افشای اسناد مهم عملیات‌های پنهان آمریکا در ایران/ از دخالت در انتخابات تا کمک صدها هزار دلاری به مسیح علی‌نژاد

به گزارش اقتصادآنلاین، کیت کلارنبرگ، محقق و روزنامه‌نگار تحقیقی در گزارشی افشاگرانه در سایت "کِردل" از تداوم طرح‌های آمریکا برای مداخله در ایران با هدف تغییر نظام سیاسی پرداخته است.

وزارت خارجه آمریکا چگونه میلیون‌ها دلار برای عملیات مخفیانه با هدف "تغییر رژیم" صرف کرده است؟

این خبرنگار تحقیقی درباره سازوکار مداخله آمریکا در امور ایران می‌نویسد:"صندوق دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک (NERD) وابسته به وزارت امور خارجه آمریکا برای سالیان متمادی صدها میلیون دلار را برای انجام عملیات مخفیانه با هدف سرنگونی نظام سیاسی در تهران تخصیص داده است. این اقدامات تاکنون بدون موفقیت بوده اند. معمولاً جزئیات مربوط به این که این پول کجا می‌رود و چه کسی سود می‌برد پنهان می‌شود. با این وجود، ما با دسترسی به اسناد نگاهی نادر به تازه ترین طرح تغییر رژیم آن نهاد انداخته ایم". 

تامین مالی پنهانی برای اپوزیسیون ایران

کلارنبرگ که تحقیقاتش متمرکز بر روی نقش سرویس‌های اطلاعاتی و جاسوسی و شکل دهی به سیاست و ادراک عمومی است، در ادامه با اشاره به حمایت آمریکا از معاندین و جریان‌های مخالف نظام جمهوری اسلامی ایران می‌نویسد:"سند مورد بحث یک دعوت نامه طبقه بندی شده وزارت امور خارجه ایالات متحده برای مناقصه از طرف پیمانکاران خصوصی و نهادهای مرتبط با دستگاه اطلاعاتی مانند موقوفه ملی برای دموکراسی (NED) و آژانس توسعه جهانی ایالات متحده (USAID) است. در آگوست سال ۲۰۲۳ میلادی این اسناد به طور محتاطانه منتشر شد و پیشنهادهایی را تحت عنوان "حمایت از جامعه مدنی، مدافعان مدنی و همه مردم ایران در استفاده از حقوق مدنی و سیاسی خود در طول و بعد از دوره انتخاباتی سال پس از آن به منظور افزایش راه‌های بادوام برای مشارکت دموکراتیک" مطرح کرده بود. صندوق دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک متقاضیان را برای "پیشنهاد فعالیت‌هایی" فراخواند که "تقویت تلاش‌های جامعه مدنی برای سازماندهی پیرامون موضوعات مهم برای مردم ایران در طول دوره انتخابات و پاسخگو کردن رهبران منتخب و غیر منتخب در قبال خواسته‌های شهروندان" را هدف قرار می‌داد. همچنین، وزارت امور خارجه آمریکا مایل بود شهروندان ایرانی را در مورد "نقص فرآیندهای انتخاباتی ایران" آموزش دهد. درخواست‌های ارسالی "توجه ویژه به توسعه استراتژی‌ها و فعالیت‌هایی بود که مشارکت زنان را در جامعه مدنی، حمایت کرده و حاکمیت قانون و تلاش‌ها برای حکمرانی خوب را تقویت می‌کند" را مورد اشاره قرار داده بود. این سند مملو از لحن و زبانی خوشایند است. صندوق دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک ادعا کرده  که از "حکمرانی مشارکتی، اصلاحات اقتصادی و پیشرفت آموزشی" حمایت می‌کند و هدف آن پرورش "یک دولت ایرانی پاسخگوتر و مسئولیت پذیرتر است که از لحاظ داخلی باثبات و از لحاظ خارجی بیرون عضوی صلح ‌جو و سازنده در جامعه ملل باشد". به عبارت دیگر، خواسته این نهاد آن است که حکومت ایران یکی دیگر از دولت‌های تابع غرب باشد که به جای به چالش کشیدن آن در خدمت منافع آن امپراتوری در غرب آسیا باشد. صندوق دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک متقاضیان موفقی را پیش بینی کرد که با "دولت ها، سازمان‌های جامعه مدنی، رهبران جامعه، جوانان و فعالان زن و گروه‌های بخش خصوصی" در این طرح‌های بزرگ هماهنگ شوند. در آن سند آمده است که  تأمین مالی وزارت امور خارجه باعث ایجاد "تنوع فزاینده رسانه‌های بدون سانسور" در ایران و گسترش "دسترسی به رسانه‌های دیجیتال از طریق استفاده از زیرساخت‌ها، ابزارها و تکنیک‌های ارتباطی امن" می‌شود. در آن سند پیش بینی شده که این امر "توانایی جامعه مدنی برای سازماندهی و دفاع از منافع شهروندان" را بهبود می‌بخشد".

