بازار سیاهی که با پرندگان کمیاب رنگ می‌گیرد
ایران در صدر قاچاق پرندگان قرار دارد. سود زیاد تجارت پرندگان برای «قوشبازی» در کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس، این رتبه ناخوشایند را به‌نام کشور کرده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، پرندگان شکاری ایران بازاری قدیمی در کشورهای عربی دارند و همین سود باعث شده تا گونه‌های مهمی چون «هوبره» با‌وجود قانون‌های بازدارنده ملی و بین‌المللی، از کشور قاچاق شود. سازمان حفاظت محیط زیست در تمام این سال‌ها نتوانسته این بازار را که بیشتر از سمت استان‌های جنوبی به سوی کشورهای عربی درحال مبادله است، ببندد.
علی یکی از دوستداران محیط زیست که علاقه زیادی به پرندگان دارد و بیش از 10 سال از عمر خود را به تحقیق در این باره اختصاص داده اطلاعات جالبی درباره نگهداری آنها دارد، او می‌گوید: پرندگان شکاری حیوانات غیراجتماعی هستند و اصلاً تمایلی به محدودیت ندارند. شاید بتوانید به بهانه غذا، آنها را به انجام دادن کاری راضی کنید اما مطمئن باشید هیچ علاقه‌ای به شما ندارند. آنها فقط به دلیل اینکه انسان‌ها به آسان‌ترین و بهترین روش غذا را برایشان فراهم می کنند کنارشان می‌مانند.
همین حرف‌های کوتاه ثابت می‌کند جای پرنده در خانه نیست و پرندگان باید در طبیعت آزاد باشند.
سار و مرغ مینا حیوان خانگی نیستند
«فردین حکیمی» مدیرکل محیط زیست استان البرز اظهار داشت: بر اساس قانون، شکار و صید و کنوانسیون تجارت بین‌المللی گونه‌های جانوران و گیاهان وحشی در معرض خطر انقراض و نابودی (CITES)، هرگونه عرضه، نگهداری و خرید و فروش پرندگان وحشی بومی و پرندگان غیر بومی بدون اخذ مجوز از محیط زیست، جرم بوده و با متخلفان برخورد جدی می‌شود.
وی با اشاره به فعالیت بیش از 40 مرکز پرنده فروشی در البرز ادامه داد: در بازدیدهای اخیر که از مراکز پرنده فروشی داشته‌ایم تخلفاتی دیده شده اما می‌توان گفت حجم تخلفات در البرز از بسیاری استان‌های دیگر کمتر است. بسیاری از این تخلفات از روی ناآگاهی و عدم اطلاع از قانون و در سایر موارد با هدف تجارت غیرقانونی انجام می‌شود.
حکیمی تخلفات را در دو حوزه پرندگان شکاری و پرندگان زینتی دانست و افزود: بیشتر پرندگانی که به‌صورت غیرمجاز در استان به فروش می‌رسند از خانواده طوطی سانان و سایر گونه‌های پرنده غیربومی و مشمول کنوانسیون سایتیس هستند. البته پرنده‌های وحشی مانند کبک، سار، مرغ مینا، پرندگان شکاری، قرقاول و.... نیز گاهی در پرنده فروشی‌ها دیده می‌شود. در بازدید اخیر مأموران یگان حفاظت محیط زیست از پرنده‌فروشی‌های میدان کرج که در زمینه خرید و فروش پرندگان زینتی فعالیت دارند، تعدادی از پرندگان وحشی در این مراکز در معرض فروش قرار داشتند که همه آنها توقیف و ضبط شدند.
مدیرکل محیط زیست استان البرز اظهار داشت: خوشبختانه ما در استان تنوع بالایی از انواع پرندگان شکاری داریم اما همین موضوع سبب سوء‌استفاده برخی از سودجویان شده است. این افراد در زمان جوجه‌آوری پرندگان با زنده‌گیری جوجه‌ها، اقدام به تجارت غیرقانونی آنها و گاهاً به کشورهای عربی کرده و از این طریق نیز به سود کلانی دست پیدا می‌کنند.
وی رها‌سازی گونه‌های غیربومی در طبیعت را یکی دیگر از مشکلات عنوان کرد و گفت: بسیاری از شهروندان و گاه حامیان حیات وحش بدون توجه و آگاهی در زمینه موضوعات مرتبط با حیات وحش و شرایط زیستگاهی آنها، پرنده‌های غیر بومی استان را در طبیعت رها می‌کنند بدون آنکه بدانند هر پرنده‌ای زیستگاه خاصی دارد و نمی‌تواند در زیستگاه‌های غیر بومی زندگی کند. شاید در نگاه اول نجات حیوان آسیب دیده و رها‌سازی آن در طبیعت، کار پسندیده‌ای باشد اما شهروندان باید بدانند اگر پرنده‌ای غیر بومی در زیستگاه دیگری رها شود ممکن است در این زیستگاه نقش گونه مهاجم را ایفا کند یا جمعیت و تکثیر نسل گونه‌های بومی را با خطر جدی مواجه کند. پس اگر ما می‌خواهیم پرنده‌ای را که به هر دلیلی در اسارت قرار داشته، در طبیعت رها‌سازی کنیم حتماً این کار باید با هماهنگی کارشناسان حیات وحش انجام پذیرد.
