دست خالی مشتریان خصوصی برای فروش نفت ایران

به گزارش خبرنگار اقتصاد آنلاین، روزهای پررونق فروش طلای سیاه در دنیا چند هفته‌ای هست که فرارسیده و قیمت گام به گام رو به جلو برمی‌دارد تا بلکه به نرخی برسد که کشورهای دارنده نفت باز هم بتوانند جیب خود را از منابع سرشار پر کنند؛ هر چند بسیاری از آنها برای استفاده از این منابع طلایی، برنامه‌های جدی هم تدارک ندیده‌اند؛ به خصوص اینکه ایران هم، باز با رونق گرفتن بازارهای پیش روی نفت خود، فعلا برنامه عملیاتی و جدی حداقل برای توسعه صنعت نفت و میادین مشترک آغاز نکرده است. 

آنگونه که روند قیمتی نفت در بازارهای جهانی نشان می‌دهد، اقبال برای خرید نفت ایران از سوی بسیاری از کشورها رو به افزایش است و به همین دلیل شرایطی فراهم شده تا بتوان بار دیگر به صدر فروشندگان نفت در دنیا پیوست و تا حدودی بتوان با استفاده از منابع حاصل از فروش طلای سیاه، کمبودهای ارزی که ظرف دو سه سال گذشته بر اقتصاد ایران حاکم شده است را پوشش داد. 

داستان البته درست از همین نقطه آغاز می‌شود؛ جایی که اقتصاد ایران همواره چه از نقطه شروع آن چه تا جایی که قیمت به حداقل رسیده و فروش هم به دلیل محدودیت‌های بین‌المللی کاهش یافته، ضربه خورده است؛ چراکه عموما با توجه به اتفاقاتی که در عرصه داخلی و تمایل گروههای مختلف به واردات به جای تمرکز بر تولید داخلی وجود دارد، شرایط عموما به گونه‌ای پیش می‌رود که منابع حاصل از فروش ارز و درآمدهای ارزی منتسب به آن، صرف واردات کالاهای مصرفی و بعضا لوکس به صورت رسمی و غیررسمی شود و همین امر، دست بسیاری از تولیدکنندگان را از این منابع برای تجهیز و نوسازی ماشین‌آلات خود کوتاه کند.

ضمن اینکه دولت هم برنامه مشخصی برای اجرای سیاست تقویت زیرساختهای تجاری نداشته و به همین سبب است که اغلب منابع نفتی، به جای اینکه ارزی پاکیزه برای رشد و توسعه اقتصاد ایران شود، عموما تبدیل به یک عامل نگران‌کننده خواهد شد که نه تنها ابزاری برای سرکوب نرخ ارز می‌شود بلکه عموما شرایطی را برای واردات ارزان و از بین بردن زمینه برای رقابت صنایع داخلی با همتایان خارجی خود فراهم می‌سازد. 

تا پیش از اینکه گشایش‌های اخیر در رابطه با فروش نفت ایران، بالا رفتن قیمت این کالا و نیز دسترسی دولت به منابع حاصل از فروش نفت در بازارهای جهانی صورت گیرد، دولت از فعالان اقتصادی مورد اعتماد به عنوان بازوی اجرایی خود در فروش نفت ایران به کشورهای دیگر دنیا و در قبال آن، واردات کالاهای مورد نیاز کشور از طریق منابع آن، استفاده می‌کرد؛ اما اکنون گویا این روند چند هفته‌ای است که متوقف شده است. 

آنگونه که فعالان اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصاد آنلاین می‌گویند، بسیاری از درخواست‌های آنها برای دریافت نفت از دولت و فروش آن در بازارهای جهانی در قبال واردات کالاهای مورد نیاز اقتصاد ایران اکنون به در بسته می‌خورد و دولت اقبالی به آن نشان نمی‌دهد. 

وقتی دلیل این امر را از فعالان اقتصادی جویا می‌شویم، عنوان می‌شود که چند وقتی است تقاضاهای آنها با دست رد از سوی دولت مواجه شده و دلیل این امر، آن است که خود دولت در بازارها فعال شده و با توجه به کاهش سختگیری‌هایی که در جریان مذاکرات وین از سوی آمریکایی‌ها و سایر کشورهای دنیا با چشم‌انداز توافق با ایران صورت می‌گیرد، فروش نفت برای دولتی‌ها هم آسانتر شده است. 

نکته حائز اهمیت آن است که اگر دولت باز هم بخواهد ساختارهای مویرگی که برای فروش عرضه و تامین کالاهای اساسی و اقلام مورد نیاز و ضروری کشور طی دو سه سال اخیر دوباره شکل گرفته است را به این سرعت از بین ببرد، مشکلات بسیاری در آینده بروز خواهد کرد؛ به خصوص اینکه تکلیف مذاکرات وین هنوز مشخص نیست و این امر، ضرورت نگاه محتاطانه در تصمیم‌گیری های این چنینی را دوچندان می سازد. 

از سوی دیگر، فعالان اقتصادی می‌گویند که با برخی از مشتریان خود که در سالهای سخت تحریم در کنار آنها بوده و نفت را خریده و زمینه تهاتر کالا را فراهم کرده اند، قول و قرار گذاشته اند و اکنون این موضوع با مشکلات جدی مواجه شده‌اند چراکه دیگر دولت به آنها نفتی تحویل نمی دهد. 

به هر حال فرصتی که از حضور فعالان اقتصادی در حوزه فروش نفت و تهاتر آن با کالاهای مورد نیاز کشور در چارچوب سیاستهای دولت به وجود آمده است، باید غنیمت شمرده شده و البته مراقبت های لازم صورت گیرد تا کار به بهترین شکل و با سلامت کامل صورت گیرد تا هم اقتصاد ایران رونق گیرد و هم درآمدهای نفتی صرف واردات اقلامی گردد که این روزها بیش از هر زمان دیگری، اقتصاد ایران به آن نیاز دارد.