بورس در دستان سهامداران حقوقی
هفته گذشته بازار در حالی با رشد ملایم 0.9 درصدی شاخص کل مواجه شد که سهامداران حقوقی به عنوان حمایتکننده حضور قابل توجهی در نقش خریدار داشتند...
براین اساس، تغییر مالکیت قابل توجه 130.6میلیارد تومانی (معادل 16.2 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی طی هفته گذشته (شنبه تا سهشنبه) انجام شد. در واقع، ادامه افت شدید شاخص کل تا اوایل هفته گذشته باعث شد تا سهامداران حقوقی از سویی از فرصت به وجود آمده برای خرید سهام در قیمتهای پایین استفاده کنند و از طرف دیگر، برای جلوگیری از افت بیشتر در نقش حمایتکننده ظاهر شوند؛ این روند حتی در دو روز پایانی هفته که شاخص روزهای مثبتی را سپری کرد تقریبا باقی ماند و سهامداران حقوقی عرضههای زیادی انجام ندادند. با این حال، انتظار میرود در هفته پیش رو سهامداران حقوقی نقش کنترلکننده بازار را ایفا کنند تا افت و خیزهای شدید در شاخص رخ ندهد. به عبارت دیگر، اکنون وقت آن رسیده است که با ایجاد ثبات و آرامش در بازار، سهم معاملات هیجانی در بورس کاهش یافته و معامله گران به صورت اصولی و با دید بلندمدت خرید و فروش انجام دهند. از سوی دیگر، طی هفته گذشته میانگین ارزش معاملات روزانه حدود 320 میلیارد تومان بود که رقمی منطقی با توجه به سابقه معاملات از ابتدای سال به شمار میآید. در این مطلب، نحوه تغییرات مالکیت سهامداران حقوقی به حقیقی در هفته پیشین در 12 نماد با بیشترین حجم و ارزش معاملات طی هفته گذشته مورد بررسی قرار گرفته است. این 12 نماد به ترتیب عبارت است از: سرمایه گذاری دارویی تامین «تیپیکو»، بانک صادرات «وبصادر»، ایران خودرو «خودرو»، سرمایه گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین «تاپیکو»، سایپا دیزل «خکاوه»، گسترش نفت و گاز پارسیان «پارسان»، بانک پاسارگاد «وپاسار»، بانک ملت «وبملت»، گروه بهمن «خبهمن»، مخابرات ایران «اخابر»، پالایشگاه نفت اصفهان «شپنا» و صنایع پتروشیمی خلیج فارس «فارس». برای درک شهودی از این تغییرات مالکیت، نمودارهایی رسم شده است که در طول متن با ارائه مثالهای عددی توضیح داده خواهند شد. در نماد «تیپیکو» طی هفته گذشته تغییر مالکیت 149.4 میلیارد ریالی (معادل 18.1 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی روی داد. همانطور که در نمودار مشاهده میشود، در روز سهشنبه تغییر مالکیت به ارزش 3.9میلیارد ریال از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شده است که نسبت به ارزش کل معاملات نماد در آن روز، یعنی 116.9میلیارد ریال، 3.4 درصد کل را نشان میدهد. به عبارت دیگر، سهام با ارزشی معادل 3.9 میلیارد ریال توسط حقوقیها فروخته و به وسیله حقیقیها خریداری شده که 3.4 درصد کل معاملات را شامل میشود. بنابراین در نمودار، میزان تغییر مالکیت با رنگ قرمز و در پایین منحنی قرار گرفته است. بهطور مشابه، اگر معاملات روز شنبه در نظر گرفته شود، 16.9درصد از کل ارزش معاملات باعث تغییر مالکیت سهام از سوی سهامداران حقیقی به حقوقیها شده است که با رنگ قرمز و در پایین نمودار مشاهده میشود. (یعنی تغییر مالکیت از سوی حقیقیها به حقوقیها). در ابتدای هفته که این نماد روزهای منفی را سپری کرده بود، سهامداران حقوقی در نقش خریدار حضور قابل توجهی داشتند و سپس در پایان هفته با رشد قیمت، حضور سهامداران حقوقی به عنوان خریدار کمرنگ شده است. در نماد «وبصادر» نیز طی معاملات هفته گذشته، تغییر مالکیت 46.9 میلیارد ریالی (معادل 11.5 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی روی داده است. قرمزرنگ بودن نمودار در کل هفته نشان از حضور قابل توجه حقوقیها در نقش خریدار این سهم دارد. از سوی دیگر، «خودرو» طی هفته سپری شده تغییر مالکیت قابل توجه 213.8 میلیارد ریالی را (معادل 33.6 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی تجربه کرده است. این نماد، فقط در روزهای یکشنبه و سهشنبه منفی بوده است و همانطور که در نمودار مشاهده میشود، فقط در این روزها سهامداران حقوقی در نقش خریدار حضور پررنگ تری داشتهاند. بهطور