دلایل اصلی سردرد

به گزارش اقتصادآنلاین، سردرد گاهی اوقات ممکن است خفیف باشد، اما در بسیاری از موارد می‌تواند باعث درد شدیدی شود که تمرکز در کار و انجام سایر کار‌های روزمره را دشوار می‌کند. در حقیقت، تقریباً 45 میلیون آمریکایی اغلب سردرد‌های شدیدی دارند که می‌تواند ناتوان‌کننده باشد. خوشبختانه بیشتر سردرد‌ها با تغییر روش زندگی و دارو قابل‌کنترل هستند.

دلایل اصلی سردرد

پزشکان چندین علت مختلف سردرد را شناسایی کرده‌اند. دلایل اصلی سردرد دلایلی هستند که مربوط به شرایط پزشکی جداگانه نیستند. این سردرد‌ها نتیجه یک فرایند اساسی در مغز است. نمونه‌هایی از سردرد‌های شایع اولیه شامل سردرد‌های میگرنی، خوشه‌ای و تنشی است.

دلایل ثانویه سردرد

سردرد‌های ثانویه سردرد‌هایی هستند که به دلیل یک بیماری زمینه‌ای ایجاد می‌شوند.

نمونه‌هایی از دلایل سردرد ثانویه عبارتند از:

تومور مغزی یا آنوریسم مغز

وجود تومور مغزی یا آنوریسم مغزی (خونریزی مغزی) می‌تواند منجر به سردرد شود. این به این دلیل است که در جمجمه فضای زیادی وجود دارد. وقتی جمجمه با خون یا بافت اضافی شروع به جمع‌شدن می‌کند، فشرده‌سازی روی مغز می‌تواند باعث سردرد شود.

سردرد‌های سرویکوژنیک

سردرد‌های سرویکوژنیک وقتی شروع می‌شوند که دیسک‌ها شروع به تحلیل رفتن می‌کنند و ستون فقرات را فشار می‌دهند. در نتیجه می‌تواند باعث درد قابل‌توجه گردن و همچنین سردرد شود.

بیش از حد از داروی سردرد استفاده کردن

اگر شخصی روزانه مقدار قابل‌توجهی از دارو‌های ضد درد را مصرف کند و شروع به کاهش آن کند یا به طور کامل قطع کند، می‌تواند سردرد ایجاد کند. نمونه‌هایی از این دارو‌ها شامل هیدروکدون است.

سردرد مربوط به مننژیت

مننژیت نوعی عفونت از مننژ است. مننژ غشایی است که جمجمه را پوشانده و نخاع و مغز را در برمی‌گیرد.

سردرد پس از سانحه

بعضی اوقات فرد دچار سردرد بعد از ضربه به سر، در طی یک رویداد مانند سقوط، تصادف رانندگی یا اسکی می‌شود.

سردرد‌های سینوسی

التهاب در حفره‌های سینوسی به طور معمول مملو از هوا در صورت می‌تواند باعث فشار و درد شود که منجر به سردرد سینوسی می‌شود.

سردرد ستون فقرات

سردرد نخاعی می‌تواند به دلیل نشت مایع مغزی نخاعی که معمولاً پس از آنکه فرد برای بیهوشی دچار اپیدورال، شیر نخاعی یا بلوک نخاعی شود رخ می‌دهد.

انواع سردرد

چندین نوع سردرد مختلف وجود دارد. نمونه‌هایی از این انواع سردرد عبارتند از:

سردرد‌های تنشی

سردرد‌های تنشی شایع‌ترین نوع سردرد هستند و بیشتر در زنان بالای 20 سال بروز می‌کند. این سردرد‌ها اغلب به‌صورت احساس نواری محکم در اطراف سر توصیف می‌شوند. علت آن‌ها سفت شدن عضلات گردن و پوست سر است. بودن در وضعیت بدو استرس از عوامل مؤثر در این امر هستند.

سردرد‌های تنشی معمولاً چند دقیقه طول می‌کشند، اما در بعضی موارد ممکن است چندین روز ادامه داشته باشند. آن‌ها همچنین تمایل به عود دارند.

