مروری بر وضعیت بازار نفت در هفته گذشته / سرسختی اوپک پلاس برای افزایش عرضه ادامه دارد

اقتصاد آنلاین - مهسا نجاتی؛  بازار نفت در هفته گذشته نیز شاهد نوساناتی بود اما سرانجام افت خود را برای دومین هفته متوالی ثبت کرد. با اینکه بازار همچنان شاهد کسری عرضه بود و اوپک پلاس نیز با تسریع افزایش عرضه خود موافقت نکرد، اما عواملی مانند افزایش بیش از حد انتظار موجودی ذخایر نفت خام آمریکا، تا حدودی باعث سقوط قیمت‌ها شد.

در ابتدا لازم به ذکر است که قیمت نفت در هفته نخست آبان ماه، با حمایت افزایش تقاضا پس از بیماری همه‌گیر و پایبندی اوپک پلاس بر برنامه افزایش تدریجی عرضه خود به رغم درخواست مصرف‌کنندگان برای افزایش تولید، به بالاترین سطح چند ساله رسید.

از عوامل حمایت‌کننده قیمت‌ها در هفته گذشته باید گفت که بازار همچنان به دلیل بهبود اقتصادها از بیماری همه‌گیر کووید-۱۹، شاهد افزایش تقاضا است. همچنین از آنجا که عرضه از سوی تولیدکنندگان عمده نفت محدود است، بازار شاهد کسری بود. 

از سوی دیگر، اخیرا به دنبال افزایش چشمگیر قیمت گاز و زغال‌سنگ، بسیاری از تولیدکنندگان برق به استفاده از نفت که جایگزین ارزان‌تری نسبت به این فرآورده‌ها است، روی آورده‌اند. از این رو، با افزایش تقاضا، قیمت نفت نیز رشد بیشتری را تجربه کرد.

همچنین از طرفی همه نگاه‌ها به سوی تصمیم اوپک پلاس برای افزایش عرضه بود. اما با این حال اکثریت بر این باور بودند که این گروه همچنان بر برنامه کاهش تدریجی محدودیت‌های عرضه خود، که سال گذشته به دلیل اثرات شیوع کرونا اتخاذ شده بود، پایبند بماند.

جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده در ابتدای هفته گذشته از کشورهای بزرگ تولیدکننده انرژی گروه ۲۰ که دارای ظرفیت مازاد هستند، درخواست کرد که تولید خود را برای تضمین بهبود قوی‌تر اقتصاد جهانی افزایش دهند تا از طرفی هم اوپک پلاس را برای افزایش عرضه تحت فشار قرار دهد.

بایدن همچنین در سخنرانی خود در اجلاس آب و هوایی کوپ۲۶ در گلاسکو، مقصر اصلی افزایش قیمت نفت و گاز را ناشی از امتناع عرضه بیشتر از سوی کشورهای عضو اوپک پلاس دانست. بر اساس گزارش AAA، میانگین قیمت هر گالن بنزین در ایالات متحده اخیرا به ۳.۴۰دلار رسیده که نسبت به ماه گذشته حدود ۲۰سنت افزایش یافته است.

از سوی دیگر، پس از اینکه گزارش رویترز روز دوشنبه نشان داد که به دلیل قطعی ناخواسته از سوی برخی تولیدکنندگان، افزایش تولید اوپک پلاس در ماه اکتبر کمتر از میزان برنامه‌ریزی شده بود، قیمت‌ها حمایت شد.

در همین حال، سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدان آن (اوپک پلاس)، به رغم درخواست‌های ایالات متحده برای افزایش عرضه نفت، روز پنجشنبه در نشست خود تصمیم گرفت که بر برنامه افزایش عرضه خود به میزان ۴۰۰هزار بشکه در روز پایبند بماند.

به گفته تحلیلگران، این تصمیم اوپک پلاس ناشی از نگرانی به دلیل افزایش مجدد موارد ابتلا به ویروس کرونا و افت تقاضا بوده است.

همچنین عربستان و روسیه اطمینان دارند که قیمت‌های بالاتر نفت باعث افزایش سریع تولید صنعت شیل آمریکا نخواهد شد. شرکت‌های آمریکایی متعهد شده‌اند که سرمایه خود را حفظ کنند و سود سرمایه‌گذاران را در اولویت قرار دهند.

با این حال، چندین شرکت بزرگ نفتی متعهد شده‌اند که تولید یا هزینه‌های شیل را در سال آینده افزایش دهند.

شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان روز پنجشنبه گفت، ذخایر نفت در اواخر سال ۲۰۲۱ و اوایل سال ۲۰۲۲ به دلیل کاهش مصرف، شاهد افزایش قابل توجهی خواهد بود.

ضمن اینکه کاخ سفید روز پنجشنبه از تصمیم تولیدکنندگان بزرگ نفت برای ثابت نگه داشتن تولید انتقاد کرد و گفت به نظر می‌رسد اوپک و متحدانش تمایلی به استفاده از قدرت خود برای کمک به بهبود اقتصاد جهانی ندارند.

عوامل محدودکننده قیمت نفت

از طرفی، پس از تصمیم اوپک پلاس مبنی بر پایبند بودن بر برنامه کاهش تدریجی محدودیت عرضه خود، کاخ سفید اعلام کرد از تمام ابزارهایی که در اختیار دارد، از جمله برداشت نفت از ذخایر استراتژیک، برای تضمین دسترسی به انرژی ارزان، استفاده خواهد کرد.

این تصمیمات تا حدودی ناشی از داده‌هایی بود که نشان می‌داد اشتغال ایالات متحده در ماه اکتبر بیش از حد انتظار افزایش یافته است.