کلی عرضههای سنگین از سوی سهامداران حقوقی طی هفته گذشته در این نماد، احتمالا مانع از رشد قیمتی شدید آن در روزهای آینده خواهد شد. از میان عرضههای هفته گذشته، فروش 58 میلیون سهم «خودرو» توسط شرکت سرمایه گذاری گروه صنعتی رنا قابل توجه است. اما، نماد «تاپیکو» طی هفته گذشته تغییر مالکیت 14.3میلیارد ریالی (معادل 3.6درصد ارزش کل معاملات) را از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی شاهد بوده است. در واقع، حمایت قابل توجه حقوقیها از این نماد در روز دوشنبه عامل این تغییر مالکیت به شمار میآید. «خکاوه» به عنوان پنجمین نماد با بیشترین حجم معاملات طی هفته گذشته، تغییر مالکیت 9.8میلیارد ریالی (معادل 7 درصد ارزش کل معاملات) را از سوی حقیقیها به حقوقیها شاهد بوده است. چهارشنبه تنها روز مثبت این نماد در هفته گذشته به شمار میآید که بهرغم این مهم، تنها روزی است که با حضور قابل توجه سهامداران حقوقی در نقش خریدار مواجه بوده است. از سوی دیگر، در نماد «پارسان» تغییر مالکیت اندک 3.4میلیارد ریالی (معادل 6/0 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شده است. این نماد که هفته مثبتی را سپری کرده بود (البته به جز دوشنبه که همراه با بازار منفی شده بود) فقط شاهد مبادله عمده سهام بین سهامداران حقوقی بود. در نماد «وپاسار» نیز تغییر مالکیت بسیار زیاد 154.9 میلیارد ریالی (معادل 6/50 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجام شد. بانک پاسارگاد از جمله بانکهای ایران است که در لیست تحریم شدهها قرار ندارد و امیدواری به بهبود آن در میان سهامداران به ویژه حقیقیها زیاد است. به این ترتیب، نمودار سبزرنگ این نماد نشان از عرضههای سنگین حقوقیها دارد؛ از این میان میتوان به فروش 20 میلیون سهم آن توسط موسسه همیاری کوثر طی هفته سپری شده اشاره کرد. به این ترتیب، سهامداران این نماد باید به دور از هیجانات و با در نظر گرفتن میزان سودآوری واقعی این نماد خرید و فروش انجام دهند. اما «وبملت» تغییر مالکیت 53.8 میلیارد ریالی (معادل 21.6 درصد ارزش کل معاملات) را از سوی حقیقیها به حقوقیها شاهد بوده است. حمایت شدید حقوقیها در روزهای یکشنبه و دوشنبه (تنها روزهای منفی این نماد در هفته گذشته) باعث این تغییر مالکیت شده است، در حالی که در سایر روزهای هفته، این سهامداران بیشتر عرضهکننده سهام بودند. فروش 8 میلیون سهم توسط شرکت گروه بهمن طی هفته گذشته از جمله این عرضه ها است. از سوی دیگر، «خبهمن» تغییر مالکیت 31.6 میلیارد ریالی (معادل 15.6 درصد ارزش کل معاملات) را از سوی سهامداران حقوقی به حقیقی تجربه کرده است. مثبت شدن این نماد در پایان هفته منجر شد تا عرضههای بسیار سنگینی از سوی سهامداران حقوقی صورت گیرد و تغییر مالکیت یادشده را رقم زند. از این بین، 17 میلیون سهم این نماد توسط شرکت سرمایه گذاری غدیر طی هفته گذشته فروخته شد. با این حال، در نماد «اخابر» تغییر مالکیت 21.2 میلیارد ریالی (معادل 11.2 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی انجام شده است. حمایت حقوقیها در کنار لغو ممنوعیت فروش اینترنت به مخابرات ایران باعث شد تا حقوقیها با ارزشمند دانستن سهم این نماد، در نقش خریدار ظاهر شوند. از طرف دیگر، «شپنا» که طی هفته گذشته روندی نسبتا ملایم داشت و اگر بازار مشابه روزهای عادی عمل میکرد احتمالا با عرضههای سنگینی از سوی سهامداران حقوقی مواجه بود، اما با توجه به حضور حمایتی حقوقیها طی روزهای اخیر (رکود بورس) این نماد تغییر مالکیت چندانی را تجربه نکرد. طی هفته گذشته، حدود 120 میلیون سهم توسط شرکت تعاونی م.ک.س.م وزارت بهداشت و درمان آموزش فروخته و توسط شرکت آوای پردیس سلامت خریداری شد. در نهایت، نماد «فارس» طی هفته گذشته شاهد حضور پررنگ حقوقیها در نقش خریدار بود به طوری که در این نماد تغییر مالکیت 100.9میلیارد ریالی (معادل 34.2 درصد ارزش کل معاملات) از سوی سهامداران حقیقی به حقوقی صورت گرفته است. قرمز بودن منحنی در تمامی روزهای هفته نشان از اقبال قابل توجه سهامداران حقوقی به این نماد دارد.