زندگی خوبِ زنی که تنها 4 ساعت می‌خوابد

به گزارش بی‌بی‌سی ورد، خواب یکی از لذت‌بخش‌ترین فعالیت‌های انسان است، اما نمی‌توان منکر آن شد که تقریبا یک سوم زندگی را خواب هستیم! اگر به اندازه 60 روز در سال بیشتر وقت آزاد داشتید چه می‌کردید؟ اَبی راس (Abby Ross) یک روان‌شناس بازنشسته اهل میامی در فلوریدای آمریکا است و بدن او تنها به روزی چهار ساعت خواب نیز دارد. او در روز 20 ساعت وقت خالی دارد و می‌تواند به کارهای مختلف خود بپردازد. در حالی که بخش اعظمی از جمعیت جهان همچنان خواب هستند، اَبی در حال انجام کارهایش است. او می‌گوید: «واقعا عالی است که وقت خیلی بیشتری در روز بیدارم. انگار دو برابر زندگی می‌کنم.» افرادی مانند اَبی که کم می‌خوابند اصلا احساس خستگی نداشته و حتی اهل چرت زدن هم نیستند. آن‌ها معمولا خیلی زود یعنی بین ساعت‌های چهار تا پنج صبح از خواب بیدار می‌شوند و روز خود را شروع می‌کنند. مارگارت تاچر هم احتمالا یکی از همین افراد بود، چرا که به قول خودش تنها به چهار ساعت خواب نیاز داشت. از طرفی هم می‌توان به ماریا کاری اشاره کرد که خودش می‌گفت حداقل به 15 ساعت خواب نیاز دارد.

سوال اساسی این است که چرا برخی تا این اندازه کم ولی موثر می‌خوابند، اما عده‌ای دیگر در تمام طول روز در حال خمیازه کشیدن هستند؟ آیا ما هم می‌توانیم الگوی خوابمان را تغییر دهیم تا کمتر ولی موثرتر بخوابیم؟

برخی تنها به چند ساعت خواب کوتاه نیاز دارند تا مغزشان انرژی جمع کند در سال 2009 زنی سراسیمه وارد آزمایشگاه یینگ هوئی فو در دانشگاه کالیفرنیا شد و گلایه می‌کرد که صبح‌ها خیلی زود از خواب بیدار می‌شود. فو در نگاه اول حدس زد که شاید او خیلی زود می‌خوابد و به همین دلیل هم زود از خواب بیدار می‌شود. اما آن زن گفت که بعد از ساعت 12 خوابیده و ساعت چهار صبح هم کاملا هشیار از خواب پا می‌شود. او همچنین گفت که چندین عضو دیگر خانواده‌اش هم به همین شکل هستند. فو و همکارانش ژنوم اعضای خانواده آن‌ها را بررسی کردند. آن‌ها مشاهده کردند که یک جهش کوچک در ژن DEC2 اعضای خانواده آن زن وجود دارد. البته این جهش کوچک در ژن اعضایی که عادی می‌خوابند وجود نداشت، اما برای اینکه فو و همکارانش از این ارتباط اطمینان حاصل کنند این آزمایش را روی 250 نفر دیگر امتحان کردند ولی هیچ جهش در ژن DEC2 آن‌ها دیده نشد. فو و همکارانش موش‌هایی را با این خاصیت ژنتیکی پرورش دادند تا کارکرد این جهش ژنی را ببیند. به موش‌ها وظایف ادراکی و جسمی داده شد. در نهایت نیز مشخص شد که این موش‌ها کمتر می‌خوابند اما عملکردی برابر با موش‌های دیگر دارند. کم‌خوابی تاثیری مخرب بر سلامت، کیفیت زندگی و طول عمر دارد. علاوه بر این موارد، کم‌خوابی می‌تواند منجر به افسردگی، افزایش وزن، افزایش احتمال سکته و دیابت شد. فو می‌گوید: «خواب واقعا ضروری است. اگر خواب کافی داشته باشید می‌توانید از بسیاری از بیماری‌ها و حتی زوال عقل جلوگیری کنید. اگر روزی دو ساعت از میزان خواب یک فرد کم کنید، در کارکردهای ادراکی آن فرد اختلال به وجود خواهد آمد.» اهمیت خواب برای بدن هنوز یک معما است. به طور کلی گفته می‌شود که مغز برای خانه‌تکانی و محافظت از خودش به خواب نیاز دارد، چرا که در طول روز مدام فعالیت دارد. در حین خواب، مغز می‌تواند سلول‌های آسیب‌دیده را تعمیر کند و زهرابه‌های جمع شده در طول روز را از بین ببرد تا بدن دوباره انرژی خود را بازیابد.

