مروری بر وضعیت بازار نفت در هفته گذشته / روزهای خوش طلای سیاه با افزایش تقاضا و کسری عرضه
از آنجا که بازار جهانی نفت در هفته گذشته شاهد افزایش تقاضا و کمبود عرضه بود، قیمت‌ها روند صعودی در پیش گرفت و رکوردهای چند سال اخیر برای بازار ثبت شد.
اقتصادآنلاین - مهسا نجاتی؛ بازار نفت در هفته گذشته عمدتا روند صعودی را طی کرد و توانست دوباره رکورد بالاترین سطح چند ساله خود را بشکند. شاخص‌های اصلی نفتی موفق به ثبت رشد بیش از ۳درصد شدند که این رویداد عمدتا ناشی از دو عامل اصلی افزایش تقاضا و محدودیت عرضه بود.
در خصوص عوامل حمایت‌کننده قیمت‌ها، از آنجا که بحران انرژی، اقتصادهای بزرگ را درگیر کرده و هیچ نشانه‌ای از برطرف شدن این مشکلات در میان افزایش فعالیت اقتصادی و محدودیت عرضه از سوی تولیدکنندگان اصلی، دیده نمی‌شود، بازار در ابتدای هفته روند صعودی خود را دوباره آغاز کرد.
با خروج بیشتر افراد واکسینه شده از محدودیت‌های کرونا که باعث حمایت از فعالیت اقتصادی شد، قیمت‌ها رشد بیشتری را تجربه کرد.
از طرفی، قیمت زغال‌سنگ و گاز نیز با بهبود اقتصادها در حال افزایش بوده و از آنجا که برای تولید برق از سوخت استفاده می‌شود، نفت را برای این مصرف جذاب‌تر کرده و صعود بیشتر قیمت‌ها را به دنبال داشته است.
جیمز ویستلر، مدیر SSY مستقر در سنگاپور اذعان داشت: "نفت خام در سطح گسترده‌تری در بخش انرژی افزایش می‌یابد. قیمت بالای گاز و زغال‌سنگ، چشمانداز روی آوردن بیشتر به نفت برای تولید برق را افزایش داده است."
بر اساس برآورد تحلیلگران، استفاده از نفت به جای گاز برای تولید برق، ممکن است تقاضای جهانی برای طلای سیاه را بین ۲۵۰هزار تا ۷۵۰هزار بشکه در روز افزایش دهد.
همچنین، قیمت برق در هفته‌های اخیر به دلیل کمبود انرژی در آسیا، اروپا و ایالات متحده به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. از این رو، قیمت بالای انرژی نیز بر فشارهای تورمی در اقتصادهای در حال بهبود می‌افزاید. بر اساس داده‌های روز سه‌شنبه، تورم عمده‌فروشی ژاپن در ماه سپتامبر به بالاترین سطح خود در ۱۳سال اخیر رسید.
در این بین، قطر، بزرگترین تولیدکننده گاز طبیعی مایع (LNG) در جهان، روز دوشنبه به مشتریان خود گفت که قادر به کمک به کاهش جهش قیمت انرژی و عرضه سوخت بیشتر به بازار نیست.
از طرفی، در هند، برخی از استان‌ها به دلیل کمبود زغال‌سنگ، شاهد قطعی برق هستند، در حالی که با افزایش قیمت برق، دولت چین به معدنکاران دستور داده تولید زغال‌سنگ را افزایش دهند.
در همین حال، از آنجا که اخیرا وقوع سیل در استان اصلی تولید زغال‌سنگ شانشی باعث بدتر شدن بحران عرضه شد، قیمت زغال حرارتی روز چهارشنبه به بالاترین سطح خود رسید.
هووی لی، اقتصاددان در بانک OCBC سنگاپور اظهار کرد: "از آنجا که چین به هر طریقی به دنبال حل بحران انرژی خود بوده و ممکن است گازوییل تا حدودی این بحران را کاهش دهد، احتمالا در ماه‌های آینده نفت خام بیشتری خریداری کند."
با افزایش تقاضا برای انرژی گرمایشی، چشمانداز زمستانی دشوار در نیمکره شمالی بیشتر شده و از این رو، بحران انرژی جهان را فرا گرفته است.
از سوی دیگر، سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدان آن (اوپک پلاس)، در هفته گذشته تصمیم گرفت که بر برنامه افزایش تدریجی عرضه خود، به میزان ۴۰۰هزار بشکه در روز پایبند بماند.
کازوهیتو سایتو، تحلیلگر ارشد در کارگزاری فوجیتومی اذعان داشت: "با پایبندی اوپک پلاس بر برنامه افزایش تدریجی تولید نفت و عدم توانایی برخی کشورهای عضو این گروه برای تولید به میزان سهمیه تعیین شده خود، عرضه همچنان محدود خواهد بود و قیمت نفت حداقل تا نشست بعدی اوپک پلاس روی مدار صعودی قرار خواهد داشت."
