خودروهای برقی چه تاثیری بر محیط زیست دارند؟
در دنیای امروز که چالشهای زیستمحیطی به بخش قابل توجهی از دغدغهی کشورهای مختلف تبدیل شدهاست، خودروهای برقی (Electric Vehicle) به عنوان راهحلی پایدار برای کاهش آلودگی هوا و مقابله با تغییرات اقلیمی نقشی پررنگ ایفا میکنند. این خودروها، با استفاده از انرژی الکتریکی به جای سوختهای فسیلی، میتوانند به کاهش انتشار گازهای گلخانهای و بهبود کیفیت هوا کمک کنند. اما، آیا EVها واقعاً تاثیر مثبتی بر محیط زیست دارند یا این خودروها نیز ممکن است برای محیطزیست خطرناک باشند؟
تاثیرات مثبت خودروهای برقی روی محیط زیست
یکی از اصلیترین مزایای خودروهای برقی کاهش انتشار گازهای گلخانهای است. خودروهای برقی هیچ گونه آلایندگی مستقیمی از اگزوز خود منتشر نمیکنند، که این امر به طور قابل توجهی به کاهش انتشار گازهای گلخانهای، آلودگی هوا و در نهایت مقابله با تغییرات اقلیمی کمک میکند. خودروهای برقی میتوانند انتشار اکسیدهای نیتروژن و ذرات معلق را که از عوامل اصلی آلودگی هوا هستند، کاهش دهند اما بدون شک مهمترین آلایندهای که به واسطه استفاده از خودروهای برقی با کاهش روبهرو خواهد شد، CO2 یا همان دی اکسید کربن، عامل اصلی گرمایش زمین خواهد بود.
از طرف دیگر با پیشرفت فناوری باتری و شبکههای شارژ، خودروهای برقی میتوانند در ساعاتی که انرژیهای تجدیدپذیر اضافی در دسترس هستند، شارژ شوند، که این امر به کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی کمک میکند این یعنی استفاده از EVها میتواند به کاهش تقاضا برای نفت خام و کاهش تاثیرات زیستمحیطی مرتبط با استخراج و حمل و نقل سوختهای فسیلی کمک کند. خودروهای برقی هزینههای عملیاتی کمتری در مقایسه با خودروهای معمولی دارند که این امر میتواند به افزایش تقاضا برای خودروهای پاک و کاهش استفاده از خودروهای دیزلی و بنزینی منجر شود.
با کاهش انتشار آلایندهها، خودروهای برقی به بهبود کیفیت هوا و کاهش مشکلات تنفسی و سایر مسائل بهداشتی کمک میکنند. به عبارت دیگر بدون انتشار آلایندههایی مانند اکسیدهای نیتروژن و ذرات معلق، دیگر خبری از آلودگی هوا نخواهد بود. توسعه خودروهای برقی همچنین میتواند به نوآوری در زمینههای دیگر مانند ذخیرهسازی انرژی و فناوریهای تجدیدپذیر منجر شود.
با این حال، باید توجه داشت که کاهش گازهای گلخانهای تنها زمانی محقق میشود که انرژی مورد نیاز برای شارژ خودروهای برقی از منابع پاک و تجدیدپذیر تأمین شود. در غیر این صورت، اگر انرژی از نیروگاههای زغالسنگ تأمین شود، ممکن است کاهش چندانی در انتشار گازهای گلخانهای حاصل نشود و اینجاست که چالشهای محیطزیستی خودرهای برقی مطرح میشوند.
چالشهای پیش رو خودروهای برقی در حوزه محیطزیست
همانطور که اشاره شد انرژی مورد نیاز برای شارژ EVها باید از منابع پاک تامین شود تا تاثیرات مثبت آنها حفظ شود در غیر اینصورت عملا استفاده از این خودروها تاثیری در کاهش آلایندههای زیست محیطی نخواهد داشت.
از طرف دیگر باتریهای لیتیوم-یون مورد استفاده در خودروهای برقی نیاز به مواد اولیهای دارند که استخراج آنها میتواند آسیبهای زیستمحیطی به همراه داشته باشد. استخراج مواد معدنی مورد نیاز برای ساخت باتریها، مانند لیتیوم و کبالت، میتواند منجر به آلودگی آب و خاک شود و به اکوسیستمهای محلی آسیب برساند. فرآیند تولید باتریها نیز میتواند انرژیبر باشد و به انتشار دیاکسید کربن و سایر گازهای گلخانهای منجر شود. باتریها در پایان عمرشان باید بهدرستی دور ریخته شوند تا از انتشار مواد شیمیایی خطرناک به محیط زیست جلوگیری شود. بسیاری از باتریها در محلهای دفن زباله انداخته میشوند که میتوانند به خاک و آبهای زیرزمینی آلودگی برسانند. بازیافت باتریهای لیتیوم یونی دشوار و پرهزینه است و در حال حاضر تنها حدود پنج درصد باتریهای لیتیومی جهان بازیافت میشوند. با این حال، باتریهای لیتیوم یونی نسبت به باتریهای سیلد اسید، که حاوی مواد خطرناکتری هستند، دوستدار محیط زیستتر هستند و طول عمر بیشتری دارند. همچنین، تکنولوژیهای جدید و فرآیندهای بازیافت بهتر میتوانند تأثیرات زیست محیطی باتریهای لیتیوم یونی را در آینده کاهش دهند.
اما فارغ از مزایا و معایب، مساله بسیار مهم در خصوص خودروهای برقی زیرساختهای شارژ است. توسعه زیرساختهای شارژ برای EVها نیازمند سرمایهگذاریهای قابل توجهی است و باید به گونهای طراحی شود که از انرژیهای تجدیدپذیر استفاده کند. برخی از کشورهایی که در زمینه زیرساخت خودروهای برقی پیشرو هستند عبارتند از:
- آلمان: با بیش از ۱ میلیون خودروی برقی.
- بریتانیا: با بیش از ۶۴۱ هزار خودروی برق
- فرانسه: با بیش از ۶۰۵ هزار خودروی برقی.
- نروژ: با بیش از ۶۰۳ هزار خودروی برقی.
- هلند: با بیش از ۳۱۸ هزار خودروی برقی.
این کشورها در اروپا هستند و تعداد خودروهای برقی در آنها به سرعت در حال افزایش است. همچنین، کشورهایی مانند ژاپن و اسپانیا نیز در حال توسعه زیرساختهای شارژ خودروهای برقی هستند. به عنوان مثال، ژاپن قصد دارد تعداد ایستگاههای شارژ خودروی برقی را از تعداد پمپبنزینها بیشتر کند. این اطلاعات نشاندهنده تلاشهای جهانی برای حرکت به سمت استفاده از انرژیهای پاک و کاهش انتشار دیاکسید کربن است.
به طور خلاصه میتوان گفت EVها پتانسیل زیادی برای کمک به حفاظت از محیط زیست دارند، اما برای بهرهبرداری کامل از این پتانسیل، باید چالشهای مربوط به تولید انرژی پاک، بازیافت باتریها و توسعه زیرساختهای شارژ را حل کنیم. با تلاشهای مشترک و نوآوریهای فناوری، میتوانیم اطمینان حاصل کنیم که EVها به طور کامل از مزایای زیستمحیطی خود بهرهمند شوند و به یک آینده پایدارتر برای همه کمک کنند.