"توافق هسته‎ای قطعی است"

عبدالرضا فرجی‎راد، سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان، در گفت‎وگو با فرارو، ضمن بیان این مطلب درباره سرنوشت مذکرات هسته ای در روزهای منتهی به ضرب الاجل 30 ژوئن (9 تیر) گفت: در حالی به روزهای پایانی مذاکرات فشرده و طولانی هسته‎ای نزدیک می شویم که حساسیت ها نسبت به موانع پیش رو روز به روز بیشتر می شود. وی افزود: با وجود این حساسیت ها نسبت به موانع موجود که طبیعی است در هر مذاکره ای وجود داشته باشد، اما معتقدم که این مذاکرات در نهایت به سرانجام خواهد رسید. این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه در مذاکرات پشت سرگذاشته شده، اکثر موانع کنار رفته اند و تنها یک یا دو مانع باقی مانده است، گفت: مهمترین مانع پیش روی حصول توافق میان ایران و گروه 1+5 در مدت زمان باقی مانده به نظر می رسد که اختلافات حول محور بازرسی ها پس از توافق جامع به ویژه امکان دسترسی به مراکز اعلام نشده از جمله مراکز نظامی است. فرجی راد با تاکید بر اینکه همانطور که تاکنون دو طرف توانسته اند موانع جدی و غیر قابل عبور را پشت سر بگذارند راهکارهایی وجود دارد که این مانع هم کنار زده شود، گفت: در صورتی که ایران و گروه 1+5 ظرف روزهای باقی مانده آتی نتوانند درباره بازرسی از مراکز نظامی به توافق برسند یک راه سومی وجود دارد که دو طرف برای از دست نرفتن فرصت طلایی حصول توافق روی آن به طور جدی فکر کنند. وی افزود: در حال حاضر تکنولوژی آنقدر پیشرفت کرده است که برای بازرسی نیازی به حضور فیزیکی از مرکز مورد نظر آژانس بین المللی انرژی اتمی وجود ندارد به این معنا که ایران می تواند فرد مورد اعتماد خود را به وسیله دستگاه های ارتباط الکترونیکی به طور مثال به مرکز نظامی بفرستد و آن فرد نمونه برداری های لازم را انجام دهد بدون آنکه نیازی به حضور فیزیکی بازرسان آژانس باشد. سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان، تصریح کرد: این راهکار می تواند از یک سو پاسخگوی درخواست گروه 1+5 برای بازرسی از مراکز نظامی باشد و از سوی دیگر ملاحظات ایران مورد توجه قرار خواهد گرفت. وی افزود: بنابراین برای موانع باقی مانده پیش روی حصول توافق به اندازه کافی راهکار وجود دارد و دو طرف در صورت داشتن اراده لازم به منظور دستیابی به توافق جامع می توانند این راهکارها را مورد توجه قرار دهند تا در روزهای باقی مانده به توافق برسند. فرجی راد ادامه داد: اما اینکه حتی در روزهای اندک باقی مانده تا ضرب الاجل تعیین شده دو طرف همچنان روی مواضع خود پافشاری می کنند و تلاش دارند تا حرف خود را به کرسی بنشانند کاملا طبیعی است و در هر مذاکره بین المللی هر یک از طرفین تلاش می کند تا با دست پر بیشتری نسبت به طرف مقابل میز مذاکره را ترک کنند. این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: اما پافشاری های دو طرف حتی در لحظات پایانی بعید است که منجر به از دست رفتن فرصت حصول توافق شود و در نهایت برای از دست نرفتن این فرصت هر یک از طرفین حداقل یک گام به عقب برخواهند داشت تا به توافق جامع و نهایی دست پیدا کنند البته ممکن است این دستیابی به توافق چند روز به تاخیر بیفتند. فرجی راد با اشاره به سنگ اندازی های لابی اعراب و صهیونیسم بر روند حصول توافق جامع گفت: موانع موجود باقی مانده در کنار اهرم های فشار خارج از مذاکرات از جمله لابی اعراب و صهیونیسم تنها ممکن است چند روز دستیابی به این توافق را به تاخیر اندازند. وی با بیان اینکه لابی صهیونیسم هم برخلاف لابی اعراب به این اطمینان رسیده است که دستیابی به توافق قطعی و نهایی است، گفت: بر خلاف لابی اعراب لابی صهیونیسم تکاپوی سابق را ندارد چرا که می داند که دست و پا زدن ها به دلیل تصمیم قطعی طرفین به خصوص آمریکا، اثری ندارد. سفیر پیشین ایران در نروژ و مجارستان افزود: از این رو حتی لابی صهیونیسم فشار خود را بر فرانسوی ها به منظور ایجاد مانع در مسیر مذاکرات گذاشته است و از تاثیرگذاری آمریکا برای عدم توافق با ایران ناامید شده است. فرجی راد در خاتمه گفت: لابی اعراب اما همچنان امیدوار است که در روزهای باقی مانده بتواند با اعمال فشار بر کشورهای عضو گروه 1+5 به خصوص فرانسوی ها و روس ها از طریق دادن وعده های مالی و صرف دلارهای نفتی، مسیر مذاکرات را تغییر دهد. اما پول هیچ وقت نه تنها در دراز مدت بلکه در میان مدت هم تعیین کننده سیاست ها و استراتژی های کلان نیست، بعید است که دلارهای اعراب هم مانع از توافق قطعی ایران و 1+5 شوند و تنها ممکن است حصول این توافق را تنها چند روز به تاخیر اندازند.