ورود چشم بادامی ها به کشت گلخانه‌ای زعفران/ سایه سنگین «ربات زعفران چین» به برداشت طلای سرخ

اقتصاد آنلاین - لیلا مرگن: چین به تولید زعفران ورود پیدا کرده است. آنگونه که بررسی ها نشان می دهند، کشاورزان چینی اقدام به کشت زعفران در گلخانه‌های طبقاتی کرده‌اند و پیش‌بینی می‌شود با توجه به شرایط کنترل شده گلخانه نسبت به زمین‌های کشاورزی، خروجی این گلخانه‌ها از کیفیت لازم برای ورود به بازار برخوردار باشند.

از سوی دیگر، این کشور اولین «ربات زعفران‌چین» را هم سفارش داده تا هزینه‌های برداشت این محصول را کاهش دهد. به این ترتیب به نظر می‌رسد به زودی محصولی با قیمت‌های رقابتی وارد بازارهای چین شود. بازاری که تا امروز زعفران ایرانی تقاضایش را تامین می‌کرد، با محصول چینی تغذیه می‌شود و احتمالا چنین شرایطی بر بازارهای جهانی زعفران تاثیر خواهد داشت. حالا ابهامات زیادی مطرح است که بازار طلای سرخ ایران با ورود چین به عرصه تولید چقدر تحت تاثیر قرار می‌گیرد و آیا ایران می‌تواند با ایجاد قیمت‌های رقابتی، تولیدکنندگان کشوری که ۱۸ درصد جمعیت دنیا را در خود جای داده است را کنار بزنند و رتبه نخست خود در تولید زعفران را حفظ کند؟

غلامرضا میری، رییس اتحادیه صادر کنندگان زعفران در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصاد آنلاین درباره ورود چین به عرصه تولید زعفران بیان کرد: این چیزی بود که انتظارش می‌رفت. سال‌ها است که همه ما فریاد می‌زنیم و در این رابطه صحبت می‌کنیم. به هر حال باید در زعفران به سمتی برویم که تولید با کیفیت‌تر و محصول ارگانیک تولید کنیم تا امکان رقابت داشته باشیم.

وی افزود: در حال حاضر چین می‌تواند میزان مصرف خود را چند برابر افزایش دهد. شاید به همین دلیل به تولید زعفران روی آورده‌اند.

میری گفت: نمی‌دانم سقف تولید چین چقدر خواهد بود؛ ولی آن چیزی که تولید ‌می‌کنند، احتمالا نهایت می‌تواند مصرف خودشان را تامین کند زیرا این کشور یک و نیم میلیارد نفر جمعیت دارد.

به گفته وی، رقابت در همه صنایع و تجارت‌های دنیا وجود دارد. ورود کشورها به عرصه تولید محصولات مختلف در تمام حوزه‌ها پیش می‌آید و اگر چین به تولید زعفران به صورت انبوه ورود کند، در تولید و بازار زعفران ایران بی‌تاثیر نیست و حتما اثر خود را خواهد داشت.

رییس اتحادیه صادر کنندگان زعفران درباره میزان خرید زعفران توسط چین گفت: این کشور سالانه بین ۵۰ تا ۶۰ تن زعفران از ایران خریداری می‌کند. ۹۲ درصد تولید زعفران دنیا در اختیار ایران است و افغانستان بر اساس چیزی که اعلام کرده است، سالانه ۱۲ تن تولید دارد. در ایران بسته به وضعیت اقلیمی شرایط تولید متفاوت است اما رکورد تا ۵۰۰ تن تولید زعفران را هم داریم.

وی درباره امکان از دست رفتن کامل بازار زعفران با ورود چین به عرصه تولید بیان کرد: به هیچ وجه کل بازار زعفران از دست ایران نخواهد رفت. باید دید زعفرانی که چین تولید می‌کند چه کیفیتی دارد و آیا می‌تواند کیفیتش از زعفران ایرانی بالاتر باشد؟ پاسخ همه این سئوالات با گذشت زمان و تجربه به دست می‌آید.

