چند نکته درباره ارزشیابی سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس

​فراموش نکنیم که پیش فرض پذیرش سهام یک شرکت در بورس، سوددهی و عملکرد مثبت اقتصادی و اطمینان نسبت به این عملکرد در یک دورنمای حداقل ۵ ساله است. با توجه به گزارش حسابرس مستقل و بازرس قانونی مربوط به عملکرد و صورت های مالی منتهی به ۳۱ تیرماه ۱۴۰۰ این دو باشگاه، موارد متعدد مشروط و عدم اظهار نظر به عنوان نکات منفی و بسیار نگران کننده وجود داشته که دور نمای عملکرد آتی، ارزیابی و قیمت گذاری سهام این دو باشگاه را به شدت تحت تاثیر منفی قرار داده است.

به نظر می آید که واگذاری سهام با روش ارزشیابی مبتنی بر سوددهی وضع موجود، پایین و بر مبنی خالص ارزش دارایی ها (NAV) که مد نظر سازمان خصوصی سازی است بسیار چالش بر آنگیز و بی جهت بالا خواهد بود.

اصولا روش ارزشیابی مبتنی بر خالص ارزش دارایی ها برای شرکت ها و یا صندوق های سرمایه گذاری که دارایی های دست به نقد و نرخ خورده بصورت روزانه (از قبیل سهام شرکت های بورسی) را مدیریت می کنند، صورت می گیرد. این روش ارزشیابی توسط سازمان خصوصی سازی به این معنی است که اگر کل دارایی های این دو باشگاه را نقد و به فروش برسانند خالص مانده پس از پرداخت بدهی ها، ملاک ارزیابی قرار بگیرد. قرار نیست که سهامدارانی که سهام این دو باشگاه را خریداری می کنند یک چنین اقدامی نمایند. اتفاقا بر عکس انتظارات آنان سوددهی آتی و زنده نمودن ارزش های پنهان در این دو مجموعه ورزشی بصورت اقتصادی و در قالب مدیریت حرفه ای و برنامه توسعه با ضمانت اجرایی موثر می باشد. این هدفی است که مد نظر سهامداران، طرفداران، کل ملت و حتما سازمان خصوصی سازی است.

سهامداران دارایی نمی خرند، بلکه سود های آتی بنگاه اقتصادی را خریداری می کنند. اگر دارایی های یک بنگاه اقتصادی سوددآوری نداشته باشند، فایده ای برای سهامداران نخواهند داشت. پیشنهاد می گردد که ارزشیابی بر مبنای خالص ارزش دارایی ها ملاک قرار نگیرد، چون غلط انداز بوده و احتمال ایجاد نارضایتی برای سهامداران را در آینده بر خواهد داشت. ارزش سهام را هم نباید به صورت مصنوعی حمایت نمود چون عملکرد اقتصادی و مدیریت این دو باشگاه را از شفافیت خارج خواهد نمود.

انگیزه سهامداران با انگیزه طرفداران این دو باشگاه متفاوت است. سهامداران انتظار سود، رشد و توسعه داشته و طرفداران انتظار پیروزی در رقابت های داخلی و خارجی. اگر طرفداری سهامدار باشد هر دو انگیزه را خواهد داشت. پیشنهاد می گردد که به عنوان روش "ارزشیابی جایگزین"، یک برنامه استراتژیک ۵ ساله توام با بودجه لازم و روش های تامین مالی توسط یک مجموعه مدیریتی حرفه ای برای احیای هر یک از این دو باشگاه مهم ورزشی ارائه و پس از ممیزی حرفه ای، مستقل و در صورت امکان بین المللی (Professional & Independent International Audit)، تضمین های لازم به عنوان ضمانت های اجرایی توسط مسئولین سازمان خصوصی سازی و دیگر مراجع ذیربط در جهت احیا و محقق نمودن برنامه ها با نظارت های دقیق و مستمر بر مجموعه ارائه گردد.

در آن صورت سود های پیش بینی شده طبق برنامه احیا و استراتژیک این دو باشگاه می تواند ملاک برای ارزشیابی سهام آنها قرار بگیرند. به عبارتی دیگر سهامداران بر روی مدیریت حرفه ای، احیا پتانسیل ها، برنامه های توسعه و استراتژیک ممیزی شده این دو باشگاه ورزشی سرمایه گذاری خواهند نمود. این دو باشگاه نیاز به دارا بودن مدیریت حرفه ای، غیر سیاسی، مستقل، اقتصادی/ورزشی با برنامه استراتژیک با ضمانت اجرایی توام با نظارت در جهت احیا و زنده نمودن ارزش های پنهان و توانایی های بالقوه دارند. صرفا پذیرش در فرابورس این هدف و مهم را محقق نخواهد نمود.

ابتدا تضمین و تاکید بر دارا بودن مدیریت حرفه ای، مستقل و اقتصادی/ورزشی با برنامه مدون و سپس شفاف سازی و نظارت از طریق پذیرش در فرابورس متضمن موفقیت و عملکردرضایت بخش برای طرفداران و سهامداران این دو باشگاه محبوب و ملی خواهد بود.    

*کارشناس اقتصادی​