 

تلاش آمریکا برای بهره‌برداری از دوره‌های انتخابات در ایران

این خبرنگار تحقیقی در ادامه اشاره می‌کند که صندوق دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک چرخه انتخابات ۲۰۲۴ ایران و دوره کارزار انتخاباتی را به مثابه "فرصتی" برای نفوذ در جامعه مدنی ایران قلمداد می‌کرد. این طرح شبکه‌ای از "بازیگران مدنی" را پیش‌بینی می‌کرد که درگیر استراتژی‌های انتخاباتی از "مشارکت در انتخابات" گرفته تا "عدم مشارکت در انتخابات" بودند، به عبارت دیگر، یا از طریق بسیج رای دهندگان یا از طریق تضعیف مشارکت. در همین حال، "حمایت و آموزش فنی" به رهبران زن، جوانان و اقلیت‌های قومی مشتاق در تمام سطوح حکمرانی از جمله اهداف مطرح شده از سوی آن نهاد بوده است. اگرچه در سند اشاره شده بود که هیچ یک از مقام دولتی ایران "فعلا در حال خدمت در ایران" واجد شرایط دریافت این کمک نبوده اند. در بخش دیگری از آن سند آمده است که به محض ایجاد چنین شبکه ای از عوامل تغییر رژیم، آن نهاد امید داشت که موضوع "رفراندوم" (همه پرسی) و سایر اقدامات "غیر رسمی" خارج از ساختارهای رسمی جمهوری اسلامی ایران سازماندهی شود تا تفاوت ادعایی بین اقدام دولت و اراده عمومی را برجسته کنند. در بخش دیگری از سند آمده است که باید به ایرانیان در تهیه پیش‌نویس "مانیفست‌ها" درباره طرح "نیازها و اولویت‌های برآورده نشده مردم محلی" کمک ارائه شود. این سند اشاره نکرده که چگونه تحریم‌های فلج کننده اعمال شده توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا به طور قابل توجهی به نارضایتی عمومی در تهران دامن می‌زند، در عوض، اشاره کرده است:" فعالیت‌ها باید غیرحزبی باشند و برای مشارکت طیف وسیعی از گروه‌ها به منظور تشویق بازیگران مختلف برای سازما‌ندهی حول منافع مشترک باز باشد...همه فعالیت‌های پیشنهادی باید به وضوح تأثیری بر شهروندان و گروه‌های جامعه مدنی در داخل ایران را نشان دهند. پشتیبانی ممکن است در داخل کشور، از طریق فعالیت‌های کشور ثالث با شرکت‌کنندگان ایرانی، یا به‌طور مجازی از طریق کانال‌های آنلاین ارائه شود، اما متقاضی باید ارتباط مستقیم با بازیگران جامعه مدنی در داخل ایران و توانایی برقراری ارتباط امن و مؤثر با این افراد را از خود نشان دهد".

