حمایت کارکنان سابق از شکایت ایلان ماسک

به گزارش اقتصادآنلاین، اختلاف‌نظر‌ها درباره ساختار و اهداف OpenAI وارد مرحله تازه‌ای شده است. روز جمعه، دوازده نفر از کارکنان پیشین این شرکت با ارائه نامه‌ای حقوقی، از شکایت ایلان ماسک علیه OpenAI حمایت کردند. این شکایت که در راستای حفظ ساختار غیرانتفاعی شرکت مطرح شده، به یکی از پرچالش‌ترین پرونده‌های حقوقی حوزه فناوری در سال‌های اخیر تبدیل شده است.

ایلان ماسک، بنیان‌گذار تسلا و مدیرعامل شرکت xAI، پیش‌تر OpenAI و مدیرعامل آن سم آلتمن را به انحراف از مأموریت اصلی شرکت متهم کرده بود. به گفته ماسک، این سازمان که قرار بود در خدمت منافع بشریت باشد، اکنون در مسیر سودآوری سرمایه‌گذاران قرار گرفته و اهداف اولیه آن تضعیف شده است. این در حالی است که OpenAI و آلتمن این اتهامات را رد کرده و تأکید دارند که برای ادامه فعالیت و رشد، ناگزیر به جذب سرمایه هستند.

کارکنان سابق OpenAI، که پیش‌تر در موقعیت‌های کلیدی فنی و مدیریتی فعالیت داشته‌اند، در نامه خود تأکید کرده‌اند که ساختار غیرانتفاعی شرکت نقشی اساسی در هدایت فعالیت‌ها داشته است. آنها تصریح کرده‌اند که نظارت هیئت‌مدیره غیرانتفاعی یکی از ستون‌های اصلی موفقیت اولیه OpenAI بوده و حذف آن نه تنها فلسفه وجودی شرکت را زیر سؤال می‌برد، بلکه می‌تواند اعتماد عمومی و انگیزه کارکنان آینده را تضعیف کند.

به باور این گروه، بسیاری از متخصصانی که در سال‌های گذشته به OpenAI پیوسته‌اند، دقیقاً به‌دلیل مأموریت بشردوستانه و رویکرد اخلاق‌محور آن جذب شده‌اند. به همین دلیل، هرگونه تغییر در ساختار سازمانی که منجر به افزایش نفوذ سرمایه‌گذاران خصوصی شود، با اصول اولیه تأسیس این شرکت در تضاد است.

در مقابل، OpenAI در پاسخ به انتقادات وارد شده اعلام کرده که ساختار فعلی برای تأمین مالی مأموریت‌های بلندپروازانه کافی نیست و تغییرات در ساختار کنترلی با هدف فراهم‌کردن امکان جذب منابع مالی گسترده‌تر صورت می‌گیرد. این شرکت تأکید دارد که ماهیت مأموریتش تغییری نکرده و هدف نهایی همچنان توسعه هوش مصنوعی در خدمت بشر باقی مانده است.

با وجود این پاسخ، اختلافات همچنان پابرجاست و قرار است این پرونده در بهار ۲۰۲۶ در دادگاه مورد بررسی قرار گیرد. ایلان ماسک در این شکایت خواهان توقف کامل روند تغییر ساختار OpenAI و بازگشت به وضعیت غیرانتفاعی پیشین شده است. او معتقد است تنها با حفظ استقلال این نهاد از منافع تجاری می‌توان اطمینان یافت که OpenAI همچنان به اصول اخلاقی خود پایبند باقی خواهد ماند.

در شرایطی که رقابت در حوزه هوش مصنوعی به اوج رسیده و شرکت‌هایی مانند گوگل، آمازون، متا و مایکروسافت میلیارد‌ها دلار در این عرصه سرمایه‌گذاری کرده‌اند، آینده OpenAI برای بسیاری از ناظران حوزه فناوری اهمیت حیاتی دارد. به‌ویژه آن‌که موفقیت چشمگیر این شرکت در توسعه مدل‌های زبانی مانند GPT باعث شده تا آن را به‌عنوان یکی از پیشروترین سازمان‌های هوش مصنوعی در جهان بشناسند.

تحلیلگران معتقدند نتیجه این پرونده می‌تواند الگویی حقوقی برای سایر شرکت‌های مشابه ایجاد کند. اگر دادگاه به نفع ماسک حکم دهد، احتمال دارد مسیر فعالیت سایر شرکت‌های فعال در حوزه فناوری‌های نوین نیز دستخوش تحولاتی بنیادی شود؛ به‌ویژه در زمینه رابطه میان ساختار‌های غیرانتفاعی و اهداف تجاری.

از سوی دیگر، اگر OpenAI بتواند در دادگاه از موضع خود دفاع کند، احتمالاً زمینه برای ظهور شکل‌های جدیدی از مشارکت سرمایه‌گذاران خصوصی در سازمان‌های با مأموریت بشردوستانه فراهم خواهد شد. این نتیجه می‌تواند الگوی جدیدی از تلاقی مأموریت اجتماعی و منطق اقتصادی در شرکت‌های فناوری ایجاد کند.

در هر صورت، پرونده پیش‌رو چیزی فراتر از یک شکایت ساده است. این مناقشه، بازتابی از درگیری فلسفی عمیق‌تری درباره نقش هوش مصنوعی در جامعه، نحوه کنترل آن و تعهد سازمان‌ها به اصول اخلاقی است. آینده OpenAI، صرفاً آینده یک شرکت نیست؛ بلکه آینده نحوه مواجهه جهان با قدرت فزاینده هوش مصنوعی است.