۶ مجوز ضروری برای صادرات
برای صادرات کالا به هر کشوری نیاز است که صادرکنندگان مجوزها و گواهیهای لازم برای این کار را از نهادها و سازمانهای مربوطه دریافت کنند. قطعا صادرات چالشهای مخصوص به خود را دارد و نیاز است که تجار و بازرگانان علاوهبر آشنایی با قوانین و مقررات کشور مبدا، استانداردهای کشور مقصد را نیز بشناسند.
فکرش را بکنید که قصد صادرات و ارسال بار به چین را دارید. چینیها به این موضوع شهرت دارند که در امور گمرکی و ورود کالاهای خارجی سختگیر هستند و نمیتوان به راحتی این کار را انجام داد. به همین خاطر اگر تازهکار هستید و میخواهید وارد دنیای تجارت شوید اما نمیدانید مراحل اخذ مجوزهای صادرات کالا به شکل است، این مطلب را تا انتها مطالعه کنید.
اهمیت اخذ مجوزهای صادرات
اخذ مجوزهای صادرات، نشاندهنده این است که کالاهای شما با استانداردهای ملی و بینالمللی مطابقت دارند و برای صادرات به کشور مقصد مجاز هستند. همچنین، این مجوزها به شما کمک میکنند تا در بازارهای جهانی رقابتیتر عمل کرده و اعتماد مشتریان خارجی را جلب کنید.
انواع مجوزهای ضروری صادرات کالا
برای صادرات کالا، بسته به نوع کالا، مقصد صادرات و قوانین و مقررات حاکم بر آن، ممکن است به مجوزهای مختلفی نیاز باشد. برخی از مهمترین مجوزهای صادرات عبارتند از:
مجوز صادرات
اگر وزارت بازرگانی موافقت کلی خود را از صادرات انواع کالاها اعلام کرده باشد، نیازی نیست که دوباره مجوز صادرات گرفته شود. به بیان دیگر، براساس ماده ۲ قانون مقررات واردات و صادرات کالا مصوب سال ۱۳۷۲، کالاهای صادراتی و وارداتی به سه گروه تقسیم میشوند. برای صدور و ورود کالاهای مجاز نیازی به مجوز نیست اما کالاهای مشروط باید مجوز دریافت کنند و کالاهای ممنوعه هم تکلیفشان مشخص است.
باتوجه به این توضیحات برخی از گروههای کالایی که نیاز به اخذ دوباره مجوز صادرات را دارند شامل: روغن نباتی، شیر، انواع کود شیمیایی، سیمان خاکستری، انواع واکسن دام، ضدعفونیکننده، کمباین ۹۵۵، تراکتور ۳۹۹ تک و جفت دیفرانسیل، لاستیک ماشینآلات سنگین، آرد، نان، مواد مخدر، اقلام دامی یا نباتی که جنبه ذخایر ژنتیک یا حفاظت محیط زیست دارند. صادرات ماشینآلات خط تولید، هر نوع چوب خام، ۵۱ قلم محصولات پتروشیمی، حلالها و روغن موتور، نفت خام، گاز طبیعی و فرآوردههای سرچاهی و پالایشگاهی.
توصیه میشود پیش از صادرات براساس کد تعرفه گمرکی کالا وضعیت قانونی و گمرکی آن در سامانههای دولتی همچون سامانه مقررات تجاری یا جامع تجارت ایران بررسی گردد.
مجوز استاندارد
این مجوز توسط سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران صادر میشود و نشاندهنده مطابقت کالا با استانداردهای ملی و بینالمللی است. برخی کالاها مانند مواد غذایی، دارویی، لوازم پزشکی و تجهیزات صنعتی نیاز به اخذ این مجوز دارند.
برای آنکه مطلع شوید که کالای صادراتی مشمول دریافت مجوز استاندارد هست یا نه، میتوانید به وبسایت سازمان ملی استاندارد سری بزنید و لیست کالاهای مشمول را مشاهده نمایید.
کارت بازرگانی
کارت بازرگانی به منزله شناسنامه تجاری یک شرکت یا شخص است که به آنها اجازه میدهد تا به فعالیتهای صادرات و واردات بپردازند. برای دریافت این کارت، باید به اتاق بازرگانی محل ثبت شرکت مراجعه کرده و مدارک مورد نیاز را ارائه دهید.
گواهی بهداشت
این گواهی برای کالاهای غذایی، آرایشی و بهداشتی و برخی دیگر از کالاها الزامی است و توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی صادر میشود. البته گاهی ممکن است که مجوزهای بین المللی درخصوص بهداشتی بودن و سالم بودن اقلام صادراتی وجود داشته باشد که کالا باید از همان ابتدا براساس آنها تولید شود. به صورت کلی گواهی بهداشت شامل دو مجوز میشود:
گواهی بهداشت نباتی: این گواهی برای کالاهای کشاورزی و محصولات غذایی گیاهی صادر میشود و نشاندهنده سلامت و کیفیت این محصولات است.
گواهی بهداشت دامی: این گواهی برای محصولات دامی و فرآوردههای دامی صادر میشود و نشاندهنده سلامت و بهداشتی بودن این محصولات است.
