۴۵۰۰درگاه قمار خارج از کشور مسدود شد

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فارس، توسعه شبکه های مجازی در کنار افزایش بستر ارتباطات و امکان دستیابی به اطلاعات مضراتی هم برای جوامع مختلف داشته است. یکی از آثار منفی اجتماعی و اقتصادی توسعه شبکه های مجازی سهولت فعالیت سایت های قمار و شرط بندی است.

اغلب گردانندگان این سایت ها در خارج از کشور فعال هستند و با تهیه درگاه های پرداخت به صورت اجاره فعالیت کرده و میلیاردها تومان پول به جیب می زنند. در ماه های اخیر اقدامات متعددی از سوی دستگاه های نظارتی آغاز شده و حتی خبرهایی از تهیه طرحی در مجلس برای تشدید مجازات با قماربازان شنیده شده است. 

با توجه به نقش شبکه بانکی در کنترل فعالیت قماربازها و سایت های شرط بندی، با مهران محرمیان، معاون فناوری های نوین بانک مرکزی به گفت وگو پرداختیم که متن کامل آن را در ادامه می خوانید. 

به عنوان سوال اول، بانک مرکزی تاکنون چه اقداماتی برای مبارزه با سایت های شرط بندی انجام داده است؟ 

محرمیان: یکی از مهم ترین اقداماتی که بانک مرکزی به منظور مبارزه با این فعل مجرمانه عملیاتی و اجرایی کرده، شناسایی هوشمند قمارخانه داران و شبکه پولشویی مرتبط با آنهاست. بدین ترتیب به صورت هوشمند درگاه هایی که در حوزه قمار هستند شناسایی می شوند و علاوه بر آن غیرفعال سازی سایت های پرداخت جعلی و تقلبی با همکاری دادستانی انجام می شود.

همچنین هم اکنون با مجلس شورای اسلامی در خصوص طرحی که درباره تشدید مجازات قماربازان است همکاری های لازم را داریم. ابلاغ قواعد مربوطه به شبکه پرداخت انجام شده و تیم های مختلفی بر روی این موضوع در حال کار هستند.

علاوه بر این از اوایل سال جاری با همکاری بانک مرکزی، دادستانی و پلیس فتا آیین نامه ای تدوین و به شبکه بانکی نیز ابلاغ کرده است که روند اجرایی شدن این آیین نامه به صورت مستمر توسط کارشناسان این بانک رصد و ارزیابی می شود.

 گفته می شود برخی بانک ها با وجود علم به فعالیت سایت های شرط بندی به خاطر تراکنش بالای حساب افراد فعال در این بخش، اقدامی در جهت بستن حساب آنها و جلوگیری از فعالیت آنها انجام نمی دهد. این گزاره را تایید می کنید؟

محرمیان: این موضوع را تأیید نمی کنم و البته مرجع اعلام آمار تراکنش های مرتبط با قمار و شرط بندی نیز بانک مرکزی نیست. با این حال اساساً طرح این موضوع درباره بانک ها اشتباه است، چراکه حجم پولی که از طریق این اعمال مجرمانه در گردش است نسبت به کل حجم پولی که در شبکه بانکی گردش می کند بسیار پایین است. در عین حال آن قدر جریمه های سنگینی برای این امر در نظر گرفتیم که شبکه بانکی به سمت این قبیل فعالیت های مجرمانه نمی رود. 

سازوکار خروج دستگاه های پوز از مرز چگونه است؟ اگر ممنوعیت دارد چرا به راحتی در کشورهایی مثل ترکیه از آن استفاده می شود؟ باتوجه به فعالیت پوزهای ایرانی در خارج از کشور و اتصال آنها به حساب های بانکی داخلی، آیا بانک مرکزی غیر از محدودسازی تراکنش پوزها به 100 میلیون تومان برنامه دیگری برای محدودسازی و غیرفعال کردن پوزها خارج از مرزهای جغرافیایی کشور ندارد؟ 

محرمیان: در این موضوع به شبکه پرداخت اعلام کرده ایم محلی که برای استفاده از پایانه فروش اعلام شده است باید خدمات شبکه پرداخت در همان جا استفاده شود. به بیان بهتر، ثبت پایانه فروش در یک محل و استفاده از آن در محلی دیگر، خلاف مقررات است و با استناد به همین موضوع استفاده از پایانه های فروش در خارج از کشور خلاف مقررات این بانک به حساب می آید.

ذکر این نکته ضروری است که این نکته نیز به صورت هوشمند شناسایی و مسدود می شود. بر این اساس تنها طی مدت چند ماه ۴۵۰۰ پایانه فروش خارج از کشور توسط شاپرک به صورت هوشمند شناسایی و مسدود شده اند. در حال حاضر و براساس برآوردهای ما به دلیل وجود روش های هوشمند شناسایی و ساماندهی، پایانه فروشی که در خارج کشور فعال باشد، بسیار کم است.

بانک مرکزی چه سازوکاری برای شناسایی درگاه های بانکی اجاره ای سایت های شرط بندی دارد؟ به گفته کارشناسان امنیت سایبری یکی از قطعی ترین روش های شناسایی درگاه های بانکی اجاره ای، اعمال محدودیت بر روی دامنه (domain) در سیستم بانکی هست. آیا بانک مرکزی از این روش استفاده می کند؟

محرمیان: اعمال محدودیت بر روی دامنه (domain) امر صحیح و به جایی است. اما نکته ای که موجب شده تاکنون این امر عملیاتی نشود، دشواری هایی است که امکان دارد به این واسطه برای کسب وکارها ایجاد شود. با این حال پیگیری ها برای فعال سازی این امر در جریان است. براین اساس در صورتی که شخص دامنه (domain) را تغییر دهد و سایت پشتیبان درگاه، تغییر کند، درگاه غیرفعال می شود. 

