تولید قربانی نظام مالیاتی

به گزارش اقتصادآنلاین، مالیات در اقتصادهای پیشرفته نه تنها نقش بسزایی در تأمین مالی دولت دارد، بلکه ابزاری برای جلوگیری از سفته‌بازی و افزایش سرمایه‌گذاری است، اما مالیات در ایران کارکردهای مناسب خود را ندارد.

نسبت درآمد مالیاتی دولت به تولید ناخالص داخلی اولین شاخص سنجش نظام مالیاتی است. این شاخص در ایران تنها هفت درصد است که یکی از پایین‌ترین نسبت‌ها در جهان به حساب می‌آید. نسبت درآمد مالیاتی دولت به تولید ناخالص داخلی در کشورهای توسعه یافته حدود 35 درصد است.

شاخص دیگر برای سنجش نظام مالیاتی، نسبت درآمدهای مالیاتی به هزینه‌های دولت است. این نسبت در ایران و جهان به ترتیب برابر با 31 و 65 درصد است. شکاف بزرگ بین درآمدهای مالیاتی و هزینه‌های دولت در ایران به ساختار معیوب نظام مالیاتی کشور باز می‌گردد.

متوسط درآمد دولت از مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و شرکت‌ها در کشورهای پیشرفته به ترتیب در حدود 30 و 11 درصد است. به بیان دیگر، در کشورهای توسعه‌یافته بیش‌ترین فشار مالیاتی بر ثروتمندان است و سعی می‌شود سرمایه‌گذاری در تولید افزایش یابد. اما در ایران درآمدهای دولت از مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی، 14 درصد و مالیات بر شرکت‌ها، 37 درصد است. نرخ مالیات بر شرکت‌ها در ایران برابر با 25 درصد است که بالاتر از نرخ های جهانی است. به بیان دیگر نظام مالیاتی ایران به‌گونه‌ای ‌است که بیش‌ترین فشار را بر تولید وارد می‌کند. در نقطه مقابل بخش غیر رسمی مصون از مالیات است. این مسئله موجب شده‌ 60 تا 85 درصد از تولید در بخش غیررسمی صورت پذیرد و تمام فشار مالیاتی بر دوش بخش رسمی بیفتد

اصلاح نظام مالیاتی حلقه مفقوده توسعه پایدار، صنعتی شدن و رهایی از تورم‌های افسار گسیخته ناشی از کسری بودجه دولت است.