شیوع کرونا دستاوردهای اقتصادی ترامپ را از بین برد
دونالد ترامپ، رییسجمهور امریکا در سخنرانی سالانه خود در برابر کنگره، مانند بسیاری دیگر از سخنرانیها و گفتوگوهایش از دستاوردهای اقتصادی خود سخن گفت و با ارایه آمار و ارقام مثبت از عملکرد اقتصاد امریکا، وضعیت این کشور را از هر زمان دیگر بهتر توصیف کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، اکنون، چند ماه بعد از این سخنرانی، شیوع بیماری کووید 19 نهتنها امریکا بلکه همه جهان را با چالش بزرگی مواجه کرده است، آمارهایی که 3 ماه پیش نویدبخش دستاوردهای مثبت برای ترامپ بودند، امروز منفی شدهاند و روزبهروز دورنمای بدتری برای آینده امریکا نوید میدهند. حیدرعلی مسعودی، کارشناس مسائل امریکا، معتقد است که عملکرد دولت دونالد ترامپ در واکنش به شیوع ویروس کرونا و آثار اقتصادی این بیماری در امریکا، ضربه شدیدی به کارزار انتخاباتی او وارد کرده است و میتواند بر نتیجه انتخابات آبانماه امسال در امریکا موثر باشد. در ادامه متن کامل گفتوگو را با حیدرعلی مسعودی، استاد دانشگاه شهید بهشتی مطالعه میکنید:
شیوع ویروس کرونا تا چه اندازه میتواند بر نتیجه انتخابات ریاستجمهوری امریکا موثر باشد؟
یکی از اصلیترین تبعات بحران شیوع ویروس کرونا در کنش مردم و رفتارهای انتخاباتی را میتوان در قالب تاثیرات نمادین و روانشناختی توضیح داد. یکی از مهمترین رویدادهایی که در واکنش به شیوع این ویروس رخ داد این بود که در بدو بحران، کاخ سفید اهمیت کافی به این بحران نداد. در واقع میتوان گفت که از زمان تشخیص اولین مورد بیماری ناشی از این ویروس درون خاک امریکا تا زمانی که دولت اقدامات جدیتری برای تولید کیتهای تست کرونا و اجرای طرح فاصلهگذاری انجام داد، دست کم یک تاخیر 6هفتهای وجود داشت که به گفته بسیاری از کارشناسان در واقع از دست دادن زمان طلایی پیشگیری از بحران محسوب میشد. این سوءتدبیر یک ضربه جدی به اعتماد عمومی در امریکا وارد کرد. رایدهنده امریکایی که در ماه نوامبر میخواهد پای صندوق رای برود، در ذهن خود مرور خواهد کرد که این دولت و هیات حاکمه فعلی به رهبری دونالد ترامپ، آیا توان مقابله با بحرانهای مشابه در آینده را در چنین شرایطی خواهد داشت؟ آیا دونالد ترامپ میتواند مدیریت کارآمدی داشتهباشد یا نه؟ سوءتدبیر دولت ترامپ در بدو شیوع ویروس کرونا یک ضربه جدی اولیه به وجهه سیاسی دونالد ترامپ نزد افکار عمومی زد که میتواند در رفتار انتخاباتی طرفدارانش موثر باشد. دومین مساله، تشدید شکافهای اجتماعی در امریکاست، شکافهایی که میان رنگینپوستان و سفیدپوستان در امریکا وجود دارد و شکاف اقتصادی در این کشور، سابقه طولانی دارد، اما شیوع این بیماری باعث تشدید و عمق یافتن بیشتر این شکافها شده است. باید توجه کرد که بخش مهمی از قربانیان و مبتلایان به این ویروس از جامعه سیاهپوستان امریکا هستند و به دلیل گستردگی فقر در جامعه سیاهپوستان، فقدان امکانات بهداشت و سلامت کافی در محلاتی که عمدتا رنگینپوستان در آن زندگی میکنند، پوشش کمتر بیمه درمانی در میان جوامع رنگینپوست و درصد بالاتر فقرا و بیخانمانها در میان اقلیتهای نژادی، باعث شده که آثار همهگیری این بیماری در میان این اقلیتها گستردهتر باشد. همزمان با تعمیق این شکافها باید در نظر داشت که رقیب انتخاباتی دونالد ترامپ در انتخابات پیش رو در میان جامعه سیاهپوستان از اقبال بالایی برخوردار است و محبوبیت بالایی دارد. درون حزب دموکرات هم جهش جو بایدن، نامزد اصلی دموکراتها برای انتخابات از زمانی آغاز شد که انتخابات درونحزبی در ایالتهایی برگزار شد که درصد مشارکت اقلیتهای نژادی به ویژه سیاهپوستان در آن بیشتر است. در چنین شرایطی هنگام برگزاری انتخابات سراسری هم تصور میشود با افزایش شکافهای اجتماعی در امریکا، فعالیت و بسیج اقلیتهای نژادی و سیاهپوستان برای رای به رقیب دونالد ترامپ گستردهتر باشد.