همچنین، وزیر دارایی آنگولا ماه گذشته اعلام کرد که این کشور به احتمال زیاد حداقل دو سال برای برآورده کردن سهمیه تعیین شده توسط اوپک پلاس، دچار چالش خواهد بود.
روز چهارشنبه، اوپک در آخرین گزارش ماهانه خود، پیش‌بینی رشد تقاضای جهانی نفت برای سال ۲۰۲۱ را کاهش داد، در حالی که دیدگاه خود برای سال ۲۰۲۲ را حفظ کرد.
با این حال، از آنجا که مصرف‌کنندگان نهایی، سوخت خود را تغییر می‌دهند، گروه تولیدکنندگان بر این باور است که افزایش قیمت گاز طبیعی می‌تواند تقاضا برای فرآورده‌های نفتی را تغییر دهد.
عامل دیگری که بر رشد قیمت‌ها تاثیر گذاشت، کاهش بیش از حد انتظار موجودی ذخایر بنزین و میعانات در ایالات متحده بود که باعث ترغیب خرید شد.
بر اساس داده‌های موسسه نفت آمریکا، ذخایر بنزین ایالات متحده در هفته منتهی به ۸اکتبر، ۴.۶میلیون بشکه و ذخایر میعانات ۲.۷میلیون بشکه کاهش یافت که نشانه‌ای از افزایش تقاضا بود و باعث رشد بیشتر قیمت‌ها شد. در همین حال، تحلیلگران پیش‌بینی می‌کردند که ذخایر بنزین ۰.۱میلیون بشکه و میعانات ۰.۹میلیون بشکه افت داشته باشد.
همچنین پس از آنکه اداره اطلاعات انرژی روز چهارشنبه اعلام کرد که تولید نفت خام در ایالات متحده در سال ۲۰۲۱ بیش از پیش‌بینی قبلی کاهش می‌یابد، باعث افزایش نگرانی در خصوص محدودیت عرضه شد و قیمت نفت مورد حمایت قرار گرفت. با این حال، این سازمان اعلام کرد که میزان تولید در سال ۲۰۲۲ بازگشت را تجربه خواهد کرد.
در همین حال، تحلیلگران به کاهش قابل توجه ذخایر نفتی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی اشاره کردند که به پایین‌ترین سطح خود از سال ۲۰۱۵ رسیده است. همانطور که در بالا اشاره شد، با بهبود از بیماری همه‌گیر کووید-۱۹ تقاضا افزایش یافته و از طرفی صنایع به دلیل گران شدن گاز و زغال‌سنگ به نفت کوره و گازوییل برای تولید برق روی می‌آورند.
آژانس بین‌المللی انرژی روز پنجشنبه اعلام کرد که انتظار می‌رود بحران انرژی باعث افزایش تقاضای نفت به میزان ۵۰۰هزار بشکه در روز شود. این امر منجر به شکاف عرضه به میزان ۷۰۰هزار بشکه در روز تا پایان امسال خواهد شد؛ تا زمانی که سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدان آن (اوپک پلاس)، طبق برنامه‌ریزی در ماه ژانویه، عرضه بیشتری داشته باشند.
در همین حال، تحلیلگران RBC کپیتال مارکتس نیز اذعان داشتند که بازار جهانی نفت در حال شکل‌گیری برای یک چرخه صعودی قوی بوده که عمدتا ناشی از کاهش عرضه و افزایش تقاضا به صورت همزمان بوده است.
در خصوص بهبود از بیماری همه‌گیر کووید -۱۹، کاخ سفید اعلام کرد که محدودیت‌های سفر برای اتباع خارجی که هر دو دوز واکسن خود را تزریق کرده‌اند از تاریخ ۸نوامبر لغو می‌شود که این موضوع می‌تواند تقاضای سوخت جت را افزایش دهد.
عوامل محدودکننده رشد قیمت‌ها
روز چهارشنبه، به دلیل نگرانی از کاهش تقاضای نفت در شرایطی که اقتصادهای بزرگ از تورم و مشکلات زنجیره تامین رنج می‌برند، قیمت نفت اندکی کاهش یافت.
همچنین، زمانی که چین، بزرگترین واردکننده نفت خام در جهان، داده‌هایی منتشر کرد که نشان داد واردات ماه سپتامبر ۱۵درصد نسبت به سال گذشته کاهش یافته، قیمت هر دو قرارداد کاهش یافت.
در همین حال، صندوق بین‌المللی پول روز سه‌شنبه چشمانداز رشد خود برای ایالات متحده و سایر اقتصادهای بزرگ را به دلیل نگرانی از اختلال در زنجیره تامین و فشارهای هزینه‌ای که مانع بهبود اقصاد جهانی از بیماری همه‌گیر می‌شود، کاهش داد.