سردرد‌های خوشه‌ای

سردرد‌های خوشه‌ای سردرد‌های غیر ضربان‌دار است که باعث درد سوزش‌آور و دردناک در یک طرف سر یا پشت چشم می‌شود. معمولاً باعث پاره شدن چشم و ایجاد گرفتگی بینی یا رینوره (آبریزش بینی) می‌شوند. این سردرد‌ها می‌توانند برای مدت‌زمان طولانی ادامه داشته باشند که به‌عنوان دوره خوشه شناخته می‌شود.

دوره خوشه می‌تواند تا شش هفته طول بکشد. سردرد‌های خوشه‌ای ممکن است هر روز و بیش از یک‌بار در روز رخ دهد. علت آن ناشناخته است. بااین‌حال، این نوع سردرد نادر است و به‌طورکلی مردان 20 تا 40 ساله را درگیر می‌کند.

سردرد‌های میگرنی

سردرد‌های میگرنی سردرد‌های شدیدی است که می‌تواند باعث درد ضربان‌دار، کوبنده، معمولاً در یک طرف سر شود. انواع مختلفی از سردرد میگرنی وجود دارد. این شامل میگرن‌های مزمن است که میگرن‌هایی هستند که 15 روز یا بیشتر در ماه رخ می‌دهند.

میگرن همی پلژی علائمی شبیه به سکته مغزی است. فرد حتی می‌تواند بدون دردسر میگرن را تجربه کند، به این معنی که علائم میگرن مانند حالت تهوع، اختلالات بینایی و سرگیجه دارد اما بدون دردسر است.

سردرد‌های برگشتی

سردرد‌های برگشتی به آن دسته از سردرد‌هایی گفته می‌شود که فرد پس از قطع مصرف دارو‌هایی که مرتباً برای درمان سردرد استفاده می‌کردند، رخ دهد. در صورت مصرف دارو‌هایی مانند استامینوفن، تریپتان (Zomig، Imitrex)، ارگوتامین (Ergomar) و مسکن (مانند تایلنول یا کدئین)، فرد به‌احتمال زیاد دچار سردرد‌های برگشتی می‌شود.

سردرد‌های رعدوبرق

سردرد‌های رعدوبرقی سردرد‌های ناگهانی و شدیدی هستند که اغلب خیلی سریع بروز می‌کنند. آن‌ها معمولاً بدون هشدار ظاهر می‌شوند و حداکثر تا پنج دقیقه طول می‌کشند. این انواع سردرد می‌توانند نشانه‌ای از یک مشکل اساسی در رگ‌های خونی مغز باشند و اغلب نیاز به مراقبت سریع پزشکی دارند.  

سردرد در مقابل میگرن

میگرن شدیدترین و پیچیده‌ترین نوع سردرد است. محققان معتقدند که ممکن است در اثر تغییر در فعالیت مسیر‌های عصبی و مواد شیمیایی مغز ایجاد شود. همچنین تصور می‌شود که عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی بر حساسیت فرد به ابتلا به میگرن تأثیر می‌گذارد. میگرن سردرد‌های بسیار شدید و تپنده‌ای است که یک طرف سر را درگیر می‌کند. آن‌ها همچنین می‌توانند حساسیت به نور و سروصدا را افزایش دهند. میگرن ممکن است از چند ساعت تا چند روز طول بکشد.

بروز و انواع میگرن

طبق بنیاد تحقیقات میگرن، تقریباً از هر 4 خانوار در ایالات متحده 1 نفر شامل میگرن است. میگرن یکی از 20 بیماری برتر ناتوان‌کننده در جهان است. در میان نوجوانان، میگرن در پسران بیشتر از دختران است. در میان بزرگسالان، میگرن در زنان بیشتر از مردان رخ می‌دهد. همچنین احتمالاً روی کسانی که اعضای خانواده دارند و اغلب دچار میگرن می‌شوند تأثیر می‌گذارد.