مدیرکل محیط زیست البرز از مردم خواست از خرید هر گونه از حیات وحش بویژه پرندگان شکاری همچنین کبک، سار و مرغ مینا و...خودداری کنند تا به واسطه کاهش تقاضا، برخی از افراد سودجو به‌دنبال زنده گیری، اسیر کردن و فروش آنها در پرنده فروشی‌ها نباشند.آنها باید بدانند این پرنده‌ها گونه اهلی و خانگی نیستند و محیط زندگی آنها عرصه‌های طبیعی است.
همه محیطبان باشیم
«مرجان شاکری»، مدیرکل حفاظت محیط زیست کرمان بیشترین تخلفات را مربوط به حوزه جنوب استان(منوجان) دانست و اظهار داشت: با توجه به تنوع بالای گونه‌های پرندگان در این استان برخی قاچاقچیان با شکار پرندگان وحشی کمیاب و خروج فله‌ای آنها از مناطق مرزی این گونه‌ها را در معرض نابودی قرار داده‌اند.
شاکری افزود: «هوبره» یکی از این گونه هاست که در سال‌های گذشته در معرض نابودی قرار گرفته است. سودجویان هر ساله هزاران تله زنده‌گیری را در دشت‌ها برای زنده‌گیری و قاچاق این پرنده کمیاب به کشورهای حاشیه خلیج فارس جاگذاری می‌کنند که این اقدام نسل این گونه را در معرض خطر قرار داده است. متخلفان با هدف تفریح به وسیله پرندگان شکاری آموزش دیده مختلف اقدام به صید انواع دیگر پرندگان و بویژه هوبره می‌کنند تا با فروش آنها به کشورهای عربی به سود زیادی برسند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر پرندگان زینتی از جمله خانواده طوطی سانان استان نیز از شکار در امان نمانده‌اند و برخی افراد با شکار این پرندگان آنها را به استان‌های دیگر از جمله تهران، اصفهان، فارس و....برده و با فروش آنان به سود زیادی می‌رسند.
صدور پروانه شکار راهی برای کنترل شکارچیان
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان کرمان با کمک خواستن از مردم محلی افزود: تعداد نیروهای محیط زیست استان قابل مقایسه با تعداد شکارچیان نیست. از سوی دیگر وسعت این استان زیاد بوده و اگر مردم به ما کمک نکنند نمی‌توانیم جلوی این قضیه را بگیریم. پس از مردم می‌خواهم در صورت مشاهده موارد مشکوک با اداره حفاظت محیط زیست تماس بگیرند و موضوع را به ما اطلاع دهند.
شاکری با اشاره به وجود 5 هزار تفنگ شکاری پروانه دار و مجاز در استان، گفت: این تنها تعداد تفنگ‌های مجاز بوده و به طور حتم تعداد زیادی هم تفنگ غیرمجاز دارند. هر چند ما سعی کرده‌ایم شکارچیان را به سمت اهداف پروازی هدایت کنیم اما به هرحال این تفنگ‌ها برای شکار خریداری شده‌اند و شکارچیان حتماً اقدام به شکار می کنند. ما در سال‌های اخیر تلاش کرده‌ایم با صدور پروانه شکار در فصل معین، شکار را کنترل کنیم. در واقع این مجوزها سوپاپ اطمینانی هستند تا بتوانیم از تخلفات گسترده جلوگیری کنیم.
وی حضور گونه‌های غیربومی را از دیگر مشکلات دانست و افزود: در اغلب موارد قاچاقچیان قبل از دستگیری به بهانه پرداخت جریمه کمتر پرنده‌ها را رها می‌کنند و همین موضوع باعث حضور انواع گونه‌های غیر بومی در استان شده است. مثلاً مرغ مینا اصلاً گونه بومی شهر کرمان نیست اما در سال‌های اخیر حتی در پارک‌های این شهر هم این گونه دیده می‌شود که این خود می‌تواند به محیط زیست استان آسیب برساند. در بازار پرندگان استان هم گونه‌های غیربومی دیده شده که با فروشندگان آن نیز برخورد شده است.