دونالد ترامپ تاکنون همواره بر دستاوردهای اقتصادی دولتش تاکید میکرد، به تصور شما آیا رکود اقتصادی حاصل از شیوع این بیماری که باعث شده است بسیاری از آمار و ارقام اقتصادی دچار افت شوند، دست کارزار انتخاباتی ترامپ را خالی خواهد کرد؟
اخیرا اندرو کومو، فرماندار ایالت نیویورک گفتهبود که عواقب بحران بیماری کرونا از عواقب عملیات تروریستی 11 سپتامبر هم وسیعتر است. چنین مقایسههای نمادینی از ابتدای شیوع این بیماری به شکل گستردهای رواج داشته است، بسیاری عواقب شیوع این بیماری را با بحران مالی سال 2008-2007 مقایسه میکنند. شعارهای اصلی دونالد ترامپ بر مبنای دستاوردهای اقتصادی، کاهش نرخ بیکاری و امثال این بود. در همین چند ماه اخیر میلیونها نفر از نیروی کار امریکا، شغل خود را از دست دادهاند. قطعا خیل بیکاران باعث افزایش فشار بر صنعت بیمه خواهد شد. مزیت اصلی و دستاوردهای ترامپ در زمینه اشتغال قطعا بر اثر این بحران کمرنگتر خواهد شد. اما واقعیت این است که بحران فعلی، یک بحران فینفسه اقتصادی نیست. شیوع بیماری کرونا را بیشتر میتوان در دسته بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله و امثالهم یا بحرانهای زیستمحیطی دستهبندی کرد که از بیرون اقتصاد بر آن اثر میگذارد. ماهیت طبیعی و غیراقتصادی عامل اصلی بحران میتواند یک نکته مثبت برای ترامپ باشد، چرا که در حال حاضر نظام اقتصادی و پولی جهان، تا حدی از ثبات و قدرت لازم برای رویارویی با عواقب این بحران برخوردار هستند، هر چند سال گذشته نشانههایی مبنی بر رکود اقتصادی و احتمال کاهش رشد اقتصاد جهانی مطرح میشد، اما تا پیش از شیوع ویروس کرونا، اقتصاد جهانی با هیچ بحران بلافاصلهای مواجه نبود. به نظر میرسد که ثبات لازم در نظام پولی و اقتصاد جهانی برای مقابله با بحران ناشی از شیوع کرونا وجود دارد. دولت امریکا هم با تصویب بستههای نجات مالی دست کم نشان داد آمادگی کافی برای ارایه محرکهای مالی برای تقویت تقاضا و مقابله با تبعات اقتصادی این بحران را دارد. اما نهایتا پیشبینی میشود که کسب و کارها در سراسر جهان بهویژه در امریکا، بر اثر عواقب این بحران شکل و شمایل جدیدی پیدا کنند. پیشبینی میشود که هزینه تولید به دلیل رعایت پروتکلهای مقابله با این بیماری افزایش پیدا کند، تا حدی که کسب و کارهای کوچک و متوسط توان جبران افزایش هزینه تولید را نداشتهباشند و شرکتهای بزرگ سهم کسب و کارهای کوچک و متوسط را در بازار بگیرند، چرا که شرکتهای بزرگ تابآوری بیشتری در مقابل افزایش هزینه تولید دارند. در نتیجه این تحول پیشبینی میشود که کسب و کارهای کوچک و متوسط که سهم بزرگی در اقتصاد امریکا داشتند، سهم خود را در اقتصاد از دست بدهند و به همین دلیل موجی از بیکاری در امریکا شکل بگیرد. هر چه سریعتر این اثر در اقتصاد امریکا نمایان شود، دونالد ترامپ در مناظرههای پیش روی انتخاباتی با رقیب دموکراتش، جو بایدن، بیشتر خلع سلاح میشود.