ممنوعیت‌های حمایتی در نظر گرفته شده از سوی آمریکا 

این خبرنگار تحقیقی در ادامه اشاره می‌کند در بخش‌هایی از سند ارائه برخی از حمایت‌ها به صراحت ممنوع اعلام شده است از جمله حمایت از "احزاب سیاسی منفرد یا تلاش برای پیشبرد یک برنامه سیاسی خاص در ایران، فعالیت‌های مستقر در ایالات متحده، تحقیقات دانشگاهی، برنامه‌های رفاه اجتماعی، ‌های تجاری، جشنواره‌های فرهنگی، و حتی هزینه‌های سرگرمی مانند پذیرایی، فعالیت‌های اجتماعی، مراسم‌ با سرو مشروبات الکلی و راهنماهای تور". نکته جالب تر آن که ممنوعیت به "تحقیقات پزشکی و روانشناختی یا مطالعات بالینی با استفاده از داوطلبان انسانی" نیز تعمیم یافته است. این موضوع پرسش نگران کننده را در مورد پروژه‌ها پیشین انجام شده با بودجه صندوق دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک مطرح می‌سازد، این که آیا پیش تر پیشنهاداتی شامل آزمایش انسان روی شهروندان ایرانی یا سایر شهروندان خارجی وجود داشته است؟ آیا پیش تر تلاش هایی برای استفاده از مشروبات الکلی به عنوان ابزاری برای بی ثباتی در ایران انجام شده است"؟

مبهم باقی ماندن منبع تامین بودجه صندوق دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک

در بخش دیگری از این گزارش افشاگرانه اشاره می‌شود که در نهایت مشخص نشد که کدام گروه‌ها بودجه صندوق دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک را برای تلاش به منظور تغییر نظام سیاسی در ایران تامین کرده اند.

در ادامه گزارش آمده است:"رسانه‌های جریان اصلی در آمریکا معتقدند که چنین اطلاعاتی ظاهراً به دلیل "خطری که فعالان از سوی حکومت ایران با آن مواجه هستند" طبقه بندی شده است. با این وجود، محرمانه ماندن این موضوع احتمالا ارتباط کمتری با نگرانی‌های امنیتی دارد و بیشتر مرتبط با پنهان کردن ماهیت مشکوک این عملیات‌های مخفیانه بوده است".

 

ناشناخته ماندن هویت افراد دریافت کننده کمک برای تغییر رژیم در ایران 

"کیت کلارنبرگ" در ادامه این گزارش با اشاره به این که مقام‌های آمریکایی پیش تر به طور علنی تلاش‌ها برای تغییر رژیم در ایران را تایید کرده اند اما هویت گروه و افراد تحت حمایت آنان به طور سیستماتیک پنهان باقی مانده است، می‌افزاید:"برای مثال، سوابق عمومی حذف شده نشان می‌دهد که موقوفه ملی برای دموکراسی به تنهایی دست کم ۴.۶ میلیون دلار در ۵۱ تلاش ضدانقلاب جداگانه در ایران در فاصله سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ میلادی سرمایه‌گذاری کرده است. این سرمایه‌گذاری شامل تامین مالی "سندیکاهای کارگری"، "تقویت روزنامه نگاری مستقل"، "ایجاد یک نشریه قانونی برای تشویق وکلا، دانشجویان حقوق، و روحانیون برای تحریک آنان به منظور طرح موضوع اصلاحات دموکراتیک" و ابتکارعمل‌های متعدد مربوط به "توانمندسازی زنان ایرانی در تجحارت، سیاست و جامعه" بوده است".

این گزارش تحقیقی اشاره می‌کند که بنیاد "عبدالرحمن برومند" مستقر در واشنگتن دی سی در هفت مورد به عنوان سازمان ارائه کننده ابتکار عمل ذکر شده بود. هویت ۴۴ گیرنده کمک، ناشناخته باقی مانده است. یکی از ورودی‌های پاک شده موقوفه ملی برای دموکراسی نشان می‌دهد که در سال منتهی به اعتراضات سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی در ایران، آن آژانس نزدیک به ۱ میلیون دلار برای پروژه‌های فاش نشده با تمرکز بر حمایت از "حقوق بشر" هزینه کرده است. از یک سازمان مشارکت کننده نامی برده نشده است. برای مثال، ده‌ها هزار دلار آمریکا به منظور "نظارت، مستندسازی و گزارش نقض حقوق بشر" به یک نهاد ناشناس ارائه شده بود. در بخشی از سند آمده است:"با شبکه فعالان حقوق بشر در ایران از نزدیک کار کنید تا ظرفیت آنان را برای گزارش‌دهی، حمایت و امنیت دیجیتال شکل دهید".

