دوئل نفتی شیل و اوپک شدت می‌یابد
با پُررنگ‌تر شدن حضور آمریکا در عرصه تولید نفت، نگرانی اوپک از کاهش بیشتر قیمت‌ها افزایش یافته است. از سویی دیگر فعالان بازار نفت با نگرانی به انتظار اتفاقات سال ۲۰۱۹ میلادی نشسته‌اند چراکه کاهش نفت ذخیره شده نیز در کنار کاهش رشد اقتصادی به پیچیدگی شرایط منجر شده است.
به گزارش خبرنگار بین‌الملل اقتصادآنلاین، رابرت رپر، کارشناس ارشد نفتی در مقاله جدید خود که در مجله فوربس، یکی از معتبرترین مجلات اقتصادی جهان، منتشر شده، تحلیلی بر رقابت نفتی شیل و نفت اوپک داشته است که جالب توجه بوده و بخش هایی از آن را می خوانیم:
سال گذشته میلادی مطالب و مقالات زیادی درباره مرگ اوپک نوشته شد و در آنها با این استدلال که نفت شیل توانسته فشار همبستگی سیاسی، بر روی قیمت جهانی نفت را به پایان برساند. هر چند حقایقی درباره نفش شیل وجود دارد، اما این بعضا این استدلال ها، موقعیت برتر اوپک را در بازار نفت دست کم می‌گیرد.
نفت شیل پُررنگ‌تر می‌شود؟
اما، ایالات متحده به طور غیر منتظره ای به سریعترین منبع جهانی در تولیدات جدید نفت تبدیل شد. از 10.3 میلیون بشکه نفت جدید تولید شده روزانه در سال 2008، میزان 6.2 میلیون بشکه را ایالات متحده تولید کرده است، که معادل 60 درصد تولید روزانه نفت جهان است. دو کشور بزرگ دیگر تولید کننده نفت خام یعنی عربستان سعودی و روسیه، در این سال، به ترتیب 1.7 میلیون بشکه در روز و 1.2 میلیون بشکه در روز تولید روزانه نفت خام خود را افزایش داده اند.
این افزایش تولید نفت جدید ایالات متحده، اوپک را به شدت تحت فشار قرار داده است تا بمنظور حفظ تعادل بازار و یا دفاع از سهم بازار، تولید خود را کاهش دهد. به نظر می رسد کاهش تولید، به نفع اوپک بوده است، در عوض اوپک در سال 2014 تصمیم گرفت از سهم بازار خود دفاع کند. اما ظاهرا آنها یک پیش‌بینی اشتباه تریلیون دلاری داشته‌اند.
سقوط قیمت
پنج هفته پس از اعلامیه روز شکرگزاری در سال 2014، قیمت نفت وست تگزاس به 40 دلار کاهش یافت( این کاهش قیمت پس از آن بود که نفت در طی چهار ماه گذشته آن از 100 دلار به 70 دلار رسیده بود). در واقع، اوپک این معضل را درک کرد و در سال 2016 با تاسیس سازمان کشورهای اوپک و غیر اوپک (مهم تر از همه روسیه) موافقت کرد تا تولید نفت را 1.8 میلیون بشکه در روز کاهش دهد.
این کاهش قابل توجه بود و قیمت نفت را به رنج 70 تا 80 دلار در هر بشکه بازگرداند. اما رشد تولید ایالات متحده، به طور بالقوه می تواند این کاهش تولید را کمی بیش از یک سال جبران کند.
آمریکا تولید خود را افزایش داد بطوریکه در 12 ماه گذشته، تولید نفت ایالات متحده، 1.95 میلیون بشکه در روز افزایش یافت. این رشد مداوم، اوپک را در شرایطی قرار داد که یا به منظور حفظ تعادل بازار، تولید را کاهش دهد و یا اجازه دهد قیمت نفت بالقوه سقوط کند. رویکرد دوم در سال 2016 موفقیت کمتری داشت، زیرا تولیدات ایالات متحده در واکنش به جنگ قیمت ها، کاهش می یافت. اما به محض اینکه قیمت‌ها بهبود می یافت، ایالات متحده افزایش تولید را از سر می گرفت.
الگوی جدید اوپک
اوپک در سال 2017، همچنان 42.6 درصد از تولیدات جهانی را به عهده دارد. با اضافه شدن روسیه به این مجموعه، این دو مجموعاً 55 درصد تولیدات جهانی نفت و تقریبا 80 درصد از ذخایر ثابت نفت جهان را در دست دارند.
مجموع تولید نفت روسیه و اوپک بیش از 50 میلیون بشکه در روز است. در نظر، آنها باید قدرت قابل توجهی در قیمت‌گذاری داشته باشند، اما تداوم و تولید سریع نفت شیل در آمریکا، آنها را با سردرگمی مواجه کرده است.
افزایش تولید نفت آمریکا، با توجه به قیمت های جهانی نفت کاهش شدید درآمد های اوپک را رقم زده است. اگر رشد نفت شیل ایالات متحده رخ نمی داد، روسیه و اوپک در یک دهه گذشته، از نفت بشکه ای 100 دلاری لذت می بردند!
بنابراین اوپک اکنون باید به تصویر عرضه و تقاضا نگاه کند و سعی کند که تولید محصول نفت ایالات متحده را در آینده تخمین بزند. اگر اوپک بتواند به محدودیت های تولید شیل دست یابد، می تواند تولید را طی چند دوره کاهش دهد و فرمان قیمت را مجددا به دست بگیرد.
اما اگر تولید ایالات متحده برای یک دهه دیگر نیز گسترش یابد، اوپک کنترل کامل قیمت نفت را از دست خواهد داد. در این حالت تولید ایالات متحده تنها زمانی آهسته خواهد شد که خودروهای الکترونیکی به صورت جدی به بازار جهانی ورود کنند.
در عین حال، تقاضای نفت، در هر سال بیش از یک میلیون بشکه در روز رشد می کند. که این امر می‌تواند اثر رشد تولید ایالات متحده را کاهش دهد، اما تا زمانی که تولیدات ایالات متحده، سریع تر از تقاضای جهانی باشد، اوپک همچنان باید تولید را کاهش دهد یا قیمت را پایین نگه دارد.