فو می‌گوید: «مغز افرادی که جهشی در ژن DEC2 خود دارند در زمان کمتری می‌تواند کار خانه‌تکانی را انجام دهد. به عبارتی می‌توان گفت مغز آن‌ها در زمان خواب موثرتر عمل می‌کند. سوال اصلی این است که آن‌ها چگونه این کار را انجام می‌دهند؟» فو می‌گوید پس از کشف جهش ژن DEC2، افراد زیادی مدعی شده‌اند که در طول روز خیلی کم می‌خوابند، اما اغلب آن‌ها دچار کم‌خوابی شده بودند: «ما بر روی آن دسته از افراد تمرکز نمی‌کنیم، چرا که آن‌ها به خاطر مشغله‌های خودشان کمتر فرصت خوابیدن دارند. ما بر روی کسانی تمرکز می‌کنیم که کم می‌خوابند اما حالشان عالی است.» تمامی افراد دارای جهش ژن DEC2 رویکردی مثبت به زندگی دارند. فو می‌گوید: «تمامی این افراد پرانرژی و خوش‌بین هستند. آن‌ها می‌خواهند تا جایی که می‌توانند پیشرفت کنند، اما ما مطمئن نیستیم که چنین خصوصیاتی به جهش آن‌ها ارتباط دارد یا خیر.» اَبی راس هم از این قاعده مستثنی نیست. او می‌گوید: «هر روز صبح که از خواب پا می‌شوم احساس بسیار خوبی دارم.» اَبی از زمانی که به یاد دارد روزی چهار تا پنج ساعت می‌خوابیده است. ابی ادامه می‌دهد: «ساعت‌های اول صبح یعنی حدود پنج واقعا عالی است. هوا خیلی خوب است و آرامش خاصی نیز در شهر برقرار است. دوست داشتم مغازه‌های بیشتری باز بودند. البته من می‌توانم آنلاین هم خرید کنم. غیر از آن مطالعه هم می‌کنم. خیلی چیز در دنیا وجود دارد که باید در مورد آن خواند. من خیلی از کارهایم را در همان ساعات اولیه صبح انجام می‌دهم.» الگوی کم‌خوابی ابی راس به او کمک کرد تا دانشگاه را در دو سال و نیم تمام کند و مهارت‌های فراوانی را هم کسب کند. او صبح‌ها به پیاده‌روی و دو مشغول می‌شود و به تدریج توانست 37 ماراتون را به اتمام برساند.

هر روز در یک زمان منظم از خواب بیدار شوید تا الگوی خوابتان تنظیم شود ابی راس می‌گوید که در زمان کودکی صبح‌ها با پدرش بازی می‌کرد. پدرش نیز مانند او کمتر می‌خوابید. ابی می‌گوید: «کلا چند بار اتفاق افتاده که خواب بمانم.» هر بار که این اتفاق می‌افتد، شوهرش فکر می‌کند او مرده است! یک راه میان‌بر فو بر روی ژنوم چندین نفر مشابه کار کرده و ارتباط آن را بهتر فهمیده است. البته آن‌ها تازه اول راه هستند، اما امیدوارند بتوانند این جهش ژنی را به دیگران هم انتقال دهند. اما آیا تا آن موقع هیچ راه میان‌بری برای داشتن خواب موثر برای ما وجود دارد؟ نیل استنلی یک مشاوره مستقل مسائل مربوط به خواب است و او می‌گوید: «البته که وجود دارد. بهترین روش این است که صبح‌ها سر یک زمان ثابت بیدار شویم.» وقتی بدن شما به آن زمان عادت کند، همیشه در همان زمان بیدار می‌شود و از زمان خوابی که در اختیارش است نهایت استفاده را می‌برد. استنلی می‌گوید: «پژوهش‌ها نشان می‌دهد که بدن شما یک ساعت و نیم قبل از بیدار شدن واقعی شما از خواب بیدار می‌شود. بدن شما به شدت دنبال نظم زمانی است، بنابراین اگر شما مرتب الگوی خوابتان را تغییر دهید اصلا نمی‌داند که چه زمانی باید از خواب بیدار شود.» شما در این بین می‌توانید یک کار انجام دهید و آن این است که خیلی به دید عمومی نسبت به خواب اهمیت ندهید. زیرا در جامعه و رسانه‌ها طوری نشان داده می‌شود که کمتر خوابیدن بهتر است، زیرا مارگارت تاچر و بسیاری از مدیرعامل‌های موفق ساعات کمتری را به خواب اختصاص داده‌اند. اما اصل ماجرا متفاوت است. ساعات خواب شما درست مانند قد و شماره پای شما از نظر ژنتیکی مشخص شده است. برخی دوست دارند کمتر بخوابند، ولی برخی دوست دارند 11 و یا 12 ساعت در شبانه‌روز بخوابند. استنلی می‌گوید بسیاری از کسانی که مشکل کمبود خواب دارند در واقع ساعاتی مشخص را برای خواب خود در نظر گرفته‌اند: «اگر همه ما بفهمیم که متعلق به کدام دسته هستیم بهتر می‌توانیم زندگی کنیم. در این حالت کیفیت زندگی‌مان را بسیار بهبود پیدا می‌کند.»