تلاطم در بازارهای مالی

ایمان بلوری، کارشناس و فعال بازار سرمایه در یادداشت امروز خود در اقتصادآنلاین نوشت:

یک روز در صف خرید و یک روز در صف فروش سهام، یک روز هجوم برای فروش دلار و سکه و یک روز هجوم برای خرید آن، یک روزهایی به فاصله فقط و فقط همان یک روز.

نگاهی به وضعیت معاملات و رفتار متقاضیان خرید و فروش در بازارهای مالی، بازار سهام، ارز و طلا، نشان دهنده تلاطم و بلاتکلیفی وسیع و افسارگسیخته‌ای است که بر اقتصاد کشورمان سایه افکنده و بلای جان این روزهای پول‌هایی شده که با هدف کسب سود و سرمایه‌گذاری در انواع مختلف دارایی‌ها جمع شده‌اند. بلاتکلیفی‌ای که جابجایی نقدینگی را به کمتر از یک روز رسانده است.

به طور خاص به بازار بورس می‌پردازم که این روزها اصلا حال و هوای خوبی ندارد و رنگ قرمز یکدست این روزهایش سهامداران را هر روز نگران و نگران‌تر کرده است. تلاطم در بازار به حدی رسیده که جابجایی بین صف‌های خرید و فروش و نمادهای مختلف قابل معامله در تابلو آنچنان بی‌حساب و کتاب شده که نه اخبار مثبت و منفی و پارامترهای تکنیکالی می‌تواند به آن جهت دهد نه دلایل بنیادی می‌تواند جان دوباره به معاملات بخشد.

سردرگمی در بازارهای موازی هم که جای خود دارد، یک روز همه به دنبال فروش ارز و سکه و روز بعد هجوم برای خرید همان ارز و سکه‌ای که دیروز فروخته‌اند.

روی صحبتم ابتدا با سازمان محترم بورس و نهادهای زیرمجموعه‌اش به عنوان متولی اصلی بازار بورس و اوراق بهادار است. یکی از اولین نکاتی که اگر در مورد عبارت بازار بورس جستجو کنیم با آن مواجه خواهیم شد، ذکر مزیتی تحت عنوان شفافیت در این بازار است.

شفافیتی که در بازار بورس از آن به عنوان مزیت نسبت به سایر بازارها یاد می‌شود تنها شفافیت در خرید و فروش‌ها و معاملات نیست، شفافیت در همه ابعاد یک اقدام اقتصادی است:

•    شفافیت در معاملات و خرید و فروش‌ها

•    شفافیت در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات تخصصی و اجرایی

به طور تقریبی از اواخر خرداد ماه تا اوایل مهرماه سال 97 شاهد رشد بازار بورس بودیم که بعد از یک دوره استراحت حدودا 5 ماهه، در انتهای این سال مجدد شاخص کل به مدار صعودی خود بازگشته، رشد بازار در سال 98 شدت گرفته و در سه ماهه اول سال 99 به اوج خود رسید. از مرداد ماه سال جاری نیز نزدیک به 90 روز بی رونق و ریزش شاخص تا محدوده 1.200.000 واحدی را سهامداران تجربه نموده‌اند.

در طول این مدت، چه در زمان رشد و صعود بازار و چه در زمان افت و ریزش‌ها اقدامات متعددی از سوی سازمان بورس به منظور جهت دهی به روند بازار و تلاش در راستای بازگشت بازار به مدار صعودی و بهتر بگویم جلب دوباره اعتماد سهامداران به بازار سرمایه انجام شده است. اقداماتی که قبلا هم گفته‌ام حال و روز این روزهای بازار نشان می‌دهد قدرت و اثربخشی کافی را نداشته‌اند.

این روزها سهامداران خرد بیشتر از هر زمان دیگری نگران بوده و منتظر اقدامات قدرتمند از سوی مسئولان این حوزه هستند.

به عنوان کارشناس و فعال بازار سرمایه و با استناد به یکی از مهم‌ترین مزیت‌های بازار بورس یعنی همان شفافیت در همه ابعاد پیشنهاد می‌کنم سازمان محترم بورس کارنامه و شرحی از اقدامات خود به همراه میزان تاثیر این اقدامات بر بازگشت اعتماد سهامداران و روند مثبت به بازار را ارائه دهد و آن را با سهامداران خرد که بارها گفته‌ام بازار سرمایه بدون این سهامداران یعنی هیچ، درمیان بگذارد.

شاید نگاهی به این کارنامه، سازمان بورس را بیشتر متوجه این موضوع نماید که:

•    یا اقدامات انجام شده اثربخشی کافی نداشته‌اند.

•    یا اقداماتی باید اجرایی می‌شده‌ که نشده‌ است، وعده‌هایی داده شده که محقق نشده‌ است.

در مرحله بعد روی صحبتم با سهامداران خرد و افراد فعال یا درگیر موضوع بازار بورس و سایر بازارهای مالی است. تا زمانی که شما قدر دارایی خودتان را ندانید و با هر خبر مثبت و منفی از سهمی به سهمی دیگر و از بازاری به بازار دیگر بروید، سازمان بورس هزاران اقدام موثر هم که انجام دهد هیچ فایده‌ای نخواهد داشت. من هم یکی از افراد حقیقی همین بازار هستم و نگرانی شما بابت تلاطم در بازار و از دست رفتن ارزش دارایی‌هایتان را عمیقا درک می‌کنم، اما بارها و بارها تاکید می‌نمایم، این رفت و آمدها از صفی به صفی دیگر در بازار سهام و سایر دارایی‌ها درد این روزهای اقتصادمان را بیشتر خواهد نمود.

این روزهای بی‌رونق بورسی بهترین زمان برای آموزش و بالابردن دانش مالی است، در این صورت به خوبی می‌توانید اخبار و رویدادها را بررسی نموده و ارتباط مناسب آن با ارزش دارایی خود را تشخیص دهید. این را باور داشته باشید که بازار سرمایه یعنی سهامدار حقیقی و بدون سهامدار حقیقی با رفتار مالی و معاملاتی دارای بلوغ و نشات گرفته از تحلیل و تخصص، حال و هوای این بازار بر همین منوال خواهد بود.

همه باید تلاش کنیم و به بازار و اقتصادمان در کنار همه موانع و مشکلات جانی دوباره بدهیم که اگر چنین نکنیم زودتر از آنچه فکرش را بکنیم باید در صف خرید جدیدی؛ کاسه چه کنم بخریم.

*کارشناس و فعال بازار سرمایه