از طرفی، رشد شاخص دلار که نزدیک به بالاترین سطح یک ساله خود معامله می‌شود، بر قیمت نفت تاثیر گذاشت. لازم به ذکر است که افزایش ارزش دلار باعث گران‌تر شدن نفت برای دارندگان سایر ارزها می‌شود.
از سوی دیگر، بر اساس داده‌های موسسه نفت آمریکا که روز چهارشنبه منتشر شد، موجودی ذخایر نفت خام آمریکا در هفته منتهی به ۸اکتبر، ۵.۲میلیون بشکه افزایش یافت. در همین حال، تحلیلگران پیش‌بینی می‌کردند که ذخایر نفت خام ۰.۷میلیون بشکه افزایش یابد. همچنین، اداره اطلاعات انرژی روز پنجشنبه اعلام کرد که ذخایر نفت خام در هفته منتهی به ۸اکتبر، ۶.۱میلیون بشکه افزایش یافته و به ۴۲۷میلین بشکه رسیده است.
در این بین، افزایش قیمت‌ها باعث ترغیب حفاران شد و از این رو، شرکت‌های انرژی آمریکایی در هفته گذشته، به سکوهای نفت و گاز خود برای ششمین هفته متوالی اضافه کردند. شرکت خدمات انرژی بیکر هیوز در گزارش خود اعلام کرد که تعداد دکل‌های نفت و گاز ایالات متحده، که شاخص اولیه تولید در آینده به شمار می‌رود، در هفته منتهی به ۱۵اکتبر ۱۰مورد افزایش یافت و به ۵۴۳ رسید که بالاترین میزان آن از آوریل ۲۰۲۰ بود.
بررسی قیمت نفت
قیمت نفت روز جمعه با پیش‌بینی کسری عرضه در چند ماه آینده، به بیش از ۸۵دلار در هر بشکه صعود کرد که بالاترین سطح آن در سه سال اخیر بود.
در ساعات پایانی معاملات آخرین روز هفته یعنی جمعه، معاملات آتی نفت خام برنت ۸۶سنت معادل ۱درصد افزایش یافت و به ۸۴دلار و ۸۶سنت در هر بشکه رسید. بهای معاملات با سررسید کوتاه مدت به ۸۵دلار و ۱۰سنت در هر بشکه صعود کرد که بالاترین سطح آن از اکتبر ۲۰۱۸ بود و همچنین رشد ۳درصدی هفتگی، برای ششمین هفته متوالی را ثبت کرد.
همچنین معاملات آتی نفت خام وست تگزاس اینترمیدیت آمریکا با ۹۷سنت معادل ۱.۲درصد رشد، به قیمت ۸۲دلار و ۲۸سنت در هر بشکه مورد معامله قرار گرفت. این شاخص نفتی نیز جهش ۳.۵درصدی را در طول هفته گذشته تجربه کرد که هشتمین رشد هفتگی متوالی آن بود.
کریگ ارلم، تحلیلگر ارشد بازار در OANDA اظهار کرد: "هنوز روند حرکتی قابل توجهی پشت رالی نفت وجود دارد و اصول اساسی بسیار مطلوب است. آیا سه رقمی شدن مجدد نفت در اواخر امسال تعجب‌آور خواهد بود؟ احتمالا خیر."
در همین حال، جفری هالی، تحلیلگر ارشد کارگزاری OANDA اذعان داشت: "در صورتی که قیمت گاز طبیعی و زغال‌سنگ به میزان قابل توجهی کاهش یابد، قیمت نفت نیز افت خواهد کرد."
تحلیلگران RBC کپیتال مارکتس نیز اذعان داشتند که بازار جهانی نفت در حال شکل‌گیری برای یک چرخه صعودی قوی بوده که عمدتا ناشی از کاهش عرضه و افزایش تقاضا به صورت همزمان بوده است.
از طرفی، ادوارد مویا، تحلیلگر ارشد بازار در OANDA متذکر شد: "برای توقف رالی قیمت نفت، سه رویداد لازم است: اوپک به طور غیرمنتظره تولید خود را افزایش دهد، آب و هوا در نیمکره شمالی گرم شود و دولت بایدن از ذخایر استراتژیک نفت برداشت کند."
در مجموع، بازار نفت که در هفته گذشته عمدتا با افزایش تقاضای ناشی از بهبود اقتصادها از بیماری همه‌گیر و همچنین افزایش قیمت گاز و زغال‌سنگ مواجه شد، از سوی دیگر محدودیت عرضه و کسری در بازار، باعث شد رالی قیمت‌ها تا این نقطه ادامه داشته باشد. با این حال باید دید که در هفته آینده اتفاقی باعث توقف این رشد قیمت‌ها خواهد شد یا خیر.
