پیشنهاد واشنگتن یا تل‌آویو؟ / صدای واحد غرب برای آتش‌بس

اقتصادآنلاین - محمد بیات؛ در حالی که تانک‌های اسرائیلی در حال پیش‌روی در جنوب غزه و هدف قرار دادن مراکز وابسته به جنبش حماس هستند، همچنان مقاومت غزه زنده است و صدای آن در مجامع منطقه‌ای- بین‌المللی شنیده می‌شود. راه افتادن بزرگ‌ترین کمپین‌های تاریخ شبکه‌های اجتماعی در محکومیت اسرائیل نشان از دست بالای مردم غزه در جنگ روایت‌ها دارد. تاثیرگذاری شگرف جنگ غزه بر روی افکار عمومی مردم جهان؛ به ویژه آمریکا زنگ خطر را برای دموکرات‌ها در آستانه انتخابات به صدا آورده است. با آنکه بایدن گزینه بهتری نسبت به ترامپ در مناقشه فلسطین است اما این امکان وجود دارد که با تداوم کشتار غیرنظامیان در باریکه غزه، گروه‌های حاشیه‌ای، مسلمانان و نیروهای ترقی‌خواه به سمت گزینه «تحریم انتخابات» حرکت کنند. در حالی که نتایج اکثر نظرسنجی‌های معتبر نشان از پیشتازی ترامپ در ایالت‌های مختلف دارد، تداوم این جنگ فرسایشی می‌تواند موقعیت دموکرات‌ها را بسیار سخت و پیچیده کند. برهمین اساس رئیس جمهور آمریکا پس از ساعت‌ها مذاکره با شرکای عرب و یهودی خود در منطقه، از طرح آتش‌بس سه مرحله‌ای در غزه رونمایی کرد. با آنکه این طرح می‌تواند زمینه برای کنترل تنش‌ها، ارسال کمک‌های بشردوستانه و تبادل اسرا را فراهم کند اما هیچ پاسخ روشنی به ابهامات در خصوص زمان پایان جنگ، بقای مقاومت یا آینده دولت فلسطینی نمی‌دهد.

اظهارات ضدونقیض نتانیاهو در خصوص طرح صلح سه مرحله‌ای

به گزارش وبگاه رسمی «کاخ سفید» جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده سی‌ویکم مه در جمع خبرنگاران و اصحاب مطبوعات پس از اشاره به 34 فقر جرم تایید شده دونالد ترامپ در دستگاه قضایی آمریکا، به مسئله جنگ در غزه پرداخت. وی مدعی شد که تیم سیاست خارجی او و جامعه اطلاعاتی آمریکا بی‌وقفه برای برقراری آتش‌بس، هرچند محدود و شکننده به عنوان نقطه آغازی جهت اتمام پایدار جنگ تلاش کردند. رئیس جمهوری دموکرات آمریکا در ادامه وعده داد که راه‌وحل وی به آزادی اسرا اسرائیلی و در عین تشکیل دولت فلسطین کمک خواهد کرد. چهل‌وششمین رئیس جمهور آمریکا در ادامه با اشاره به گفتگو با رهبران اسرائیل، مصر و قطر اعلام کرد که پیشنهاد سه مرحله‌ای تل‌آویو از طریق کانال‌های میانجی به حماس ارائه شده است.

ارسال کمک‌های بشردوستانه به غزه، بخشی از کمپین سیاسی بایدن برای همراهی با حامیان فلسطین در آمریکا

در مرحله نخست، طی مدت شش هفته آتش‌بس کامل برقرار خواهد شد و نیروهای ارتش رژیم ازمناطق پرجمعیت عقب‌نشینی خواهند کرد. در زمینه تبادل اسرای زنان، سالمندان، مجروحان، افراد با تابعیت آمریکایی و جسد اسرا کشته شده در ازای آزادی صدها فلسطینی آزاد خواهند شد. در این مرحله غیرنظامیان فلسطینی می‌توانند به خانه‌های ویران‌شان در شمال غزه بازگردند. همچنین روزانه 600 کامیون حامل کمک‌های بشردوستانه راهی غزه خواهد شد. در این شش هفته نمایندگان اسرائیل و حماس بر سر نحوه اجرای فاز دوم آتش‌بس و رسیدن به نقطه آتش‌بس پایدار مذاکره خواهند نمود. در مرحله دوم زمینه لازم برای تبادل تمامی اسرا، همزمان با عقب‌نشینی نیروهای اسرائیلی از غزه وجود خواهد داشت. در مرحله سوم و پایانی یک طرح بزرگ برای بازسازی غزه آماده و ارائه خواهد شد.

