ادعای خروج تاج پهلوی و ملکه از کشور صحت دارد؟! / تاج و جواهرات فرح پهلوی کجاست؟
اخیرا مباحثی مبنی بر خروج دو تاج پهلوی و ملکه در زمان انقلاب مطرح شده است. در حالی که این دو تاج و به همراه برخی جواهرات دیگر تا قبل از تعطیلی خزانه ملی جواهرات همزمان با شیوع کرونا در موزه جواهرات ملی برای عموم مردم قابل بازدید بودند.
به گزارش اقتصادآنلاین، در روزهای اخیر ادعای جالب سخنگوی دولت با استناد به یک موشن گرافی تهیه شده توسط خبرگزاری دولت، مبنی بر خروج تاج پهلوی و تاج ملکه توسط خانواده پهلوی از کشور خبر ساز شد. در حالی که بهادری جهرمی با استناد به محتوای تولید شده توسط خبرگزاری دولت مدعی خروج این دو تاج از ایران بود، روز گذشته عزت الله ضرغامی در توییتی خبر بازدیدش از موزه جواهرات ملی و عکس های گرفته شده با تاج ملکه و تاج پهلوی را منتشر کرد.
توییت علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت در روز ۲۶ دی ۱۴۰۱ که مدعی شد محمدرضا پهلوی و فرح پهلوی هنگام آخرین خروج خود از ایران، تاج پهلوی و تاج ملکه را هم همراه با مقدار زیادی ارز و جواهرات دیگر با خود به خارج بردهاند را در اینجا مشاهده می کنید؛
روز گذشته عزت الله ضرغامی در توییتی خبر از بازدید موزه جواهرات ملی را داد و نوشت:
امروز از گنجینهی جواهرات سلطنتی بانک مرکزی بازدید کردم. باید امکان بازدید عمومی از دیدنیهای آن فراهم شود. آن دو تاج معروف را که میبینیم، جای خالی داراییهای عظیم به غارت رفتهی ملت توسط پهلوی را بیشتر حس میکنیم.
تاریخچه تاج پهلوی
رضاپهلوی پس از رسیدن به پادشاهی، مایل نبود از تاج کیانی (که ویژه شاهان قاجار بود) برای تاجگذاری استفاده کند و دستور ساخت تاجی نو را برای خود داد که به تاج پهلوی مشهور شد. تاج پهلوی به دست گروهی از جواهرسازان ایرانی زیر نظر حاج سراجالدین جواهری (اصالتاً اهل قفقاز) و با الهام از آثار و شکل تاج مورد استفاده در دوره ساسانیان طراحی شد و در سال ۱۳۰۴ خورشیدی برای تاجگذاری رضا شاه پهلوی آماده گردید.
مشخصات ظاهری تاج پهلوی
ساختار و تنهٔ این تاج از طلا و نقره مرصع و مخمل قرمز ساخته شده و مشابه تاج شاهان ساسانی است. بیشترین ارتفاع این تاج، ۲۹/۸ سانتیمتر، عرض ۱۹/۸ سانتیمتر و وزن تاج در حدود ۲۰۸۰ گرم است. سنگهای قیمتی و جواهرات به کار رفته در ساخت این تاج عموماً از جواهرات سلطنتی بوده و خود بهطور مجزا دارای ارزش تاریخی هستند.
مشخصات سنگهای روی تاج پهلوی
در میانه و زیر کنگره پیشین تاج پهلوی، خورشیدی زرین با پرتوهای الماس نشان و الماس زرد برلیان درشت کاشته شدهاست و در پشت همین کنگره، جقه پایه دار اسلیمی جای میگیرد که بر پشت آن پَر حواصیل کاشته میشود. وزن تاج پهلوی با کلاه مخمل درونی آن برابر با ۴۴۴ مثقال یا در حدود دو کیلو و هشتاد گرم است.
الماس ها
در ساخت تاج پهلوی ۳۳۸۰ تکه الماس روی هم به وزن ۱۱۴۴ قیراط (۲۲۹ گرم) که بزرگترین آن، یک الماس زرد برلیان ۶۰ قیراطی (۱۲ گرم) است. این الماس در مرکز تاج پهلوی به شکل یک خورشید تابان و در میان الماسهای کوچکتر قرار داده شدهاست.
زمردها
پنج تکه زمرد روی هم به وزن ۱۹۹ قیراط (۴۰ گرم) در تاج پهلوی وجود دارد.