بیورنار تونهاگن، رئیس بازارهای نفت در رستاد انرژی در یادداشتی گفت: "بازارها می‌دانند که برداشت از ذخایر استراتژیک، تنها می‌تواند اثر نزولی موقتی روی قیمت‌ها داشته باشد و راه‌حل پایداری برای عدم تعادل عرضه و تقاضا نیست."

از طرفی، پس از اینکه داده‌ها نشان داد از آنجا که ذخایر بنزین در بزرگترین مصرف‌کننده نفت در جهان به پایین‌ترین حد خود در طول چهار سال اخیر رسیده، و از این رو ذخایر نفت خام ایالات متحده بیش از حد افزایش یافته، قیمت نفت روند نزولی در پیش گرفت و روز چهارشنبه به پایین‌ترین سطح خود در طول چهار هفته اخیر کاهش یافت.

این بزرگترین افت روزانه برای هر دو شاخص نفتی از اوایل ماه آگوست بود. همچنین قیمت برنت در پایین‌ترین سطح خود از تاریخ ۷اکتبر و وست تگزاس اینترمیدیت آمریکا از ۱۳اکتبر بسته شد.

بر اساس داده‌های ارائه شده از سوی اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده، ذخایر نفت خام این کشور ۳.۳میلیون بشکه افزایش یافت، در حالی که تحلیلگران انتظار افزایش ۱.۶میلیون بشکه را داشتند. در همین حال، ذخایر بنزین به پایین‌ترین سطح خود از نوامبر ۲۰۱۷ رسید.

لازم به ذکر است که عرضه بازار نفت ایالات متحده کاهش یافته و ذخایر در محل تحویل کوشینگ، اوکلاهما به پایین‌ترین حد خود در سه سال اخیر رسیده است.

همانطور که انتظار می‌رفت، فدرال رزرو ایالات متحده اعلام کرد که از این ماه خرید دارایی‌های خود را کاهش خواهد داد. معامله‌گران اظهار کردند که این موضوع می‌تواند تا حدودی سفته‌بازی در دارایی‌های پرریسک مانند نفت را کاهش دهد.

در نشانه‌ای از اینکه قیمت‌های بالا باعث تشویق برای عرضه بیشتر در سایر نقاط می‌شود، بریتیش پترولیوم روز سه‌شنبه اعلام کرد که سرمایه‌گذاری در تجارت نفت و گاز شیل آمریکا را از یک میلیارد دلار در امسال، به ۱.۵میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲ افزایش خواهد داد.

همچنین در اوایل هفته گذشته، چین در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد که به منظور افزایش عرضه بازار و حمایت از ثبات قیمت در برخی مناطق، از ذخایر استراتژیک خود بنزین و گازوییل برداشت کرده است.

از سوی دیگر پس از نشست اوپک پلاس و تصمیم‌گیری بر حفظ محدودیت عرضه، پس از گزارشی از تلویزیون العربیه متعلق به عربستان مبنی بر اینکه تولید نفت این کشور به زودی از زمان آغاز بیماری همه‌گیر کووید-۱۹ از ۱۰میلیون بشکه در روز فراتر خواهد رفت، قیمت طلای سیاه روز پنجشنبه افت قابل توجهی را تجربه کرد.

بررسی قیمت نفت

در نهایت، پس از اینکه اوپک پلاس درخواست آمریکا برای تسریع در افزایش تولید را حتی در شرایطی که تقاضا به سطوح پیش از بیماری همه‌گیر می‌شود، رد کرد، قیمت طلای سیاه روز جمعه افزایش یافت.

در ساعات پایانی معاملات آخرین روز هفته، قیمت شاخص برنت ۲دلار و ۲۰سنت افزایش یافت و به ۸۲دلار و ۷۴سنت در هر بشکه رسید. همچنین معاملات آتی نفت خام وست تگزاس اینترمیدیت آمریکا با ۲.۴۶دلار رشد، به قیمت ۸۱دلار و ۲۷سنت در هر بشکه مورد معامله قرار گرفت.

باب یاگر، مدیر معاملات آتی انرژی در میزوهو اظهار کرد: "تصمیم اوپک پلاس برای ادامه مسیر و عدم واکنش اساسی دولت بایدن باعث شده که رشد قیمت نفت ادامه یابد."

یاگر افزود: تنها یک تلاش هماهنگ با چین و سایر طرف‌های درگیر می‌تواند کمبود نفت در بازارها را برطرف کند.

شاخص برنت، کاهش هفتگی برای دومین هفته متوالی را تجربه کرد. برنت افت ۲درصدی و وست تگزاس اینترمیدیت آمریکا کاهش ۲.۷درصدی را برای هفته گذشته ثبت کردند.

آن لوئیس هیتل، یکی از کارشناسان بازار اذعان داشت: "در حالی که عواملی مانند زمستان سرد، که ممکن است باعث افزایش استفاده از نفت برای تامین انرژی گرمایشی شود، می‌تواند از قیمت طلای سیاه حمایت کند، صعود برنت به بالای کانال ۸۷دلاری دشوار خواهد بود."

از طرفی، نظرسنجی‌های رویترز نشان داد که انتظار می‌رود قیمت نفت تا پایان امسال، نزدیک به ۸۰دلار در هر بشکه باقی بماند.

در مجموع، با وجود تداوم افزایش تقاضا و محدودیت عرضه به دنبال امتناع اوپک پلاس برای افزایش تولید، باید دید که اقتصادهای بزرگ در روزهای آتی برای رفع این بحران از ذخایر استراتژیک خود برداشت خواهند کرد یا خیر.