بالا به‌دست تولیدکنندگان واقعی نرسیده و تولید را با بحران جدی مواجه کرد.
اما این روزها وضعیت کمی متفاوت و بحرانی‌تر شده؛ در بازار مرغ که وضعیت از پاییز نابسامان شد و کمبود و گرانی شدیدا جولان میداد و حال این موضوع از بهار امسال به صورت گسترده‌تر به دامداران نیز سرایت کرده است و بسیاری از دامداران دام‌های خود را با قیمت پایین به فروش می‌رسانند؛ چراکه تولید دیگر برایشان صرفه اقتصادی ندارد و این زنگ خطر برای ایجاد مشکلات بیشتر در بازار گوشت قرمز را به صدا درآورده است
بازارگاه؛ سامانه‌ای که هنوز هم مشکلاتش دست بردار نیست
نهاده‌های دامی حدود یک سال است که از طریق بازارگاه به‌دست دامداران و مرغداران می‌رسد؛ اما مشخص نیست نهاده این سامانه به چه کسی می‌رسد؛ بخش زیادی از آن که در گمرک بوده و باوجود اینکه دامداران و مرغداران هزینه آن را پرداخته کرده‌اند، ترخیص نمی‌شود و تولیدکنندگان را با بحران نقدینگی مواجه کرده است و بخش دیگر نیز سر از بازار آزاد در آورده و با قیمتی گزاف به‌دست تولیدکنندگانی می‌رسد که نمی‌توانند دست از تولید بردارند.
اقتصاد آنلاین در این راستا به مصاحبه با فرهاد اکبری، رییس هیات مدیره اتحادیه مرکزی دامداران ایران پرداخته است تا وضعیت و مشکلات دامداران در حیطه تامین نهاده‌های دامی را جویا شود.
اکبری در پاسخ به این سوال که نهاده‌های دامی تا چه مدت با تاخیر ترخیص می‌شود، اظهارکرد: زمان تحویل نهاده‌ها بین ۱۵روز تا ۳ماه متغیر بوده و معمولا نیز ۳ماه طول می‌کشد تا نهاده به‌دست دامدار برسد.
دامدارانی که ۳ماه نهاده نمی‌گیرند
وی ادامه داد: در مورد عدم ترخیص نیز علل مختلفی ذکر می‌شود که مربوط به بازارگاه بوده و دست ما نیست. بسیاری می‌گویند بار هنوز در گمرک ترخیص نشده و یا گفته می‌شود که بارنامه هنور نرسیده و یا ثبت نشده است و در بازبینی ما را اذیت می‌کنند.
رییس هیات مدیره اتحادیه مرکزی دامداران ایران، همچنین با بیان اینکه دامدار نقدینگی آنچنانی ندارد، به خبرنگار اقتصاد آنلاین گفت: دامداران ما باری را که در تیر می‌خرند، باید در همان ماه دریافت کنند؛ اما متاسفانه این اتفاق نمی‌افتد. در مرداد بار می‌خرد اما باز هم بار و نهاده‌ای تحویل نمی‌گیرند و ممکن است این اتفاق سه ماه متوالی رخ دهد.
نقدینگی مانعی بر سر راه دامداران
اکبری در ادامه توضیح داد: نقدینگی مانعی است که بر سر راه دامدار قرار دارد. دولت باید تلاش کند تا نقدینگی مورد نیاز دامدار را تامین کند. از سویی دیگر نیز بحث علوفه هم مطرح است. به علت خشکسالی نهاده علوفه‌ای نیز تامین نمی‌شود و باید از صادرات علوفه به خارج از کشور که به صورت غیرقانونی نیز انجام می‌شود، جلوگیری کرد و حتی نیاز به مقداری واردات است؛ اما متاسفانه شاهد قاچاق علوفه در این حوزه هستیم.
وی در مورد وضعیت گوشت در ماه‌های آینده اخطار داد: با تداوم شرایط فعلی در یک الی دو ماه آینده دام‌های مولد کشتار خواهد شد و با کشتار این دام‌ها، شاهد کمبود جدی در عرصه دام کشور خواهیم بود.
اگر بازار کنترل می‌شود، نهاده در بازار آزاد چه می‌گوید؟
فرهاد اکبری مشکلات بازارگاه را اینگونه تبیین کرد: مشکل بازارگاه عدم شفافیت است. وزارت کشاورزی خود در بازارگاه ثبت نام و حواله صادر و خود هم نظارت می‌کند و این تصدی‌گری خود اشکال است و عادلانه نخواهد بود. شما اگر به بازار بروید، نهاده آزاد وجود دارد. اگر بازارگاه کنترل می‌شود چرا در بازار آزاد نهاده داریم؟ پس ساز و کار درست اجرا نمی‌شود.
ارز ۴۲۰۰تومانی نهاده دامی تا شهریور برقرار است
رییس هیات مدیره اتحادیه مرکزی دامداران ایران در پاسخ به این پرسش که اکنون نهاده مورد نیاز دامداران به چه صورتی تامین می‌شود، خاطر نشان کرد: دامداران اکنون نهاده خود را از بازار آزاد و با قیمتی چند برابری خریداری می‌کنند و حدود ۴ الی ۵ماه است که وضعیت به این شکل است.
به گفته اکبری، ارز ۴۲۰۰تومانی نهاده تا شهریور ماه برقرار است و شرایط بازار گوشت و لبنیات بعد آن به تصمیم دولت بستگی دارد. در صورتی که پیشنهاد ما اجرایی شود مشکل حل خواهد شد.
ارز ترجیحی حذف شود
فرهاد اکبری پیشنهاد دامداران را بدین صورت تشریح کرد: ما پیشنهاد دادیم لبنیات از گروه یک به گروه دو منتقل و ارز ترجیحی برداشته شود. قیمت شیر و گوشت باتوجه به ارز آزاد محاسبه شود و این موضوع بررسی و به دولت داده شد. در شرایط یادشده، قشر ضعیف توان خرید ندارد؛ از همین رو ما پیشنهاد اعطای کارت خرید نهاده دادیم تا سوبسید به جای نهاده به‌دست خود مردم برسد در این صورت مصرف هم کاهش نداشته و افراد قادر به تامین لبنیات و گوشت مورد نیاز خود هستند. همچنین ما پیشنهاد کردیم صادرات کره و شیرخشک و... آزاد شود تا کارخانه‌جات بتوانند آنچه تولید کردند را بفروشند.
