«بیمه»، سوپاپ اطمینان یا ابزار تجارت

 این در حالی است که بنا بر اعلام اداره کل کشاورزی مازندران، این میزان در میان باغ‌ها تنها 5 درصد برآورد شده است. وقتی ربیع فلاح استاندار مازندران این سخن را مطرح کرد، مشخص شد که کشاورزان و باغداران مازنی خیلی به بیمه اراضی و محصولات خود اهمیت نمی‌دهند. البته نباید این موضوع را فراموش کرد که عملکرد شرکت‌های بیمه طی سالیان گذشته می‌تواند یکی از دلایل بی‌رغبتی قطب کشاورزی کشور به این صنعت باشد، اتفاقی که باعث شده تا کشاورزان به طبیعت و گردش روزگار بیش از بیمه اطمینان داشته باشند. از سال 86 بود که بحران سرما تا مغز استخوان مازندرانی‌ها نفوذ کرد و بسیاری از باغ‌ها در مقابل دیدگان غم زده مالکانشان خشکید. باغداران و کشاورزان زیادی خاکسترنشین شدند.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، شاید تا آن زمان کسی به اینکه محصولات و باغش را بیمه کند اهمیتی نمی‌داد، اما در همان زمان بود که بسیاری از این کشاورزان و زمین داران برای اجتناب از خسارت مجدد سری به ادارات و شرکت‌های بیمه زدند و محصولات خود را بیمه کردند. اما انگار سرما و بحران منتظر بود تا قراردادهای بیمه‌ای به ثبت برسد و دیگر دست از سر باغداران بردارد. در حالی که چند سالی بعد از آن اتفاق تلخ طبیعت کشاورزان را به حال خود رها کرده بود و مشکل خاصی برای باغ‌ها و اراضی زراعی پیش نیامده بود؛ ناگهان بحران بار دیگر بر در جامعه کشاورزی مازندران کوفت و بحران برف و سیل رخ نمایی کرد و برخی از اراضی کشاورزی در زیرتازیانه‌های سیلاب نابود شد. باغ‌های زیادی بار دیگر تاب سرما را نیاورده و در زیر برف کمر خم کرده و تسلیم مرگ سرد شدند. تازه در این هنگام بود که کشاورزان برای طلب کردن خسارات وارده سری به شرکت‌های بیمه زدند و از اینکه محصولات خود را بیمه کرده بودند پشیمان شدند. پرداخت نشدن به‌موقع خسارت از سوی صندوق بیمه محصولات کشاورزی، پایین بودن غرامت و هزینه بالای کاشت، داشت و برداشت موجب شده تا بردامنه مشکلات کشاورزان افزوده شود.

کشاورزان اعلام کردند که اگر این رویه همچنان ادامه داشته باشد و صندوق تمایلی برای پرداخت غرامت به خسارت‌دیدگان نداشته باشد تمایلی به تحت‌ پوشش قرار دادن محصولات خود نخواهند داشت. از سوی دیگر برخی از باغداران که محصولات خود را بیمه کرده بودند نیز تأکید دارند که خسارت برآورد شده در زمان بروز حوادث از سوی کارشناسان بیمه پایین است و نمی‌توان هزینه‌های اولیه باغ را تأمین کرد. شاید این مشکلات در کنار تشریفات زائد بوروکراسی اداری نفسگیر باعث شده تا کشاورزان تمایلی به بیمه محصولات خود نشان ندهند، اتفاقی که با کمی آموزش و سهل‌گیری از سوی بیمه می‌تواند در لحظات بحرانی پشت‌گرمی خوبی برای قطب تولید کشاورزی کشور باشد.

آمار ناامید‌کننده درباره بیمه محصولات کشاورزی

اکنون با وضعیت به وجود آمده آمارهای اعلام شده درباره بیمه محصولات کشاورزی ناامید‌کننده است، به طوری که «دلاور حیدرپور» رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران می‌گوید: از 120 هزار هکتار باغ مرکبات در استان، تنها 5 درصد باغ‌ها زیرپوشش بیمه محصولات کشاورزی است. کشاورزان به بیمه کردن باغ و محصولات خود کم‌توجه هستند، آنان باید به این باور برسند که خطر تنها محدود به سرما نیست بلکه تگرگ و طوفان هم می‌تواند برای محصولات کشاورزی خطر‌آفرین باشد به همین دلیل باید بیمه را جدی بگیرند. اما وی هم بر این باور مهر تأیید می‌زند که صندوق بیمه باید به‌موقع غرامت‌ها را پرداخت کند تا کشاورزان رغبت بیشتری پیدا کنند.