همچنین فرآیند و سازوکار شناسایی درگاه های بانکی اجاره ای نیز اینگونه است که درگاه ها و کارت های اجاره ای از طریق سامانه های هوشمند شناسایی و به صورت آنی به مراجع قضایی ارجاع می شود و پس از آن پاسخ از سوی دستگاه قضایی دریافت و در نهایت این درگاه غیرفعال می شود. ذکر این نکته ضروری است که تمامی مرحل ذکر شده به صورت هوشمند و با سرعت انجام می شود. 

در این زمینه همکاری بسیار خوبی میان شبکه بانکی، پلیس فتا و معاونت فضای مجازی دادستانی وجو دارد و خوشبختانه درگاه ها به سرعت شناسایی شده و در فرآیندی که با پلیس فتا و دادستانی وجود دارد در اسرع وقت برای این سایت ها حکم صادر می شود.

روش برخورد با قماربازان و قمارخانه داران

مجدداً تأکید می کنم که با توجه به «کارکرد سامانه هوشمند کشف جرایم مالی شبکه پرداخت»، مراجع قضایی برخورد شدید و قاطع را با مجرمین در حوزه قمار و شرط بندی خواهد داشت بنابراین به سه گروه «قماربازان»، «قمارخانه داران» و «افرادی که حساب ها و درگاه های بانکی خود را اجاره می دهند» هشدار می دهیم برخورد قانونی و قاطع توسط مراجع قضایی در کمین آنهاست و با آنها برخورد خواهد شد.

در نتیجه همانگونه که اشاره کردم این شناسایی و هوشمندسازی فرایندها تنها محدود به درگاه ها و کارت های اجاره ای نیست بلکه قماربازان نیز به این واسطه رصد و شناسایی می شوند. کسانی که اولین بار است در عمل مجرمانه قمار مشارکت می کنند، ابتدا پیامک «هشدار» به آنها ارسال می شود. پس از آن افرادی که تعداد دفعات بیشتری نسبت به قمار مبادرت کرده باشند، پیامک «اخطار» دریافت  می کنند.

در صورت تکرار و مبادرت فرد به تعداد دفعات بیشتر نسبت به فعل مجرمانه قمار، علاوه بر پیامک «اخطار» ارسال، کارت بانکی مسدود و حساب بانکی وی نیز غیرفعال می شود. در نهایت کسانی که به کرات و دفعات زیاد اقدام به قمار کنند، برایشان پرونده قضایی تشکیل و حکم متناسب با عمل مجرمانه از سوی دادگاه صادر می شود.

قماربازها بیشتر از برد، می بازند

البته این نکته را مدنظر قرار دهید که الگوریتم های به کار رفته در سایت های قمار و شرط بندی، عمدتا منصفانه (fair) نیست. به عبارت دیگر فردی که در حال قمار بازی است فکر می کند که این الگوریتم ها به نحوی طراحی شده که بالطبع به صورت منصفانه برخی اوقات می بازد و برخی اوقات می برد در حالی که اینگونه نیست و برنامه نویسی این سایت ها که در اختیار افراد قماردارخانه است بسیاری از مواقع الگوریتم را به طریقی طراحی می کنند که در ابتدا، فرد قمار باز با بردهای شیرینی مواجه می شود و گاهی اوقات مبالغی هم به حساب قمارباز واریز می شود و چه بسا از رسید آن برای تبلیغ نیز استفاده می کنند اما در ادامه مبلغ را در مقیاس بیشتر از فرد قمارباز با بهانه باخت برداشت می کنند.

تاکنون چه تعداد درگاه اجاره ای مسدود شده است؟

محرمیان: درگاه های بانکی که برای قمار و شرط بندی استفاده می شوند، هیچگاه به طور رسمی از طرف بانک به این منظور ایجاد و در اختیار قمارخانه داران قرار نمی گیرد بلکه با درگاه ها، حساب ها و کارت های بانکی ای مواجه هستیم که توسط گردانندگان سایت های قمار و شرط بندی اجاره می شوند و مورد سوء استفاده قرار می گیرند. در واقع معمولاً افرادی که دارای کسب و کارهای کوچک هستند به طمع دریافت مبالغ بالا، حساب بانکی یا درگاه خود را در اختیار شبکه های قمار و شرط بندی قرار می دهند.

20 هزار حساب و درگاه مرتبط با قمار مسدود شده است

تاکنون حدود 20 هزار حساب و درگاه مرتبط با موضوع قمار و شرط بندی شناسایی و به دادستانی معرفی و پس از صدور حکم قضایی مسدود شده اند. البته این آمار منهای مواردی است که که دوستان در حوزه پلیس فتا، دادستانی و بعضاً سازمان فناوری اطلاعات و سایر حوزه ها شناسایی کرده اند. علاوه بر این به صورت هفتگی نیز چند صد درگاه اجاره ای غیرفعال می شود. همچنین اطلاعات ۷۰ هزار قمارباز فعال شناسایی شده توسط سامانه هوشمند کشف جرایم مالی شبکه پرداخت، به مرجع قضایی ارسال شده است.