ایروان؛ صحنه آشوب و درگیری خیابانی
ایروان ظرف یک هفته گذشته به صحنه اعتراضات علیه افزایش قیمت برق تبدیل شدهاست. ناتوانی دولت ارمنستان در کنترل بحران،فضا را برای وقوع انقلاب مخملی فراهم کرده است که در نهایت منافع روسیه را به شدت تخریب میکند.
اعتراضات به افزایش 22 درصدی قیمت در ارمنستان این کشور را به صحنه آشوب و درگیری خیابانی تبدیل کردهاست. جمعه و بامداد روز شنبه ایروان شاهد درگیریهای خیابانی و تظاهرات بود.
موج اعتراضات گستردهای که علیه سیاستهای دولت ارمنستان از روز دوشنبه(1تیرماه) آغاز شدهبود؛ همچنان ادامه دارد و هرلحظه بر ابعاد آن افزوده میشود. پلیس ایروان تلاش کردهاست،این اعتراضات و ناآرامیهای را با توسل به خشونت کنترل کند ولی عملا با این اقدامات بر حجم نارضایتیها افزوده شدهاست. براساس گزارشهای منتشر شده ، اوج اعتراضات زمانی بروز پیدا کرد که معترضان به سمت کاخ ریاستجمهوری ارمنستان و سمت اقامتگاه «سرژ سرکیسیان» در حال حرکت بودند و نیروهای پلیس با ماشین آبپاش و گازاشکآور با مردم درگیر شدند که منجر به زخمی شدن 7تن از تظاهرکنندگان شد.در این درگیریها همچنین، بیشاز ۲۰۰ تن از هواداران جنبش «به غارت نه بگوییم» بازداشت شدهاند.
اگرچه نیروهای امنیتی تلاش میکنند که با معترضان درگیر نشوند ولی با ادامه اعتراضات بر تعداد پلیس ضد شورش در خیابانها افزوده میشود و افسران پلیس شانه به شانه یکدیگر ایستاده و مانع دسترسی معترضان به خیابانهای مرکزی میشوند. افزایش حجم نیروهای پلیس و معترضان زمینه را برای برخورد خشونتآمیز فراهم کردهاست.
مذاکرات بین رهبران معترضان و مقامات عالیرتبه دولتی به بنبست خورده است تا فضا برای رادیکالتر شدن اوضاع سیاسی ارمنستان فراهم شود. آشفتگی سیاسی و درگیریهای خیابانی که با سماجت مقامات دولتی مواجه شده است در پس پرده میتواند ارمنستان را به مقصد جدید انقلاب مخملی تبدیلکند.
ارمنستان که از اقمار اتحادیهجماهیرشوروی محسوب میشود ، میزبان یک پایگاه فرامرزی روسیه است و قسمتی از پازل اتحادیه گمرکی روسیه محسوب میشود. کمپانیهای روسی در ارمنستان دارای نفوذ گستردهای هستند و نکته جالبتر اینجاست که اعتراضات به افزایش قیمت برق در نهایت متوجه روسیه میشود.
تظاهرت خیابانی در ایروان زمانی آغاز شد که دولت ارمنستان اعلام کرد نرخ استفاده از برق را به درخواست شرکت برق کشور افزایش میدهد. تصمیم دولت ارمنستان مبنی بر افزایش بهای برق به درخواست شرکت توزیع برق ارمنستان که از شرکتهای وابسته به شرکت روسی «اینتر رائو» Inter RAO است، صورت گرفته است. بنا بر این طرح، قرار است نرخ مصرف برق از ابتدای ماه اوت، حدود ۱۷ درصد افزایش یابد. دلیل این امر، افزایش هزینه تعمیرات نیروگاه برق در اثر خشکسالی سال گذشته و نیز کاهش بهای واحد پول ارمنستان (درام) عنوان شده است.
در یک جمعبندی نهایی از وضعیت امروز ارمنستان میتوان وضعیت امروز ایروان را با وضعیت «کییف» در «اوکراین» پیش از «انقلاب آبی» یا حتی «انقلاب نارنجی» این کشور مقایسه کرد.نارضایتی از عملکرد دولت در ضمینه اقتصادی و افزایش ناگهانی قیمت برق عرصه را برای قدرت نمایی خیابانی فراهم کردهاست. وقوع انقلاب مخملی در ارمنستان که منجر به قطع نفوذ روسیه در این کشور اتحادیه جماهیر شوروی خواهد شد در نگاه کلان یک پیشروی استراتژیک برای بلوک غرب در بهبوهه جنگ سرد میان کرملین و کاخسفید خواهد بود.
نکته قابل تامل اینجاست که رسانههای غربی در هجمه اطلاعاتی خود تصاویری را منتشر کردهاند که تنها انقلابهای مخملین را پشت دروازههای کرملین در ذهن زنده میکند.ناتوانی سرژسرکیسیان در کنترل بحران قیمت برق نه تنها منجر به انقلاب مخملین در ارمنستان خواهدشد بلکه ممکن است سرنوشتی مانند اوکراین و دوپاره شدن این کشور میان غربگرایان و روسگرایان شود.
ورای تمام تهدیداتی که انقلاب مخملی در ایروان بر علیه منافع کرملین ایجاد میکند ، ارمنستان از همسایههای شمالی ایران محسوب میشود که با جمهوریاسلامی به علتهای مختلف دارای روابط دوستانه میباشد . آشوب و درگیری خیابانی در ایروان که دوست تهران محسوب می شود جذابیتهای ویژهای را برای وقوع انقلاب مخملی به این شهر برای کاخ سفید ایجاد میکند.