یاقوت
تاج پهلوی دو قطعه یاقوت کبود به وزن ۱۹ قیراط دارد.
مروارید
تعداد ۳۶۸ حبه مروارید سفید طبیعی تقریباً یکشکل و یکاندازه در سه ردیف بهکار برده شدهاست.
سرانجام تاج پهلوی
تاج پهلوی نخستین بار در مراسم تاج گذاری رضا پهلوی در اردیبهشت ۱۳۰۵ استفاده شد. تاج پهلوی برای دومین و واپسین بار در آیین تاجگذاری محمدرضا پهلوی در ۴ آبان سال ۱۳۴۶ بهکار برده شد. هم اکنون تاج پهلوی در خزانه ملی جواهرات ایران واقع در زیرزمین بانک مرکزی ایران در تهران نگهداری میشود و تا پیش از شیوع کرونا برای عموم مردم قابل بازدید بود.
تاریخچه تاج ملکه
یکی از مهمترین و زیباترین قطعاتی که در مراسم تاجگذاری پهلوی دوم استفاده شده بود، تاج ملکه یا Crown of the Empress بود. تاج ملکه، اولین تاجی بود که برای تاجگذاری یک ملکه در ایران ساخته شد. مراسم تاجگذاری فرح دیبا در سال ۱۳۴۶ ه.ش. برگزار شد. جواهراتی بهصورت اختصاصی برای این مراسم با استفاده از سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی موجود در خزانه جواهرات ساخته شد. پس از اطلاعرسانی درباره ساخت جواهرات برای مراسم تاجگذاری، تعداد زیادی از برندهای دنیا متقاضی ساخت این جواهرات شدند.
از بین بیش از پنجاه متقاضی، برند فرانسوی ونکلیف اند آرپِلز انتخاب شد.
مشخصات ظاهری تاج
تاج ملکه بر پایهای از جنس پلاتین ساخته شده است. یک کلاه مخمل سبز رنگ بهعنوان کلاه تاج قرار گرفته است. مجموعه فلز و کلاه مخمل و و سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی تاج مجموعه حدود ۱.۵ کیلوگرم وزن دارد.
مشخصات سنگهای روی تاج ملکه
درشتترین سنگهایی که در تاج بکار رفته چهار زمرد و سه اسپینل با مشخصاتی که در ادامه گفته میشود، میباشند:
زمردها
تاج ملکه دارای چهار زمرد بزرگ میباشد، سه زمرد شش ضلعی و یک زمرد به شکل صدف.
بزرگترین زمرد ششضلعی در جلوی تاج قرار گرفته، این زمرد وزنی معادل ۹۱.۳۲ قیراط دارد. زیر این زمرد، زمردی به شکل صدف بهوزن ۴۶.۷۳ قیراط قرار دارد.
دو زمرد به شکل ششضلعی در دو طرف تاج یکی به وزن ۶۶.۳۵ و دیگری به وزن ۶۳.۸۳ قرار گرفته است.
زمرد صدفی و یکی از زمردهای کناری از مجموعه جواهراتی که در دوران نادرشاه به ایران آورده شده بود میباشد.
اسپینلها
تاج ملکه دارای سه اسپینل درشت میباشد، دو تا در کنارهها که هر کدام حدود ۸۳ قیراط وزن دارند. یک اسپینل ۱۷ قیراطی هم در پشت تاج قرار گرفته است.
سایر سنگهای بکار رفته در تاج ملکه
علاوه بر سنگهایی که مشخصات آنها آورده شد، تاج شامل تعداد زیادی سنگهای دیگر نیز میباشد. ۳۲ قطعه زمرد، ۳۳ قطعه اسپینل و یاقوت قرمز، ۱۰۵ قطعه مروارید و ۱۴۶۰ قطعه الماس زیبایی طراحی ونکلیف اند آرپِلز را تکمیل کرده است.
سرانجام تاج ملکه
تاج ملکه فقط یکبار در سال ۱۳۴۶ه.ش. برای روز مراسم تاجگذاری توسط فرح پهلو (دیبا) استفاده شد. بعد از انقلاب تاج ملکه همراه جواهرات دیگر در خزانه ملی جواهرات ایران نگهداری میشود و تا پیش از شیوع کرونا برای عموم مردم قابل بازدید بود.