درمان تشنگی در ماه مبارک رمضان

اما در ماه مبارک رمضان که شخص روزه‌دار به‌خاطر رضای خداوند از خوردن و آشامیدن خودداری می‌کند، این نیاز طبیعی خصوصا به‌خاطر گرمی هوا با مشکل مواجه می‌شود؛ البته با مدیریت غذایی می‌توان فشار ناشی از این مشکل را کاست. معمولا تحمل گرسنگی در ماه مبارک رمضان ساده‌تر از تحمل تشنگی است؛ ولی برای در امان بودن از تشنگی نیز راه‌حل‌هایی وجود دارد.از آنجا که آب حدود 70 درصد از بدن ما را تشکیل می‌دهد، اهمیت آن را نمی‌توان نادیده گرفت. تقریبا هر عملی که در بدن انجام می‌شود با کمک آب صورت می‌گیرد: از حذف مواد زاید گرفته تا کمک به هضم غذا، نگهداری سالم پوست و حمل‌ونقل مواد غذایی در سراسر بدن. اگر نتوانید مواد مغذی و مواد معدنی از دست رفته از طریق تعریق را جایگزین کنید، ادامه این روند سبب تضعیف بدن شما در پایان ماه مبارک رمضان خواهد شد. حتی از دست دادن مقدار کمی آب بدن می‌تواند سبب خستگی، سرگیجه و سردرد و عدم تمرکز شود. تامین این مواد شدنی نیست مگر با وعده‌های افطار و سحر سالم و اصولی.

چند پیشنهاد مفید: 1- با توجه به اینکه ماه رمضان امسال در فصل گرم سال قرار دارد به روزه‌داران توصیه می‌شود برای پیشگیری از کاهش شدید آب بدن تنها در صورت ضرورت از منزل خارج شوند. در طول روز از نور خورشید فاصله بگیرید و حتی‌الامکان در مناطق سایه‌دار و خنک بایستید. در صورت امکان از پوشش کلاه استفاده کنید و فعالیت‌های بدنی را کاهش دهید. 2- با فاصله یک ساعت بعد از افطار سعی کنید 8 لیوان آب و مایعات خنک را به مرور تا هنگام خواب بنوشید و حتی ‌الامکان از نوشیدن چای، قهوه و نوشابه‌‌ها، به‌دلیل دارا بودن سطح بالایی از کافئین و شکر خودداری کنید؛ چراکه این مایعات باعث از دست رفتن سریع‌تر آب بدن می‌شوند. دقت داشته باشید که نوشیدن آب زیاد در هنگام سحر تاثیری در پیشگیری از تشنگی ندارد؛ زیرا در صورت نوشیدن آب بیش از حد نیاز، بدن آب اضافی را دفع می‌کند. پس، آب مورد نیاز بدن باید در فاصله میان افطار تا سحر به تدریج و از طریق مصرف آب و میوه‌‌های آب‌دار تامین شود. 3- برخی مواد غذایی و شیرینی‌های مصنوعی مانند زولبیا و بامیه، غلظت مایعات بدن را افزایش می‌‌دهند و در نتیجه روزه‌دار احساس تشنگی می‌کند. توصیه می‌شود برای پیشگیری از افزایش غلظت مایعات بدن از قندهای گیاهی مانند خرما به جای زولبیا و بامیه استفاده شود. 4- از میوه‌‌هایی چون زردآلو و هلو استفاده کنید؛ چرا که این میوه‌ها به‌طور چشمگیری در کاهش درد و ناراحتی ناشی از اسید معده کمک می‌‌کنند و تا حدودی مواد معدنی از دست رفته ناشی از تعریق را جبران خواهند کرد. 5- جایگزین مواد مغذی از دست رفته از طریق نوشیدن آب‌میوه‌ها و مصرف سبزیجات و میوه‌های آبکی بسیار مفید است. میوه‌‌هایی چون مرکبات و توت فرنگی که می‌‌توانند علاوه‌بر آب مواد ضروری چون کلسیم و فیبر، آهن، پتاسیم و دیگر مواد معدنی، و همچنین ویتامین‌های c، b1 و b2 را تامین کنند. میوه‌های آب‌دار مانند هندوانه و خربزه نیز نقش مهمی در تامین مایعات بدن دارند و توصیه می‌شود در فاصله افطار و سحر این میوه‌‌ها مصرف شوند. و دیگر اینکه مصرف لیموترش نیز در پیشگیری از تشنگی و گرمازدگی موثر است. 6- خوردن چای مخصوصا چای پر رنگ، برای رفع تشنگی پس از سحری اشتباه است. افراد دقت کنند که این باور که چای پس از سحری می‌تواند باعث رفع تشنگی شود درست نیست؛ زیرا چای دفع مکرر کلیه را دربر دارد. کسى که در ماه‏ رمضان‏ از تشنه شدن در روز نگران است و هنگام روزه ‏دارى از تشنگى در رنج است، به جاى خوردن آب باقلا و نخود آب هنگام شب و سحرى، سرکه یا روغن زیتون بخورد، زیرا آب باقلا و آب نخود هر دو تشنگى ‏زا هستند.

