جدال متا، ماسک و اوپن‌ای‌آی بر سر سودمحوری بزرگ‌ترین استارتاپ هوش مصنوعی

به گزارش اقتصادآنلاین، گزارش وال‌استریت ژورنال نشان می‌دهد که متا، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری جهان، از دادستانی کالیفرنیا درخواست کرده تا مانع از تغییر ساختار اوپن‌ای‌آی به یک شرکت سودمحور شود. ایلان ماسک، یکی از بنیان‌گذاران اوپن‌ای‌آی و مالک شرکت هوش مصنوعی xAI نیز از مخالفان سرسخت این تغییر است. متا معتقد است که چنین تغییری می‌تواند پیامد‌های خطرناکی برای اکوسیستم استارتاپ‌های فناوری داشته باشد و الگویی نامطلوب ایجاد کند؛ استارتاپ‌هایی که ابتدا از مزایای عمومی و غیرانتفاعی بهره‌مند می‌شوند، اما در نهایت به دنبال سودآوری می‌روند.

متا در نامه‌ای که به دادستانی ارسال کرده، هشدار داده است که اگر مدل تجاری جدید اوپن‌ای‌آی تایید شود، سرمایه‌گذاران این شرکت هم‌زمان از مزایای مالیاتی دولت و سود‌های کلان تجاری بهره‌مند خواهند شد. این موضوع می‌تواند تاثیرات عمیقی بر محیط رقابتی سیلیکون‌ولی داشته باشد.

ایلان ماسک و انتقادات تند او از اوپن‌ای‌آی

ایلان ماسک، که در سال ۲۰۱۵ یکی از بنیان‌گذاران اوپن‌ای‌آی بود، این شرکت را به خیانت به ماموریت اولیه‌اش که غیرانتفاعی بودن و تضمین نفع بشریت بود، متهم کرده است. ماسک بر این باور است که اوپن‌ای‌آی در حال تبدیل شدن به بازوی سودمحور مایکروسافت است و با ماموریت اصلی خود فاصله گرفته است.

طبق اسناد ارائه‌شده توسط اوپن‌ای‌آی به دادگاه، ماسک در گذشته خود پیشنهاد داده بود که ساختار شرکت به سودمحور تغییر کند، اما زمانی که نتوانست سهام عمده و کنترل کامل را به دست آورد، از این شرکت جدا شد. او حتی در سال ۲۰۱۸ پیشنهاد ادغام اوپن‌ای‌آی با تسلا را مطرح کرد، با این استدلال که گوگل ممکن است این شرکت را از رقابت خارج کند.

نقش متا در این ماجرا

متا، که میلیارد‌ها دلار در توسعه فناوری‌های مشابه اوپن‌ای‌آی سرمایه‌گذاری کرده است، به شدت با تغییر ساختار این استارتاپ مخالف است. این شرکت در نامه خود از نقش ایلان ماسک و شیون زیلیس به عنوان نمایندگان منافع عمومی حمایت کرده است. جالب است که متا و ماسک در گذشته نیز تنش‌های متعددی داشته‌اند، از جمله توافق ناکام آنها برای یک مبارزه فیزیکی نمادین که هرگز نهایی نشد.

متا همچنین تاکید کرده است که تغییر ساختار اوپن‌ای‌آی می‌تواند به استارتاپ‌های دیگر سیگنالی منفی ارسال کند که می‌توانند ابتدا با ادعای غیرانتفاعی بودن، منابع و حمایت عمومی را جذب کرده و سپس به دنبال سودآوری بروند.

چالش‌های اوپن‌ای‌آی و ارزش‌گذاری چشمگیر

اوپن‌ای‌آی اخیراً با جذب سرمایه ۶.۶ میلیارد دلاری، به ارزش‌گذاری ۱۵۷ میلیارد دلاری دست یافته است. این شرکت به سرمایه‌گذاران خود اعلام کرده که اگر تغییر ماهیت به سودمحور نهایی نشود، امکان بازپس‌گیری سرمایه‌های خود را خواهند داشت. این تغییر ساختار، نخستین گام در راستای تقویت بخش تجاری این شرکت و گسترش قابلیت‌های فناوری آن است.

برت تایلور، رئیس هیات مدیره اوپن‌ای‌آی، اعلام کرده که حتی با این تغییر، بازوی عام‌المنفعه شرکت به فعالیت خود ادامه می‌دهد و ارزش سهام خود را از بخش سودمحور دریافت می‌کند. او معتقد است این تغییر توانایی شرکت را برای دنبال کردن ماموریت اصلی خود، یعنی نفع بشریت، تقویت خواهد کرد.

دخالت دولت‌ها و آینده اوپن‌ای‌آی

با توجه به پیچیدگی‌های این پرونده، نقش دولت‌ها نیز در این ماجرا برجسته شده است. متا و ماسک هر دو از دادستانی کالیفرنیا خواسته‌اند که به نفع منافع عمومی در این پرونده مداخله کند. این در حالی است که اختلافات سیاسی و تجاری میان دولت‌های چین و آمریکا نیز به شکلی غیرمستقیم بر اوضاع تاثیر گذاشته است.

به نظر می‌رسد که اوپن‌ای‌آی، که روزی با ماموریت غیرانتفاعی به میدان آمد، اکنون در مرکز جدالی قرار گرفته که فراتر از یک استارتاپ است. این جدال نه تنها درباره تغییر ساختار اوپن‌ای‌آی، بلکه درباره آینده رقابت، شفافیت و عدالت در اکوسیستم فناوری جهانی است.

با ادامه این اختلافات، باید دید که آیا اوپن‌ای‌آی می‌تواند ساختار جدید خود را حفظ کند یا مجبور خواهد شد بار دیگر به اصول اولیه بازگردد. در هر صورت، این پرونده تاثیرات عمیقی بر نحوه عملکرد استارتاپ‌های فناوری و رقابت در سیلیکون‌ولی خواهد داشت.