سردرد میگرنی دو نوع اساسی دارد:

میگرن با هاله و میگرن بدون هاله. هاله‌ها اختلالات بینایی هستند که از لکه‌های روشن، چراغ چشمک‌زن یا خطوط متحرک تشکیل شده‌اند. در بعضی موارد، هاله‌ها باعث ازبین‌رفتن موقتی بینایی می‌شوند.

این اختلالات بینایی حدود 30 دقیقه قبل از شروع میگرن رخ می‌دهد و می‌تواند به مدت 15 دقیقه ادامه داشته باشد. میگرن همراه با هاله نسبت به میگرن بدون هاله، شدت و معلولیت آن کمتر است. بااین‌حال، بیشتر افراد میگرن بدون هاله را تجربه می‌کنند. میگرن همی پلژی نوع دیگری از میگرن است. این میگرن‌ها با علائم سکته مغزی مانند اختلال گفتار و بی‌حسی یا ضعف در یک طرف بدن همراه است.

مراحل میگرن

میگرن دارای سه مرحله است:

علائم اولیه (prodrome)، اوج سردرد و علائم ثانویه (postdrome)

- علائم اولیه (prodrome) منتهی به میگرن است. این زمانی است که هاله‌ها می‌توانند رخ دهند. مرحله پرودروم ممکن است بر غلظت، خلق‌وخو و اشتها تأثیر بگذارد. این مرحله همچنین ممکن است باعث خمیازه کشیدن مکرر شود.

- اوج سردرد دوره‌ای است که علائم میگرن به شدیدترین حالت تبدیل می‌شود. این مرحله ممکن است چند دقیقه طول بکشد.

- علائم ثانویه Postdrome دوره 24 ساعته پس از میگرن است. در این مدت، خواب‌آلودگی ممکن است رخ دهد و خلق‌وخوی بین احساس غم و احساس شادی در نوسان باشد.

عوامل تحریک‌کننده میگرن

علت دقیق میگرن مشخص نیست. بااین‌وجود، عوامل بی‌شماری وجود دارد که باعث شروع دوره‌های میگرن می‌شود. این عوامل شامل:

•    نوسان سطح هورمون‌ها، به‌ویژه در پسران

•    وارد شدن به دوران بلوغ و زنان

•    استرس یا اضطراب

•    غذا‌های تخمیر شده و‌ترشی

•    گوشت‌ها و پنیر‌های پرورده

•    میوه‌های خاص، از جمله موز، آووکادو، و مرکبات

•    وعده‌های غذایی ر‌ها شده

•    خواب کم یا زیاد

•    چراغ‌های روشن یا قوی

•    نوسانات فشار جو به دلیل تغییر هوا

•    مصرف الکل

•    ترک کافئین

ازآنجاکه برخی از سردرد‌های غیر میگرنی می‌توانند شدید باشند، تشخیص تفاوت بین این دو مشکل است.

علائم سردرد بر اساس نوع

سردرد‌های تنشی، سردرد‌های تنشی علائم زیر را ایجاد می‌کنند:

-    سفتی گردن

-    دردی کسل‌کننده و دردناک

-    حساسیت پوست سر

-    سفتی شانه

-    تنگی یا فشار در سراسر پیشانی که ممکن است به دو طرف یا پشت سر گسترش یابد

گاهی سردرد‌های تنشی می‌توانند احساس میگرن کنند. بااین‌حال، معمولاً اختلالات بینایی را که سردرد‌های میگرنی ایجاد می‌کنند، ایجاد نمی‌کنند.

سردرد‌های خوشه‌ای

سردرد‌های خوشه‌ای اغلب کوتاه‌مدت هستند و اغلب باعث درد در پشت چشم می‌شوند. درد معمولاً ازیک‌طرف است و ممکن است به‌صورت طبیعی ضربان‌دار یا ثابت باشد. سردرد‌های خوشه‌ای معمولاً حدود یک تا دو ساعت پس از خوابیدن فرد رخ می‌دهد. گرچه ممکن است علائمی مشابه میگرن داشته باشند، اما معمولاً حالت تهوع ندارند.