در وعده سحرى از غذاهایى که داراى قندهاى مرکب هستند مثل میوه ها بیشتر استفاده شود. از غذاهاى حاوى فیبر مثل سبزی ها و میوه ها باید بیشتر استفاده شود. از مواد غذایى سرخ شده، پرچرب و شیرین پرهیز شود. از غلات و بنشن به میزان دلخواه در غذاى سحرى استفاده شود. مصرف بیش از حد گوشت در سحرى توصیه نمى‌شود. مصرف آب قبل از شروع سحرى و در بین وعده‌هاى غذایى توصیه نمى‌شود. مصرف ادویه‌ها و غذاهایى مثل کله پاچه، سیرابى و... در سحرى توصیه نمى‌شود.

در وعده افطارى و شام شروع افطارى باید با چند عدد خرما، همراه با کمى آب ولرم یا شیر ولرم باشد. سعى شود بین افطارى و شام فاصله‌ای وجود داشته باشد. شروع افطارى همراه با نوشیدنى‌هاى خنک نباشد، بلکه حتما باید ولرم باشد. سوپ انتخاب خوبی است. مصرف بیش از حد مواد غذایى پُرچرب و شیرین در افطار سبب تشنگى و به دنبال آن مصرف زیاد آب مى‌شود؛ در نتیجه با کاهش غلظت اسید و آنزیم هاى گوارشى موجب اختلال در هضم و جذب مواد غذایى مىشود. آلبالو را تازه و رسیده مصرف کنید، مصرف نوع نارس آن سوءهاضمه می‌آورد. این میوه دارای آهن، کلسیم، فسفر، پتاسیم، منگنز، مس، کلر، گوگرد، منیزیم، سدیم، روی، ویتامین‌های A، B، C و D و حتی هسته و دم آن نیز داری خواصی عالی است. آلبالو عطش و التهاب را کم، خون را صاف و پوست را صاف و روشن می‌کند. کسانی که به بیماری کلیه و روماتیسم مبتلا هستند با مصرف آلبالو مانع بروز نقرس می‌شوند. آلبالو ادرارآور است و پتاسیم آن باعث می‌شود نمک در عروق باقی نماند و فشار خون پایین بیاید، این از مزیت‌های آلبالو برای بیماران قلبی است. بهترین راه برای جلوگیری از تشنگی در طول روزه‌داری این است که هنگام سحر و افطار از نوشیدنی‌های مناسب استفاده کنید.

نوشیدنی‌های مناسب برای سحری سحر زمانی است که باید بدن را آماده برای 17ساعت روزه داری کنید به همین علت باید از بهترین و مقوی‌ترین مواد غذایی و البته نوشیدنی‌های مناسب استفاده کنید تا در طول روز به هیچ عنوان تشنه یا گرسنه نشوید. آب همیشه به‌عنوان بهترین نوشیدنی در هر زمانی شناخته می‌شود و در هنگام سحر نیز سعی کنید بیشتر آب استفاده کنید. البته دقت داشته باشید که آبی که می‌نوشید نباید خیلی خنک یا گرم باشد و آبی با دمای اتاق برای رفع تشنگی بهترین گزینه است. برای آنکه در طول روز از تشنگی فرار کنید، می‌توانید چند قطره لیموترش در آب خود بچکانید. این محلول معجزه‌ای برای روزهای گرم تابستان و فرار از تشنگی در هنگام روزه‌داری است. یکی از بهترین جایگزین‌های آب برای افرادی که در طول روز بسیار تشنه می‌شوند عرق کاسنی است. اگر در طول روز تشنه می‌شوید می‌توانید هنگام سحر به جای آب از عرق کاسنی استفاده کنید. در کنار نوشیدنی‌های مناسب برخی از نوشیدنی‌ها نیز ممنوع هستند و باید از مصرف کردن آنها جدا پرهیز کنید. یکی از نوشیدنی‌های ممنوع هنگام سحر چای پررنگ است که باعث می‌شود آب بدن در طول روز کاسته شده و تشنگی به سراغ روزه‌دار آید.