تلاش برای جایگزینی بازارهای جدید

میری توضیح داد: فعلا چین به عرصه تولید ورود می‌کند و مقداری که خودش مصرف دارد، زعفران تولید خواهد کرد. ممکن است خرید محصول از ایران را متوقف کند که ما باید تلاش خودمان را بکنیم و بازارهای دیگری را جایگزین کنیم.

وی اضافه کرد: البته اگر موانعی که بر سر راه صادرات هست، اجازه بدهد که بازاریابی و بازارسازی بکنیم، امکان جایگزینی بازارهای جدید برای ۵۰ تن زعفرانی که چین از ایران خریداری می‌کرد، وجود دارد. زیرا تولیدات این کشور بلافاصله وارد بازار نمی‌شود و دو تا سه سال طول می‌کشد. طی این مدت ما می‌توانیم بازارهای جدیدی را دنبال کنیم و با بازارهای جدید ارتباط برقرار کنیم تا کسری خرید چین را جبران کنیم.

ایران امکان تولید رقابتی با محصول گلخانه‌ای چین را دارد؟ رییس اتحادیه صادر کنندگان زعفران در این رابطه بیان کرد: صد درصد امکان رقابت وجود دارد. در چهار تا پنج دهه پیش که ما به بازار زعفران ورود کردیم، اسپانیا چیزی حدود ۳۵ تن زعفران تولید می‌کرده است. از رقمی که ما تولید می‌کردیم آماری ندارم ولی روی حساب آن روزها، میزان تولید به بیشتر از پنج تا ۱۰ تن نمی‌رسید.

وی ادامه داد: کیفیت محصول ایران و قیمت‌های رقابتی در بازارهای جهانی باعث شد تولید برای اسپانیا مقرون به‌صرفه نباشد و به همین خاطر این کشور تولید زعفران را کنار گذاشت. در حال حاضر اسپانیا بیشتر روی تجارت خود زعفران کار می‌کند و برندینگ، بسته‌بندی و فروش را در دستور کار قرار داده است.

قیمت تمام شده بالای کشت گلخانه‌ای یک مزیت برای ایران

میری توضیح داد: ما نمی‌دانیم چین چه تکنولوژی‌هایی دارد اما ممکن است قیمت تمام شده کشت گلخانه‌ای بیشتر از آنچه که ما فکر می‌کنیم باشد و نتوانند در بازارهای جهانی با ما رقابت کنند. این یک مزیت برای ایران محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: برنامه برای بازار در راستای رقابتی شدن قیمت‌ها وجود دارد. اگر اراده‌ای در کار باشد و بخواهند این کار را بکنند، می‌توان فضای رقابتی ایجاد کرد.

رییس اتحادیه صادر کنندگان زعفران گفت: ما در هر هکتار زمین زعفران با کشت پیاز می‌توانیم تا ۴۰ کیلو زعفران برداشت کنیم که این رقم در طول دوره برداشت یکسان نیست. اگر معدل بگیریم، بعد از کشت پیاز در طول هفت سال یا هشت سال برداشت، می‌توان سالانه ۱۲ تا ۱۵ کیلوگرم زعفران از هر هکتار زمین برداشت کرد.

وی افزود: اکنون سه تا سه و نیم کیلوگرم محصول از هر هکتار زمین زعفران برداشت می‌شود. اگر بهره‌وری خود را افزایش دهیم و با همان آب و کود، میزان برداشت را به ۱۲ کیلوگرم برسانیم، کشت زعفران برای کشاورز مقرون به صرفه می‌شود. قیمت تمام شده ارزان‌تر می‌شود و شرایط مناسب‌تر خواهد شد. به این ترتیب تولید و فروش زعفران را در بازارهای جهانی می‌توان رقابتی کرد.