تحریک خانواده اسرا و فعالان ضدجنگ علیه نتانیاهو توسط بایدن

بایدن در ادامه با خطاب قرار دادن افکار عمومی جامعه اسرائیل مدعی شد که حماس دیگر توان تکرار عملیات «هفتم اکتبر» را ندارد و اکنون زمان صلح فرا رسیده است. وی در ادامه با حمله هیات حاکمه اسرائیل مدعی شد که آنها با این طرح موافق نبوده و خواستار تداوم جنگ هستند. رئیس جمهور دموکرات آمریکا در ادامه با حمله آشکار به کابینه راست گرای نتانیاهو آنها را متهم به برنامه ریزی برای جنگ طولانی و اشغال غزه کرد، بی‌آنکه اهمیتی برای جان اسرا قائل باشند. بایدن در ادامه وعده داد که در صورت پذیرش آتش‌بس از سوی طرفین منازعه، مسیر برای بازگشت صهیونیست‌ها به خانه‌هایشان و بازسازی غزه فراهم خواهد شد. همچنین این آتش‌بس می‌تواند به عادی سازی روابط میان اسرائیل- عربستان سعودی و ایجاد شبکه امنیت منطقه‌ای برای مقابله با تهدیدات ایران کمک کند!

پیشنهاد ارائه شده از سوی بایدن که ظاهرا بخش نخست آن (آتش‌بس موقت) مورد تایید تل‌آویو نیز هست، یکی از آخرین تلاش‌های واشنگتن برای توقف جنگ پیش از آغاز المپیک تابستانی در پاریس است. با آنکه نتانیاهو همچنان بر مواردی همچون نابودی توانایی‌های نظامی- سیاسی حماس و آزادی گروگان‌ها تاکید می‌کند اما واقعیت‌های میدانی شرایط متفاوتی را نشان می‌دهد. صهیونیست‌ها مدعی هستند که اکثر گردان‌های نظامی وابسته به گروه عزالدین القسام را نابود کردند، با این حال هسته‌های پنهان مقاومت همچنان توان پرتاب راکت به شهرک‌‍‌های پیرامون غزه را داشته و با ایجاد دام‌های کشنده هر روز از ارتش اسرائیل تلفات می‌گیرند. تداوم این وضعیت در حالی است که ارتش رژیم تقریبا در تمام نقاط غزه ورود نظامی پیدا کرده و سعی نموده تا هر مکان یا فرد مرتبط با مقاومت را هدف قرار دهد.

جنگ طلبان اسرائیلی در سودای اشغال غزه

پیش از ارائه این طرح سه مرحله‌ای، بارها پیشنهادات مشابهی از سوی سایر بازیگران میانجی، به ویژه مصر ارائه شده بود اما به دلیل تاکید اسرائیلی‌ها بر تحقق شروط سه‌گانه و در عین حال عدم توجه به خواسته‌های حیاتی حماس در خصوص پایان جنگ، آینده دولت فلسطینی و ارائه تضمین معتبر برای اجرایی شدن این پیشنهادات با وضعیت بن‌بست مواجه شده بود. واشنگتن- بروکسل اگر حقیقتا به دنبال کاهش تنش‌ها و برقراری آتش‌بس در غزه هستند، ابتدا باید حمایت مالی- تسلیحاتی از تل‌آویو را قطع یا محدود نمایند و در گام دوم زمینه سیاسی لازم برای صدور قرار بازداشت برای سران اسرائیل و صدور قطعنامه پایان فوری جنگ در شورای امنیت را فراهم آورند. تجربه تاریخی نشان داده است که اگر اراده جدی از سوی بازیگرن تاثیرگذار در صحنه فلسطین وجود نداشته باشد، اشغالگری و توسعه طلبی اسرائیل به راحتی متوقف نخواهد شد.