افزایش قیمت بنزین؛ سرآغاز مشکلات ارزی

به گزارش اقتصادآنلاین، سید احسان خاندوزی (نایب رییس کمیسیون اقتصادی مجلس) ادامه داد: باتوجه به اطلاعات اخیر، حساب‌های متعددی وجود دارند که در مورد وضعیت خوب ارزی‌شان صحبت می‌شود؛ اما بانک مرکزی از آن‌ها استفاده‌ای در جهت مدیریت ارز نمی‌کند؛ این عدم استفاده از فرصت‌های دو سه ماه اخیر برای مدیریت ارز با چه هدفی از سوی بانک مرکزی انجام می‌شود؟ 

همتی در پاسخ به احسان خاندوزی اظهار داشت: من همان همتی هستم که ۱۵ماه اول بازار ارز را اداره کردم و در ۱۵ماه دوم قطعاً تجربه بیشتری داشتم؛ اما در اواخر سال‌های ۹۸ و ۹۹ اتفاقاتی افتاد که کار مدیریت ارز دشوار شد؛ مشکل ما در بازار ارز از افزایش قیمت بنزین شروع شد؛ در واقع آبان ماه که قیمت بنزین افزایش یافت، اگر نمودار قیمت ارز و اتفاقات پس از آن حادثه را ببینید، شرایط خوبی در کشور ایجاد نشد و شوکی را به بازار ارز وارد کرد؛ اواخر سال۹۸، بحث FATFو ورود ما به لیست سیاه، شوک دیگری بر نرخ ارز وارد کرد؛ بنابراین قیمت ارزی که یک سال بین ۱۱ تا ۱۳هزار تومان بود، با کانال ۱۵ و ۱۶هزار تومان سال جدید را آغاز کرد؛ بنابراین باید عوامل سیاسی و... را در نظر گرفت؛ ولی باز هم کار را کنترل کردیم.

 در ۹۹ اتفاقات زیادی داشتیم، کرونا به تنهایی کافی بود که تمام معادلات به هم بخورد؛ شما خوب می‌دانید قطع صادرات نفت به علت تشدید کرونا را شاهد بودیم، قیمت نفت در جهان به زیر ۱۰دلار رفت و آثار روانی آن در جامعه منعکس شد؛ کاهش شدید قیمت بنزین اتفاق ناگوار دیگر بود؛ به طوری که بنزین را با یک سوم قیمت داخل هم نمی‌توانستیم در خارج  بفروشیم؛ قیمت پتروشیمی و فولاد افت کرد و تقاضا کاهش شدیدی داشت و اصلاً ارزی وارد کشور نشد؛ همچنین صادرات نفت ما در اردیبهشت و خرداد به حداقلی‌ترین مقدار ممکن در طول چند سال گذشته رسید؛ از طرفی دیگر شروع افزایش این شوک‌ها باعث شد قیمت ارز در بازار افزایش یابد و در نتیجه آن، وقتی قیمت ارز نوسان به سمت افزایش داشته باشد، صادرکنندگان دست نگه می‌دارند و عرضه نمی‌کنند و این موضوع سبب شد تا قیمت ارز در نیما افزایش یابد.

چهار اقدام مهم سیاسی نیز اتفاق افتاد که این اتفاقات عبارتند از؛ تشدید کاهش تعهدات جمهوری اسلامی در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای برجام، تصویب قطعنامه ضد ایرانی تروئیکای اروپا در شورای حکام، درخواست فعال شدن مکانیزم ماشه توسط آمریکا و مهم‌تر از همه تحریم ثانویه ۱۸بانک کشور و تقریبا عرصه سیستم بانکی ما مختل شد.

 شرایط یادشده سبب شد تا بانک مرکزی با کاهش شدید درآمدهای ارزی، فعالیت‌های بین‌المللی، بسته شدن دریچه‌های بانکی، فشار تقاضای کالا خصوصا کالاهای اساسی و داروهای کرونا مواجه شود و در نهایت این شرایط، سیستم را به سمت بالا بردن نرخ سوق دادند؛ شرایط در سال۹۹ بسیار فوق‌العاده بود. من با همان تجربه و سیاست تمام تلاش خود را کردم؛ در آن زمان گفته می‌شد دلار به کانال ۴۵ تا ۶۰ هزار تومان هم می‌رود که در نهایت انتظارات تورمی به شدت بالا رفت و هدف‌گذاری ما را با مشکل روبه‌رو کرد؛ هدف‌گذاری تورمی به این معنا نیست که قطعا به آن رقم می‌رسیم؛ بلکه هدف‌گذاری می‌کنیم که به آن رقم نزدیک شویم و شدیم؛ این هدف‌گذاری سبب شد اوراق بفروشیم و فروش اوراق نیز موجب شد تا از نقدینگی که می‌توانست به خاطر کسری بودجه ایجاد شود، جلوگیری به عمل آید؛ هدفگذاری کمک کرد این اقدامات را برای کنترل انجام دهیم.