سردرد‌های میگرنی

سردرد‌های میگرنی اغلب علائمی مانند:

-    احساس تپش در سر

-    حالت تهوع

-    درد در یک طرف سر

-    حساسیت به صدا و نور

-    درد شدید و تپنده

-    استفراغ

سردرد‌های میگرنی اغلب باعث دردی می‌شوند که فرد نمی‌تواند تمرکز کند یا کار‌های روزمره خود را انجام دهد.

سردرد‌های برگشتی

سردرد‌های برگشتی معمولاً روزانه اتفاق می‌افتند و معمولاً صبح‌ها بدتر می‌شوند. آن‌ها اغلب با دارو بهبود می‌یابند اما با ازبین‌رفتن دارو دوباره برمی‌گردند. علائم دیگر مرتبط با سردرد‌های برگشتی عبارتند از:

-    تحریک‌پذیری

-    حالت تهوع

-    بی‌قراری

-    مشکل داشتن در به‌خاطر سپردن جزئیات مهم

-    ماهیت سردرد اغلب به نوع دارویی که فرد مصرف می‌کند بستگی دارد.

-    سردرد‌های رعدوبرق

سردرد رعدوبرق باعث دردسر می‌شود که کوتاه‌مدت است، اما ماهیتی شدید دارد.

تشخیص سردرد

سردرد گاهی اوقات می‌تواند علامت بیماری یا بیماری دیگری باشد. یک پزشک ممکن است با گرفتن شرح‌حال پزشکی و انجام معاینه فیزیکی بتواند علت اصلی سردرد را تشخیص دهد. این آزمون باید شامل یک ارزیابی عصبی کامل باشد. گرفتن یک تاریخچه جامع نیز مهم است، زیرا عدم وجود ناگهانی دارو و برخی غذا‌ها می‌تواند باعث سردرد‌های مکرر شود.

به‌عنوان‌مثال، نوشیدن قهوه‌های سنگین که به طور ناگهانی قهوه نوشیدن را ترک می‌کنند، می‌توانند باعث بروز سردرد شود. اگر پزشک مشکوک باشد که بیماری خاصی باعث سردرد شده است، ممکن است آزمایش‌های تشخیصی را نیز تجویز کند. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

شمارش کامل خون (CBC)، یک آزمایش خون که می‌تواند نشانه‌هایی از عفونت را نشان دهد

-    اشعه ایکس از جمجمه، یک آزمایش تصویربرداری است که تصاویر مفصلی از استخوان‌های جمجمه را ارائه می‌دهد

-    اشعه ایکس از سینوس، یک آزمایش تصویربرداری است که در صورت مشکوک شدن به سینوزیت ممکن است انجام شود

-    سی‌تی‌اسکن یا MRI که ممکن است در مواردی انجام شود که مشکوک به سکته مغزی، ضربه یا لخته شدن خون در مغز باشد.

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم

بیشتر سردرد‌ها علائم بیماری تهدید‌کننده زندگی نیستند. اما در صورت بروز سردرد بعد از ضربه به سر، باید با پزشک خود تماس بگیرید. اگر سردرد با علائم زیر همراه است باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:

-    خواب‌آلودگی

-    تب

-    استفراغ

-    بی‌حسی صورت

-    لکنت زبان

-    ضعف در بازو یا پا

-    تشنج

-    گیجی

فشار اطراف چشم با ترشحات بینی سبز مایل به زرد و گلودرد نیز باید توسط پزشک بررسی شود.

درمان سردرد

درمان سردرد باتوجه‌به علت آن متفاوت است. اگر سردرد به علت بیماری ایجاد شده باشد، پس از درمان بیماری زمینه‌ای احتمالاً سردرد از بین می‌رود. بااین‌حال، بیشتر سردرد‌ها علائم بیماری‌های جدی نیستند و با موفقیت می‌توانند با دارو‌های بدون نسخه، مانند آسپیرین، استامینوفن (Tylenol) یا ایبوپروفن (Advil) درمان شوند.

اگر دارو‌ها مؤثر نیستند، چندین روش درمانی دیگر وجود دارد که می‌توانند به درمان سردرد کمک کنند:

-    بیوفیدبک یک روش آرام‌سازی است که به مدیریت درد کمک می‌کند.