پرداخت خسارت از سوی بیمه

با این حال، «حمید رضوی‌نیا» مدیر صندوق بیمه محصولات کشاورزی مازندران، راهکاری برای این مشکلات ارائه نداده و تأکید کرده که کشاورزانی که محصولات آنان دچار خسارت شد می‌توانند با مراجعه به بانک کشاورزی و دفاتر شرکت‌های خدمات بیمه‌ای اقدام‌های لازم را انجام دهند.

وی با بیان اینکه با گسترش بیمه توان پرداخت صندوق بیمه افزایش می‌یابد، می‌افزاید: امسال یک‌هزار و 600 میلیارد تومان مصوبه افزایش اعتبار صندوق بیمه کشاورزی است.

«رامین امینی زارع»، مشاور صندوق بیمه کشاورزی در پاسخ به این پرسش که چه تعداد از کشاورزان کشور تحت پوشش بیمه کشاورزی قرار دارند، می‌گوید: آمار ثابتی در این زمینه وجود ندارد، به طوری که امکان دارد هرروز آمار تعداد بیمه‌گذاران دارای بیمه نامه معتبر و منقضی نشده، با روز دیگر متفاوت باشد چرا که هر ساعت تعدادی بیمه نامه منقضی و تعدادی بیمه نامه جدید افزوده می‌شود.

انتقاد از بیمه بخش کشاورزی

اما «محمدرضا شعبانی»، رئیس اتحادیه باغداران مازندران، در این زمینه نظر متفاوتی دارد و بیمه بخش کشاورزی را مورد انتقاد قرار می‌دهد. وی در پاسخ به این پرسش که چرا از حدود ۸۰ هزارهکتار باغ در معرض تهدید سرمازدگی تنها بین ۶ تا ۷ هزارهکتارآن بیمه بوده‌ است، می‌گوید: ما می‌توانیم بگوییم که باغداران‌مان اصلاً بیمه ندارند و این ۷ هزارهکتار نیز رقم درستی نیست.

رئیس اتحادیه باغداران مازندران با اشاره به اینکه بیمه از بین رفتن درختان و میوه‌ها در هرهکتار،     ۷ میلیون تومان است که همه این مبلغ نیز پرداخت نمی‌شود، اضافه می‌کند: باغداران اگر فقط چوب‌های موجود در این مساحت را بفروشند، ۱۰ میلیون تومان نصیب‌شان می‌شود. پرداخت غرامت توسط بیمه به کشاورزان بسیار کند، قطره چکانی، وقت گیر و زمان‌بر است و در این میان هیچ عامل انگیزشی وجود ندارد که کشاورزان را تشویق به بیمه کردن باغ‌های خود کند. متأسفانه درحال حاضر بیمه نوعی تجارت برای یک عده است نه یک ابزار برای حمایت از کشاورزان.حالا استاندار مازندران برای حل این مشکل از ائمه جمعه و تریبون‌های نماز جمعه درخواست یاری کرده و در این باره گفته است باید از تریبون نماز جمعه برای ترویج بیمه استفاده کرد و کشاورزان را برای انجام بیمه توجیه کرد.

استاندار مازندران در عین حال گفته، به طور یقین مشکلات اداری و قانونی و اینکه جبران خسارت‌ها باید به موقع با تأمین اعتبار پرداخت شود را از طریق دولت و نمایندگان مجلس پیگیری می‌کنیم.بارندگی و بارش برف سنگین اوایل آذرماه امسال بیش از 700 میلیارد تومان به اراضی کشاورزی بویژه محصولات مرکبات در مازندران خسارت زد. استاندار مازندران با بیان اینکه توزیع 300 میلیارد ریال خسارت بلاعوض به باغداران مرکبات و کیوی استان آغاز شده، می‌گوید: تسهیلات با بهره کم نیز با تخصیص اعتبار آغاز شده و بر اساس نظرات کارشناسان خسارت دیدگان به بانک‌ها معرفی می‌شوند.