نفوذ خارجی و به گروگان گرفتن اعتراضات در داخل ایران

این خبرنگار تحقیقی در ادامه اشاره می‌کند که مشخص نیست که آیا این ثروت بادآورده به نوعی بر ناآرامی‌ها در سپتامبر ۲۰۲۲ در ایران تأثیر گذاشته است یا خیر، اما موقوفه ملی برای دموکراسی به طور قابل توجهی از همان مراحل اولیه، رخدادهای محلی در داخل ایران را زیر نظر داشت. یک هفته پس از شروع اعتراضات در ایران، آن موقوفه هر کسی را که علاقمند به "پوشش اعتراضات فزاینده" است تشویق کرد تا از دریافت کننده کمک مالی مکرر خود یعنی "بنیاد عبدالرحمن برومند" پیروی کند. در حالی که اعتراضات ایران در ابتدا پوشش گسترده ای در رسانه‌های غربی داشت، اما به همان سرعت و به شکل ناگهانی که آغاز شد به پایان رسید. در واقع، یکی از علل پایان این اعتراضات مداخلات گستاخانه بازیگران غربی در آن بود. به نظر می‌رسید عناصر خارجی قصد به گروگان گرفتن اعتراضات را داشتند".

مسیح علی نژاد؛ فردی که به دروغ خود را رهبر جنبش اعتراضی ایران خوانده است

در بخش دیگری از این گزارش افشاگرانه به "مسیح علی نژاد" روزنامه نگار سابق که اکنون در شبکه خبری "صدای آمریکا" فعالیت می‌کند اشاره شده و آمده است:"مسیح علی نژاد" آشوبگر و فتنه انگیزی که در آمریکا زندگی می‌کند یک تبعیدی ایرانی است که صدها هزار دلار از سازمان‌های دولتی آمریکا برای عملیات تبلیغاتی علیه ایران پول دریافت کرده است. او به دروغ خود را به عنوان "رهبر" جنبش اعتراضی ایرانیان معرفی کرد. همین دروغگویی او برای جلوگیری از مشارکت بیشتر مردم در اعتراضات در داخل ایران کافی بود. این موضوع دلیل اصلی پنهان کردن دریافت کنندگان بودجه تغییر رژیم توسط واشنگتن را آشکار می‌کند: سابقه مقاومت ایران در برابر مداخله غرب، شهروندان آن کشور را عمیقا نسبت به نفوذ خارجی مشکوک ساخته است. حمایت پنهان آمریکا، مشروعیت جنبش‌های اعتراضی را از بین می‌برد. از قضا، روزنامه "واشنگتن پست" اخیراً گزارش داد که بسیاری از ایرانیان، فارغ از خطوط فکری و ایدئولوژیک خود، توقف بودجه تغییر رژیم توسط دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا را فرصتی برای تحول سیاسی معنادار در ایران قلمداد کرده و از آن استقبال کرده اند. در آخرین سال ریاست جمهوری "جو بایدن" رئیس جمهور پیشین ایالات متحده، کاخ سفید ۶۵ میلیون دلار اضافی برای عملیات صندوق دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک درخواست کرد. اکنون به به تعلیق درآمدن این کمک مالی و در هاله از ابهام قرار گرفتن آن، اپوزیسیون ایرانی تحت حمایت غرب که عمدتا به کمک‌های خارجی وابسته است خود را در وضعیت فلج شدگی می‌بیند. در نتیجه، ممکن است یک مانع مهم برای تعامل واقعی دیپلماتیک بین واشنگتن و تهران برطرف شده باشد. ماه‌های آینده می‌تواند نشان دهد که آیا این تغییر، مسیرهای جدیدی را برای گفتگو میان ایران و آمریکا باز می‌کند یا صرفاً نشان‌دهنده توقفی موقت در تلاش طولانی ‌مدت آمریکا برای تغییر رژیم در ایران بوده است".