نگاهی به رویکرد دولت جدید به صنعت بیمه / انتقاد خاندوزی از مدل نظارتی بیمه مرکزی
صنعت بیمه کشور حوزه پرظرفیتی است که طی سالهای گذشته مغفول مانده است و وزیر اقتصاد نیز وعدههایی برای تحول در این صنعت داده است. اما برنامه اصلاحی خاندوزی چیست؟
اقتصادآنلاین - صبا نوبری؛ صنعت بیمه در کشور، یکی از حوزههایی است که با وجود اهمیت فراوانی که دارد، متاسفانه از توجه مسئولین و سیاستگذاران مغفول مانده است.
درحالی که در تمام کشورهای توسعه یافته، به ضریب نفوذ بالای بیمه، استقبال از بیمههای عمر و نقش شرکتهای بیمهگذار در رشد و نمو اقتصاد کشور، بسیار توجه میشود اما در کشور ما بیمه هیچگاه در اولویت نبوده است.
از جمله مهمترین مشکلات این صنعت در کشور میتوان به پایین بودن ضریب نفوذ بیمه که خود میتواند به افزایش رشد اقتصادی کمک کند، عدم استقبال مردم از بیمههای عمر، ناآگاهی مردم نسبت به مزیتهای بیمه شدن، بیتوجهی به بیمههای اتکایی و نبود فرهنگ بیمه اشاره کرد.
مشکلاتی که بخشی از آنها در گرو بهبود وضعیت اقتصاد و ایجاد ثبات است.
برای مثال کنترل نرخ تورم و به دنبال آن کاهش نرخ سود سپرده میتواند نظر مردم را به بیمههای عمر و زندگی به عنوان یک مقصد مهم و خوب برای سرمایهگذاری جلب کند.
حتی در شرایطی که نرخ سود سپردهها چندان برای مردم جذاب نباشد، تلاطمات بازار ارز، رشد حباب گونه بازار سرمایه و افزایش قیمتهایی که در بازارهای دیگر که به دلیل هجوم نقدینگی فزاینده و محبوس شده رخ میدهد باعث میشود مردم کمتر به سمت سرمایهگذاری در بیمهها بروند.
پس در قدم اول باید شاخصهای اقتصادی به ثبات برسند و پس از آن با سیاستگذاری و فرهنگسازی مردم را به سمت بیمهها سوق بدهیم.
طی سالهای گذشته، همواره دستوراتی برای بهبود وضعیت صنعت بیمه از سوی دولتها صادر شده است، اما غیرواقعبینانه بودن آنها باعث شده اتفاق مثبتی در این حوزه رخ ندهد.
برای مثال در سند برنامه ششم توسعه رسیدن به ضریب نفوذ بیمه 7، هدفگذاری شده است. این درحالیست که وضعیت فعلی فاصله معناداری با این هدف دارد و رسیدن به آن نیز با شرایط موجود قابل تحقق نیست.
وزارت اقتصاد نهادی است که میتواند با سیاستهای خود از طریق بیمه مرکزی، وضعیت این حوزه را بهبود ببخشد. اما متاسفانه طی سالهای گذشته چنین عزمی در این وزارتخانه دیده نشده است.
سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد دولت سیزدهم که به تازگی کار خود را آغاز کرده است، در برنامه تحول خود که پیش از اخذ رای اعتماد از مجلس آن را منتشر کرده بود؛ بخشی را به حوزه بیمه اختصاص داده است.
به گفته خاندوزی، یکی از حوزههایی که در اقتصاد ایران معمولا مورد غفلت قرار میگیرد و کمتر به آن توجه میشود، صنعت بیمه و نقش آن در نظام اقتصادی کشور است. در صنعت بیمه کشور چالشهایی وجود دارد که پایین بودن ضریب نفوذ بیمه، عدم توسعه محصولات بیمهای و وجود چالشهای ساختاری در حوزه بیمه مرکزی به عنوان نهاد ناظر از مهمترین آنهاست.
فعالیت بیمهگری بیمه مرکزی از جمله مسائلی است که بخش خصوصی همواره به آن نقد داشته است. در واقع پرداختن به فعالیت بیمهگری، نهاد ناظر را از پرداخت به فعالیت اصلی خود باز می دارد. از طرف دیگر، ارتقای مکانیزم نظارت مالی بیمه مرکزی، ماهیت پشتیبانی اتکایی اجباری بیمه مرکزی از شرکتهای بیمه (در مواقع بحرانی) را از موضوعیت خارج میکند.
تفکیک نقش نظارتی و اجرایی بیمه مرکزی، بازنگری در مدل نظارتی بیمه مرکزی، تقویت ساختارهای بیمه اتکایی داخلی، توسعه انواع مجوزها و محصولات بیمهای، تسهیل ورود استارتآپها و فناوران مالی در حوزه بیمه و بهره گیری از دانش نوین بیمهگری با پیگیری تصویب قوانین و مقررات لازم از جمله اصلاحات پیشنهادی خاندوزی برای اصلاح ساختار صنعت بیمه کشور به شمار میرود.
حال باید دید، این اصلاحات تا چه اندازه اجرایی میشوند و صنعت بیمه کشور به عنوان بازویی در روند افزایش رشد اقتصادی کشور، قدرتمندتر خواهد شد یا خیر؟