پورتر: احتمال توافق ایران و 1+5 زیاد است
روزنامهنگار آمریکایی و نویسنده کتاب «بحران ساختگی» تصریح کرد در سفر کنونی خود به «وین» نشانههایی دریافت کرده که میتواند بگوید احتمال توافق هستهای ایران و 1+5 بیش از 50 درصد است.
«گرت پورتر» نویسنده آمریکایی کتاب «بحران ساختگی» در مصاحبه با فارس به «وین» پیشبینی خود از سرنوشت مذاکرات را حصول توافق نهایی اعلام کرد. پورتر در خصوص اصرار طرف غربی در مذاکرات هستهای بر بازرسی از تأسیسات نظامی ایران و اینکه پذیرش این مسئله میتواند در آینده برای ایران تهدیدآمیز باشد، گفت: کاملاً قابل درک است که ایران به درخواست بازرسی از تأسیسات نظامی خود واکنش منفی نشان دهد. ایران حق دارد با بازرسی از تأسیسات نظامی مخالفت کند وی در ادامه حرفهای خود در این خصوص گفت: ایران بنا به دلایلی حق دارد که به درخواست بازرسی از تأسیسات نظامی خود واکنش منفی نشان دهد زیرا وقتی به آژانس بین المللی انرژی اتمی اجازه دسترسی به اطلاعات حساس دانشمندان خود را داد و بویژه آنکه اطلاعاتی را انتقال داد که به شناسایی افرادی منتهی شد که کار آنها هیچ ارتباطی با تسلیحات و حتی برنامه هستهای ایران نداشت، اسرائیل سپس از این اطلاعات برای اجرای برنامه ترور این دانشمندان استفاده کرد. پورتر تصریح کرد: بنابراین هر دولتی که در چنین موقعیتی قرار گرفته باشد، واکنش مشابه ایران از خود نشان میدهد و بعید است که واکنشی غیر از این نشان دهد. طبق پروتکل الحاقی، ایران میتواند مانع دسترسی به تأسیسات نظامی خود شود نویسنده کتاب بحران ساختگی به پروتکل الحاقی و حقوقی که این پروتکل برای ایران قائل میشود، گفت: از طرف دیگر طرح آمریکا برای دسترسی به تأسیسات نظامی ایران در هر زمانی که اراده کنند این حقیقت را نادیده میگیرد که این تقاضای آمریکا و خود شخص آمانو در واقع پروتکل الحاقی را نادیده میگیرد که به ایران حق میدهد که مانع دسترسی به تأسیسات نظامیاش شود و نه تنها ایران میتواند از دسترسی به این سایتها جلوگیری کند بلکه از دسترسی به هر سایتی که رسماً اعلام نشده جلوگیری کنند و همچنین این پروتکل به ایران اجازه میدهد راههای جایگزین را برای درخواست غرب در زمینه تأسیسات خود ارائه دهند. آژانس حق ندارد داخل سایتهای نظامی ایران شود و همه ساختمان و رایانه ها را تفتیش کند پورتر ادامه داد: در عین حال تنها چیزی که پروتکل الحاقی به آژانس بین المللی انرژی اتمی اجاز می دهد تا آن را درخواست کند این است که از ایران نمونه هایی را درخواست کند نه اینکه به داخل تأسیسات نظامی برود و تمامی کامیپوترها و ساختمان ها را مورد تفتیش و بازرسی قرار دهد و به دنبال چیزی باشد که تصور میکند در آن تأسیسات وجود دارد. تمامی این مسائل به دقت در پروتکل الحاقی مورد اشاره قرار گرفته است. پورتر با اشاره به این موارد نوشت: بنابراین ایده دسترسی به داخل سایتهای نظامی و اجازه ورود به هرجایی که میخواهند و هر زمان که اراده میکنند در تناقض با نظام قانونی است که در پروتکل الحاقی به آن اشاره شده است. آمریکا تا همین سال 2013 خواستار توقف کامل برنامه هسته ای ایران بود