یارانه انرژی ایران در جیب کشورهای همسایه/ درآمدهای غیرنفتی با سوبسید پنهان سوخت تامین می‌شود

اقتصادآنلاین - لیلا میبان؛ توافق اقلیمی پاریس، که با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در جهان به تصویب رسیده است، نگرانی ها و ابهاماتی را برای کشورهای در حال توسعه، به ویژه کشورهایی که اقتصاد مبتنی بر نفت دارند به همراه داشته است. در ایران نیز، اجرای این توافق که ممکن است کوچک شدن اقتصاد وابسته به نفت کشور را در پی داشته باشد، باعث مخالفت هایی شده است.

مخالفت با توافقنامه پاریس، بر پایه مفاد تفاهم باشد، کلی گویی هنر نمی‌خواهد!

محمدصادق احدی معاون اسبق طرح ملی تغییرات آب و هوای سازمان محیط زیست با اشاره به اینکه مخالفت ها با این توافق منطقی نیست به اقتصادآنلاین می گوید: مخالفت باید برپایه مفاد تفاهم باشد، کلی گویی هنر خاصی نمی خواهد و مخالفان تحلیلی علمی درباره آسیب های احتمالی این توافق تاکنون ارائه نکرده اند.  در مطالعات صورت گرفته، اثرات تعهدات کاهش چهاردرصدی و 12 درصدی گازهای گلخانه ای در اقتصاد ایران بررسی  شده است وکاهش چهاردرصدی انتشار 1.17درصد از اقتصاد ایران را کوچک می کند، اما فرض کوچک شدن این است که اگر سیاست های کاهش انتشار صرفا بر اساس کاهش فعالیت های اقتصادی باشد. در حالی که ضرورتی ندارد برای کاهش انتشار حتما فعالیت اقتصادی را کم کنیم.

وی با اشاره به اینکه کاهش انتشار به معنی کوچک شدن اقتصاد نیست می گوید: کشورهای اروپایی طی 10 سال گذشته، 80 درصد رشد اقتصادی داشته اند، در حالی که انتشار گازهای گلخانه های آنها 40 درصد کم شده است، در نتیجه کاهش انتشار به معنی همسو شدن با کوچک شدن اقتصاد نیست.

توسعه صنایع انرژی بر علت افزایش انتشار گزاهیا گلخانه ای در کشور

احدی درباره وابستگی به سوخت های فسیلی در کشور که یکی از چالش های ما برای پیوستن به توافق است می گوید: این مساله بستگی به حرکت هوشمندانه ما دارد، انتشار یک کشور تابعی است از "جمعیت ضربدر درآمد سرانه، ضربدر شدت انرژی به ازای مصرف تولید ناخالص داخلی، ضربدر دی اکسید کربن مصرفی". براساس این مدل سازمان ملل یا جامعه جهانی نمی تواند به کشوری دیکته کند رشد جمعیت، یا رشد رفاهی نداشته باشد، اما کشورها می توانند از شدت انرژی بکاهند و به ازای  هر واحد انرژی که مصرف می کنند، دی اکسیدکربن کمتری تولید کنند، یعنی از سوخت تجدیدپذیر یا سوخت های کم کربن استفاده کنند.

تحلیل این پارامترها برای ایران تقریبا مشابه با کشورهای در حال توسعه است اما با یک تفاوت اساسی، در ایران از سال 1990 تا 2012 رشد حدود چهل درصدی جمعیت داشته ایم، 37 درصد رشد اقتصادی و 7 درصد کاهش شدت کربن سوخت، اما شدت مصرف انرژی حدود 50 درصد افزایش داشته است. در نتیجه علت افزایش انتشارگازهای گلخانه ای در ایران، سرمایه گذاری و توسعه صنایع انرژی بر می باشد.

یارانه انرژی کشور، در جیب کشورهای همسایه

احدی با اشاره به اینکه  ما یارانه انرژی را خرج کشورهای دیگر می کنیم افزود: ما وظیفه ای در قبال جامعه جهانی نداریم که یارانه را تزریق سیمان و آهن و فولاد خام کنیم و به خارج از کشور صادر کنیم و ادعای رسیدن به درآمدهای غیرنفتی را داشته باشیم.  این درآمد غیرنفتی یارانه پنهان سوختی است  که در دل سیمان و آهن و غیره به کشورهای همسایه صادر می کنیم. در واقع اکنون حوزه یارانه انرژی را از کشور فراتر برده و به کشورهای اطراف نیز یارانه می دهیم و بیان می کنیم که از صادرات غیرنفتی برخورداریم. آیا منافع ملی در این نوع توسعه است که منابع نسل آینده را به سیمان و فولاد تزریق کنیم وبه کشورهای دیگر صادر کنیم؟

پایداری مصرف سوخت فسیلی ارزش افزود بیشتری برای کشور دارد

او با اشاره به اینکه پایداری استفاده از سوخت فسیلی ارزش افزوده بیشتری برای کشور خواهد داشت گفت: سوخت فسیلی باید به گونه ای پایدار مصرف شود تا ارزش افزوده بیشتری برای ما داشته باشد. نوع نگاه به اهداف توسعه باید مورد بررسی قرار گیرد. اکنون مخالفین نگاهی مبتنی بر توسعه تیرآهنی دارند، اما نگاه موافقان، استفاده بهینه از منابع است. قرار نیست چون نفت و گاز ارزان داریم، به هر بهایی آنرا مصرف کنیم. باید درباره مفاهیم توسعه ای که به نفع کشور است صحبت شود، و منافع ملی مشخص گردد، تضادها در نوع نگاه به توسعه کشور است و به محتوای تفاهم نامه پاریس ربطی ندارد.