-    کلاس‌های مدیریت استرس می‌توانند نحوه کنار آمدن با استرس و رفع تنش را به شما آموزش دهند.

شناخت درمانی رفتاری نوعی گفتاردرمانی است که به شما نشان می‌دهد چگونه می‌توانید موقعیت‌هایی را که باعث استرس و اضطراب می‌شوند را تشخیص دهید.

- طب سوزنی یک روش درمانی جایگزین است که ممکن است استرس و تنش را با استفاده از سوزن‌های ظریف در مناطق خاص بدن کاهش دهد.

- ورزش خفیف تا متوسط می‌تواند به افزایش تولید برخی مواد شیمیایی مغزی کمک کند که باعث می‌شود احساس شادی و آرامش بیشتری داشته باشید.

- سرما یا گرمادرمانی شامل قراردادن پد گرم‌کننده یا کیسه یخ روی سر شما به مدت 5 تا 10 دقیقه و چند بار در روز است.

- حمام یا دوش آب گرم می‌تواند به شل شدن عضلات کمک کند.

از درمان پیشگیرانه زمانی استفاده می‌شود که سردرد سه بار یا بیشتر در ماه رخ دهد.

سوماتریپتان دارویی است که معمولاً برای کنترل سردرد‌های میگرنی تجویز می‌شود. سایر دارو‌هایی که می‌توانند برای درمان یا جلوگیری از سردرد‌های میگرنی یا خوشه‌ای مزمن استفاده شوند عبارتند از:

-    مسدود‌کننده‌های بتا (پروپرانولول، آتنولول)

-    وراپامیل (مسدود‌کننده کانال کلسیم)

-    methysergide maleate به کاهش انقباض رگ‌های خونی کمک می‌کند

-    آمیتریپتیلین (ضدافسردگی)

-    اسید والپروئیک (داروی ضدتشنج)

-    دی هیدرو ارگوتامین

-    لیتیوم

-    توپیرامات

سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) نیز اخیراً استفاده از داروی Aimovig را که به گروهی از دارو‌ها موسوم به آنتی‌بادی‌های مونوکلونال پپتید مربوط به ژن کلسی تونین (CGRP) تأیید کرده است. این دارو‌ها به طور خاص علل میگرن را هدف قرار می‌دهند. سایر دارو‌هایی که برای درمان میگرن استفاده می‌شوند معمولاً بیماری دیگری را درمان می‌کنند، اما ممکن است برخی از میگرن‌ها را تسکین دهند. چندین داروی مشابه دیگر نیز در حال حاضر در مراحل تحقیق هستند. شما و پزشک می‌توانید در مورد اینکه کدام روش درمانی برای تسکین سردرد بهتر است صحبت کنید.

درمان‌های طبیعی سردرد

برخی از افراد ممکن است تصمیم بگیرند که از طریق مصرف ویتامین‌ها و گیاهان، سردرد خود را درمان کرده و از آن جلوگیری کنند. همیشه باید قبل از شروع هر داروی جدیدی با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که آن‌ها با چیزی که قبلاً مصرف می‌کنید ارتباط منفی ندارند. برخی از دارو‌های طبیعی که ممکن است فرد برای کاهش سردرد استفاده کند شامل موارد زیر است:

باتربور:  

طبق اطلاعات مؤسسه ملی بهداشت منبع معتبر، عصاره‌های این درختچه باعث کاهش دفعات بروز میگرن شده است. درحالی‌که مردم به‌طورکلی گیاهان را به‌خوبی تحمل می‌کنند، برخی گزارش‌ها در مورد واکنش‌های آلرژیک در کسانی که به گیاهان گل محمدی، گل همیشه بهار، گل مروارید و گل داودی حساسیت دارند، گزارش شده است.

کوآنزیم Q10

مصرف 100 میلی‌گرم (میلی‌گرم) از این آنزیم سه بار در روز (یا مصرف یک دوز 150 میلی‌گرم در روز) ممکن است باعث کاهش دفعات سردرد‌های میگرنی شود، طبق گفته دانشگاه می‌نه سوتا.