تاریخدان، محقق و روزنامه نگار آمریکایی درباره تلاش غربی برای محدود کردن برنامه تحقیق و توسعه ایران گفت: این مسئله به اصل انگیزه آمریکا و همپیمانان این کشور در دنبال کردن مذاکرات هسته ای و تاریخچه آمریکا در قبال برنامه هستهای ایران باز میگردد. باید این حقیقت را در ذهن داشته باشیم که آمریکا تا همین سال 2013 یعنی همان اولین دوره ریاست جمهوری باراک اوباما به دنبال توقف کامل برنامه هسته ای ایران بود. این در واقع هدف رسمی آمریکا بود که آن را دنبال میکرد. تلاش برای محدود کردن برنامه تحقیق و توسعه ایران غیرمنطقی است پورتر ادامه داد: به طور قطع، آنها تمام تلاش خود را به کار گرفتهاند تا دانش و پیشرفتهای فناوری ایران در زمینه موضوعات هستهای را حتی الامکان محدود کنند و این نقطه آغاز مذاکرات بود و به همین دلیل تمام تلاش خود را به کار گرفتهاند تا برنامه تحقیق و توسعه ایران را حتیالامکان محدود کنند اما در رویکرد متوازن برای جلوگیری از خطرات برنامه هسته ای و جلوگیری از هرگونه گزینه سلاح هسته ای، دنبال کردن چنین چیزی (محدود کردن برنامه تحقیق و توسعه) بیمفهوم است بنابراین کاری که باید کرد این است که از قابلیت اطلاعاتی آمریکا استفاده کرد زیرا هیچ کشوری نمیتواند بدون تأسیسات خاص که از طریق آسمان و تصاویر ماهواره ای قابل تشخیص است، برنامه تسلیحات هستهای داشته باشد. بنابراین فکر میکنم اقدامات برای محدود کردن برنامه تحقیق و توسعه ایران اضافی است و بر اساس منطق غیرقابل توجیه است. سیگنال هایی دریافت کردم؛ احتمال توافق ایران و 1+5 بیش از 50 درصد است وی درباره میزان احتمال حصول توافق نهایی بین ایران و 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین بعلاوه آلمان) در مذاکرات هستهای، گفت: «برخلاف آنچه در مصاحبه قبلی خود با خبرگزاری فارس گفتم، در حال حاضر نه تنها معتقدم که احتمال توافق هستهای ایران و 1+5 وجود دارد بلکه احتمال حصول این توافق بیش از 50 درصد است. پورتر افزود: من در سفرخود به وین سیگنالها و اشاراتی دریافت کردم که به این اعتقاد رسیدم که احتمال توافق هستهای ایران و 1+5 زیاد است. یعنی شانس رسیدن به توافق بیشتر از چیزی است که در سال گذشته تصور میکردم. هیأت آمریکا آماده برخی تغییرات است و احتمالاً توافق حاصل می شود پورتر در پاسخ به خبرنگار فارس درباره اینکه چگونه این اعتماد را کسب کرده است، گفت: من بر اساس نشانهها و سیگنالهالی مختلفی که دریافت کردم متوجه شدم که هیأت آمریکا آماده برخی تغییرات است. نمیتوانم بیش از این توضیح دهم اما میتوانم بگویم که من نشانههایی دریافت کردم که در روزهای آینده وقوع تغییراتی امکانپذیر است و این تغییرات برای حصول توافق هستهای ایران و 1+5 کافی است. اسرائیل بعد از توافق هستهای هم دست از تلاش برای از بین بردن توافق برنمیدارد این روزنامه نگار آمریکایی در بخشی از مصاحبه به بحث غربی ها اشاره کرد که تأکید دارند که ساز و کار بازگشت آنی تحریمهای ایران وجود داشته باشد و با توجه به اینکه پیشتر از اسناد جعلی علیه برنامه هستهای ایران چیزهایی گفته بود، ادامه داد: این مسئله ای است که