یکی از اصلیترین موضوعات مورد بحث میان دموکراتها موضوع بیمه درمانی است، در شرایطی که دموکراتها در دوره باراک اوباما با ایجاد بیمه درمانی اوباماکر، نوعی از پوشش بیمه درمانی دولتی را ایجاد کردند، اما دونالد ترامپ تلاش کرد تا این ساختار را تعدیل کند. فکر میکنید آینده بیمه درمانی تا چه اندازه بر رقابتهای انتخاباتی تاثیرگذار باشد؟
قطعا وقوع رویدادی که مستقیما به سیستم بهداشت و درمان امریکا مربوط است، بحث در این مورد را دامن خواهد زد. بحران سلامتی باعث شده است شکافها، کمبودها و نارساییها در نظام درمانی و بیمه درمانی امریکا از گذشته علنیتر و مشهودتر شود. در چنین شرایطی موضوع بیمه درمانی به یکی از نقطه ضعفهای کارزار انتخاباتی دونالد ترامپ تبدیل میشود. تصور میشود که مساله اصلاح نظام درمانی به شعار اصلی دموکراتها در انتخابات پیش رو تبدیل شود و برنامههایی برای پرکردن شکافهای موجود در شبکه درمان و بیمههای درمانی در امریکا، پوشش فراگیرتر بیمه در میان طبقات محرومتر و فقیرتر جامعه، پوشش بیمه فراگیرتر برای افرادی که داری بیماریهای زمینهای هستند و بسیاری از مسائل اینچنینی، در صدر شعارهای دموکراتها قرار میگیرد.
به نظر میرسد دموکراتها در امریکا تاکنون توانستهاند تا اندازهای اختلافهای سیاسی را کنار بگذارند و در مورد تصویب بستههای نجات و محرک مالی در کنگره به توافقهایی دست پیدا کنند. فکر میکنید چنین شکلی از اتحاد ملی برای مبارزه با یک بحران سلامتی، تا چه اندازه بر رقابتهای انتخاباتی موثر باشد؟
من معتقدم که اختلاف نظرها میان دو حزب اصلی امریکا از بین نرفته است. در همان دورانی که مباحث در مورد تصویب کمکهای اقتصادی و مالی در کنگره مطرح شد، رقابتها و اختلاف نظرها میان دموکراتها و جمهوریخواهان مشهود بود. دموکراتها تاکید داشتند که اولویت اصلی کمکها باید خانوادهها باشد، در حالی که جمهوریخواهان معتقد بودند جهتگیری اصلی این کمکها باید به سمت شرکتهای بزرگ و صنایع باشد تا بتوان اقتصاد امریکا را حفظ کرد. این اختلافات زیربنایی میان دو حزب رقیب در امریکا وجود دارد و از بین نرفته است. جو بایدن و حزب دموکرات تلاش خواهد کرد آثار شیوع این بیماری و مسائل جدیدی که چه در حوزه درمان و چه در حوزه اقتصاد رخ داده است به یک چالش جدی برای دونالد ترامپ در رقابتهای انتخاباتی بدل کند و من پیشبینی میکنم که جو بایدن، تمام تلاش خود را در مناظرهها و رقابتها برای به چالش کشیدن ترامپ به کار گیرد.
مسائل سیاست خارجی در شرایط کنونی چه اندازه در نتیجه انتخابات پیش روی امریکا موثر خواهد بود؟
به شکل سنتی مسائل سیاست خارجی چندان در انتخابات امریکا تعیینکننده نیستند. در دهههای اخیر، مطرح شدن چالشها و مسائل سیاست خارجی در مناظرهها و کارزارهای انتخاباتی، چندان در تعیین نتیجه انتخابات موثر نبودهاند. مسائلی مانند اشتغال، بیمه درمانی و مسائل اجتماعی بیشتر تعیینکننده نتیجه انتخابات است. سلطهای که بحران کرونا در حال حاضر نهتنها بر رسانههای امریکا بلکه بر رسانههای جهان دارد، به نظر میرسد که تا انتخابات امریکا هم ادامه پیدا کند، مگر اینکه در ماههای باقیمانده تا انتخابات، بازیگران بینالمللی طرف امریکا اقدامهای تعیینکننده یا Game Changer انجام دهند. مثلا اگر کره شمالی بخواهد توسعه سلاحهای هستهای یا آزمایشهای موشک قارهپیما را از سر بگیرد، در چنین شرایطی ممکن است تا اندازهای بتواند تاثیرگذار باشد، اما اگر از هماکنون بخواهیم پیشبینی کنیم، چندان دورنمایی در مورد اثر مسائل سیاست خارجی در انتخابات امریکا وجود ندارد.