نوشیدنی‌های مخصوص افطار پس از 17 ساعت عبادت و روزه‌داری، افطار زمانی است که باید قوای از دست رفته بدن را به آن بازگردانید؛ به همین علت استفاده از نوشیدنی‌های مقوی و سرشار از ویتامین لازم است. البته دقت داشته باشید شما می‌توانید از این نوشیدنی‌ها در زمانی بین افطار تا سحر استفاده کنید. سعی کنید همیشه روزه خود را با یک نوشیدنی افطار کنید و بهترین گزینه‌ها برای باز کردن روزه چای، شیر گرم و آب جوش هستند. مایعات سریعا قوای بدن را به آن باز می‌گردانند همچنین دستگاه گوارش را آماده برای دریافت مواد غذایی می‌کنند. به هیچ عنوان از نوشیدنی‌های سرد و تگرگی استفاده نکنید. تحقیقات پزشکی حاکی از آن است که نوشیدنی‌های سرد بعد از مدت طولانی که هیچ چیزی نخورده‌اید می‌توانند دستگاه گوارش و اندام‌های داخلی بدن را دچار مشکلات گوناگون کنند. برای زمان میان افطار و سحر از آب میوه‌های طبیعی استفاده کنید تا هم عطش شما برطرف شود و هم ویتامین‌های لازم وارد بدن شوند. استفاده از آب هندوانه بهترین گزینه برای روزه‌دارانی است که احساس تشنگی آنها بعد از افطار همچنان باقی مانده است. سعی کنید در طول ماه مبارک رمضان نوشابه و تمامی نوشیدنی‌های گازدار را فراموش کنید. این نوشیدنی‌ها نیاز به معده‌ای فعال برای هضم شدن دارند؛ اما زمانی که معده شما به خاطر روزه‌داری کم کار شده دیگر توانی برای هضم نوشابه باقی نمی‌ماند. فاصله بین افطار تا سحر بهترین زمان برای جبران آب بدن است. چای به علت داشتن مواد آنتی اکسیدان و ضد سرطان برای بدن مفید است؛ اما چای به علت مدر بودن باعث می‌شود مقدار بیشتری از آب بدن دفع شود. هنگام افطار بهتر است که از شیر ولرم همراه با مواد دارای قند طبیعی مانند خرما، عسل یا انگور شیرین استفاده شود؛ چرا که این مواد شیرین افزون بر تنظیم قند خون، خاصیت سم زدایی نیز دارند. یکی از راه‌های مقابله با تشنگی در ماه مبارک رمضان مصرف میوه و سبزی فراوان است که افزون بر مقاومت بیشتر در مقابل تشنگی، به علت داشتن فیبر، سرعت حرکت مواد غذایی را کاهش می‌دهد و سبب می‌شود احساس گرسنگی نیز دیرتر فعال شود. مصرف میوه و سبزی سبب رفع مشکل یبوست نیز می‌شود. سبزی‌ها مانند کاهو، خیار، کرفس و سبزی خوردن چون آب را در خود نگه می‌دارند، زمینه ساز استمرار و تداوم آبرسانی به بدن می‌شوند و مصرف سالاد کاهو به‌خصوص در وعده سحر توصیه می‌شود. پرهیز از نوشیدن آب یخ زمانی که آب خنک همراه با یخ مصرف می‌شود، چون دمای بدن را برای مدت کوتاهی پایین می‌آورد، باعث رفع عطش در درازمدت نمی‌شود. هنگام افطار باید از نوشیدن آب یخ به‌طور ناگهانی پرهیز کرد همچنین در وعده افطار نیز باید از نوشیدنی‌های ولرم استفاده کرد. توصیه‌های دیگر در صورت امکان از نوشیدن چای، قهوه و نوشابه‌ها، به‌دلیل دارا بودن سطح بالایی از کافئین خودداری کنید؛ چرا که این مایعات باعث از دست رفتن سریع‌تر آب بدن می‌شوند. (با نوشیدن یک لیوان چای، 2 لیوان آب از بدن دفع می‌شود) برخی مواد غذایی و شیرینی‌های مصنوعی مانند زولبیا و بامیه، باعث تشدید تشنگی در طول روز می‌شود. توصیه می‌شود برای پیش‌گیری از تشنگی، از قندهای گیاهی مانند خرما به جای زولبیا و بامیه استفاده کنید. از میوه‌هایی تازه مثل هندوانه و خربزه و طالبی استفاده کنید؛ چرا که این میوه‌ها به‌طور چشمگیری در کاهش تشنگی کمک می‌کنند و تا حدودی مواد معدنی از دست رفته ناشی از تعریق را جبران خواهند کرد. بهتر است روزه‌داران در وعده سحری از خوردن غذاهای خشک نظیر کوکو سبزی، کوکو سیب‌زمینی، کتلت، کباب و جوجه کباب و.... خودداری کنند. این غذاها به همراه غذاهایی که ادویه و فلفل زیادی دارند باعث بروز عطش در طول روز می‌شوند. مصرف سس مایونز، خامه، سوسیس و کالباس نیز باعث بروز مشکلات گوارشی و بروز تشنگی می‌شود. افرادی هم که تحرک بیشتری نسبت به سایرین دارند مثل نوجوانان و ورزشکاران باید حتما در فاصله افطار تا سحر حداقل 8 لیوان آب مصرف کنند؛ چرا که در طول روز به‌دلیل تحرک و تعریق زیاد آب بدنشان نسبت به سایرین بیشتر کاهش می‌یابد. مصرف یک عدد لیمو ترش تازه نیز در پایان سحری باعث کاهش تشنگی در طول روز می‌شود.