باید خیلی جدی گرفته شود. با توجه به تاریخچه اسنادی که علیه برنامه هستهای ایران جعل شده بود، این غیرمنطقی است که بخواهیم تصور کنیم که اسرائیل حتی بعد از توافق احتمالی هستهای، تلاش خود را برای از بین بردن این توافق متوقف کند و دیگر فکر تخریب توافق را در ذهن نداشته باشد. آنها تلاش می کنند تا اسناد اطلاعاتی جدیدی را ارائه دهند و بگویند که ایران در این مکان و مکان دیگر در حال انجام مخفیکاری است تا بتوانند همپیمانان خود را متقاعد کنند که توافقی را که با ایران در زمینه هستهای داشتهاند، جدی بگیرند و به آنها بگویند که برنامه هستهای ایران اساس نظامی دارد و شک و شبهات علیه برنامه هستهای ایران را همچنان حفظ کنند. اینها احتمالاتی است که وجود دارد. آژانس در ارزیابیهای خود فاقد حتی کمترین حد استقلال است وی درباره ادعاهای غرب مبنی بر اینکه آژانس باید اجرای توافق توسط ایران را تأیید کند و اینکه آیا آژانس منبع قابل اعتمادی در این زمینه هست، گفت: آژانس از نظر سیاسی کمترین حد استقلال را از خود ندارد و در ارزیابی خود به عنوان یک سازمان مستقل فعالیت نمیکند. آمانو با حمایت آمریکا انتخاب شد و تعهد دارد تا هرچه واشنگتن میخواهد انجام دهد پورتر تأکید کرد: من فکر میکنم که آژانس از سال 2009 و با ورود «یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به این سازمان تحت فرمان دولت آمریکاست زیرا آمانو با حمایت آمریکا انتخاب شد و تعهد دارد تا هرآنچه آمریکا میخواهد انجام دهد. بنابراین تغییرات به وجود آمده در رویکر آمریکا در قبال ایران نشان میدهد که ممکن است سیگنالهایی که به او داده میشود نیز تغییر کند. جای امیدواری است که آمانو الگویی که در گذشته را دنبال میکرده کنار بگذارد و مواضع خود را تا حدودی بیطرفانهتر کند. تهدید آمریکا به بمباران تأسیسات ایران یک نمایش و تئاتری بیش نیست پورتر در پاسخ به سوالی درباره گزارش اخیر «پولتیکو» مبنی بر اینکه بمبهای سنگرشکن آمریکا آماده حمله به سایت «فردو» هستند، نوشت: این ژست ارتش آمریکا و افراد خاصی در کاخ سفید است و این تهدیدات به زمانی تعلق دارد که آمریکا واقعاً میتوانست ایران را با اعتبار به بمباران تهدید کند اما فکر نمیکنم این تهدیدات اینچنینی در واشنگتن خیلی جدی گرفته شود و در واقع یک امر معمولی است که به صورت خودکار انجام میشود که بگویند ما بمبهای اینچنینی داریم و بسیار جدی هستیم اما فکر میکنم این نمایش و تئاتری بیش نباشد و فکر نمیکنم که ایران از چنین تهدیداتی واهمه داشته باشد. در صورت لازم دو طرف توجیه شدهاند که به مذاکرات خود تا رسیدن به توافق ادامه دهند وی در پایان درباره احتمال تمدید طولانیمدت مذاکرات هستهای ایران و 1+5 گفت: طرفین مذاکره در حال حاضر به توافق نزدیک شدهاند و من براحتی میتوانم تصور کنم که در صورت لازم هر دو طرف توجیه شدهاند که مجددا به میز مذاکرات بازمیگردند. فکر میکنم که طرفین مذاکره به اندازه کافی به توافق نزدیک شدهاند که من میتوانم تصور کنم که هر دو طرف توجیه شدهاند که در صورت لازم باز هم مذاکرات را ادامه دهند و تلاش کنند که به توافق نهایی برسند.