Feverfew

گیاهی است که به طور بالقوه می‌تواند میزان میگرن را کاهش دهد. بااین‌حال، مطالعات علمی زیادی برای تأیید این موضوع وجود ندارد.

منیزیم

برخی از بیماران مبتلا به میگرن شدید از تزریق منیزیم به‌عنوان وسیله‌ای برای کاهش سردرد خود استفاده می‌کنند. بااین‌حال، کسانی که انواع سردرد دیگری دارند نیز ممکن است از این مکمل استفاده کنند.

ویتامین B-12

این ویتامین که به آن ریبوفلاوین نیز می‌گویند، ممکن است خاصیت کاهش‌دهنده سردرد داشته باشد. طبق گفته دانشگاه می‌نه سوتا، مصرف 200 میلی‌گرم دو بار در روز می‌تواند کمک کند.

علاوه بر گیاهان و مکمل‌ها، برخی از افراد با استفاده از دارو‌های جایگزین، سردرد خود را کاهش می‌دهند. به‌عنوان‌مثال می‌توان به دارو‌های چینی مانند ماساژ و طب سوزنی اشاره کرد. بااین‌حال، فرد ممکن است مجبور شود در چندین جلسه طب سوزنی در طول چندین هفته شرکت کند تا بهترین مزایا را تجربه کند.

پیشگیری از سردرد

سبک زندگی سالم و خواب زیاد می‌تواند از بروز سردرد جلوگیری کند. برخی از اقدامات اساسی که فرد می‌تواند برای کاهش احتمال بروز سردرد انجام دهد، شامل موارد زیر است:

پرهیز از محرک‌های غذایی مرتبط با رژیم غذایی. اگرچه این موارد از فردی به فرد دیگر متفاوت است، غذا‌هایی که باعث ایجاد سردرد می‌شوند شامل پنیر‌های پرورده، شراب، بادام هندی، پیاز، شکلات، گوشت‌های فرآوری شده، آبجو‌های تیره، مواد افزودنی غذایی، لبنیات و گندم هستند. در صورت امکان، فرد باید از افزودنی‌های غذایی خودداری کرده و غذا‌های کامل بخورد.

از مصرف کافئین زیاد خودداری کنید. نوشیدن شش فنجان یا بیشتر در روز می‌تواند به سردرد‌های مزمن ناشی از دوره‌های ترک منجر شود. محدودکردن کافئین به دو تا سه فنجان در روز (یا اصلاً فاقد آن) می‌تواند کمک کند.

خواب کافی. کمبود خواب یکی از عوامل محرک سردرد است. پیشگیری خوب از سردرد شامل هر شب خوابیدن است که به شما اجازه می‌دهد صبح با طراوت از خواب بیدار شوید.

استفاده از روش‌های ذهن و بدن برای پیشگیری از سردرد. افرادی که دچار سردرد‌های تنشی هستند می‌توانند از تکنیک‌هایی مانند شل شدن عضلانی پیش‌رونده و تصاویر هدایت شده بهره‌مند شوند. این روش‌ها شامل تمرکز ذهن بر روی بدن، تنفس عمیق و تصور کردن هر عضله تنش در بدن در حال آرامش است.

با درنظرگرفتن درمان‌های دستی. درمان‌هایی از جمله ماساژ و دست‌کاری‌های کایروپراکتیک ممکن است به جلوگیری از سردرد در برخی افراد کمک کند. بااین‌حال، فرد همیشه باید قبل از استفاده از این روش‌های درمانی با پزشک خود صحبت کند.

ورزش منظم. ورزش حداقل سه بار در هفته به مدت 30 دقیقه می‌تواند به کاهش استرس و تنش کمک کند که در غیر این صورت ممکن است باعث سردرد شود. حتی اگر وقت کافی نداشته باشید، تقسیم جلسات ورزشی به بخش‌های 10 یا 15 دقیقه‌ای می‌تواند کمک کند.

به طور معمول، اقدامات بهداشتی خوب نیز اقدامات مفیدی برای پیشگیری از سردرد هستند.