گواهی انرژی اتمی
در برخی موارد، برای صادرات کالاهایی مانند مواد رادیواکتیو، تجهیزات هستهای و برخی مواد شیمیایی نیاز به اخذ گواهی انرژی اتمی است. این گواهی توسط سازمان انرژی اتمی ایران صادر میشود.
مجوزهای خاص
بسته به نوع کالا و مقصد صادرات، ممکن است به مجوزهای دیگری مانند مجوز محیط زیست، مجوز کشاورزی و ... نیز نیاز باشد.
مراحل اخذ مجوزهای صادرات
ثبت شرکت و اخذ کارت بازرگانی
اولین گام برای صادرات، ثبت شرکت یکی از انواع شرکتهای تجاری (مانند شرکت با مسئولیت محدود، شرکت سهامی خاص و ...) است. پس از ثبت شرکت، باید نسبت به اخذ کارت بازرگانی از اتاق بازرگانی محل ثبت شرکت اقدام کنید.
شناسایی کالا و بازار هدف
بسیار مهم است که در همان ابتدا تعیین کنید که قصد صادرات چه کالایی را دارید و چه ویژگیهایی دارد. در مقابل بازار هدف خود را مشخص کنید و از قوانین و مقررات صادرات به آن کشور آگاه شوید.
تهیه مدارک لازم
مدارک مورد نیاز برای اخذ هر یک از مجوزهای صادرات متفاوت است، اما معمولاً مواردی همچون: اساسنامه شرکت، کارت ملی و شناسنامه مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره، آگهی تاسیس و تغییرات شرکت، جواز کسب (در صورت لزوم)، پروانه بهرهبرداری (در صورت لزوم)، کارت بازرگانی، پیشفاکتور صادراتی، صورتجلسه هیئت مدیره مبنی بر تصمیم به صادرات و ... نیاز میشود.
تکمیل فرمهای درخواست
فرمهای درخواست مربوط به هر یک از مجوزها باید به دقت و بر اساس دستورالعملهای مربوطه تکمیل شود. در این راستا حتما با مشاوران حقوقی و گمرکی نیز مشورت کنید.
ارائه مدارک به سازمانهای مربوطه
مدارک تکمیل شده باید به سازمانهای ذیربط ارائه شود که شامل:
سازمان صنعت، معدن و تجارت: برای اخذ مجوز صادرات
سازمان استاندارد: برای اخذ گواهی استاندارد
وزارت بهداشت: برای اخذ گواهی بهداشت (برای کالاهای غذایی، دارویی و آرایشی و بهداشتی)
سازمان انرژی اتمی: برای کالاهای رادیواکتیو و تجهیزات هستهای
سازمان محیط زیست: برای کالاهایی که بر محیط زیست تأثیر میگذارند
گمرک: ثبتنام در سامانه epl و برای انجام تشریفات گمرکی
پرداخت هزینهها
قاعدتا برای دریافت هر یک از این مجوزها نرخهای مشخصی وجود دارد که باید تمامی این هزینهها پرداخت شود.
پیگیری و دریافت مجوز
پس از طی مراحل فوق و بررسی مدارک توسط سازمانهای مربوطه، مجوزهای صادره شده به متقاضی تحویل داده میشود.
اهمیت استانداردهای کشور مقصد
علاوه بر مجوزهای داخلی، کالاهای صادراتی باید با استانداردهای کشور مقصد نیز مطابقت داشته باشند. هر کشوری استانداردهای خاص خود را برای کالاهای وارداتی دارد و عدم رعایت این استانداردها میتواند منجر به برگشت کالا یا اعمال جریمه شود. بنابراین، قبل از صادرات کالا، باید از استانداردهای کشور مقصد به طور کامل آگاه شد. برای مثال برای صادرات به دبی باید بررسی کرد که چه فیلترهایی برای ورود کالاهای خارجی به کشورش دارد و ممکن است گمرکات امارات قوانین خاص خود را داشته باشند.
توصیههای مهم برای صادرکنندگان
اخذ مجوزهای صادرات، فرایندی به نسبت پیچیده و زمانبر است که نیازمند دانش و تجربه کافی است. برای موفقیت در این مسیر، توصیه میشود تا از مشاوره کارشناسان با تجربه در زمینه تجارت بین المللی استفاده کنید. همچنین، صادرکنندگان باید همواره خود را با آخرین تغییرات قوانین و مقررات صادرات به روز نگه دارند.
درنهایت آنکه دو رکن اصلی صادرات کالا، حمل و نقل بین المللی و ترخیص بار از گمرک است. اگر این دو مرحله به درستی انجام نشود، ضرر و زیان مالی فراوانی گریبان صاحب کالا را دربرخواهد گرفت. به همین خاطر بهتر است کلیه کارهای حمل بار و ترخیص آن در کشور مقصد را به شرکتهای معتبری همچون پست بین المللی پی اس پی اکسپرس (pspexpress) سپرد که در کشورهای معتبری همچون امارات و چین و ترکیه دفتر نمایندگی دارند.
شماره تماس: ۰۲۱۴۲۲۸۱