بیاعتمادی به دولت، عامل توقف سرمایهگذاری در بخش تجدیدپذیر/سرمایهگذاری شخص حقیقی در بخش تجدیدپذیر توجیه ندارد
بر اساس ابلاغیه معاون اول رئیس جمهور از این پس اشخاص حقیقی هم میتوانند نسبت به احداث نیروگاه تجدیدپذیر اقدام کنند؛ اما رئیس اتحادیه انجمنهای انرژی ایران صدور این ابلاغیه را ناشی از بیتوجهی و بیاطلاعی دولت از قانون تجارت دانسته و سرمایهگذاری اشخاص در حوزه تجدیدپذیر را غیرممکن اعلام کرد.
به گزارش خبرنگار اقتصاد آنلاین، ۲۶ اسفند ماه محمد مخبر،معاون اول رئیس جمهور با ابلاغ مصوبه جدید دولت، زمینه ورود اشخاص حقیقی به احداث نیروگاههای انرژی تجدیدپذیر را فراهم کرد.
بر اساس این ابلاغیه از این پس اشخاص حقیقی هم میتوانند مانند اشخاص حقوقی با دریافت زمین از دولت، اقدام به احداث نیروگاههای تجدیدپذیر کنند؛ اما هاشم اورعی استاد دانشگاه صنعتی شریف و رئیس اتحادیه انجمنهای انرژی ایران در گفتگو با اقتصاد آنلاین، این مصوبه را ناشی از نبود علم و آگاهی نسبت به موضوع توصیف کرد.
وی افزود: وقتی یک فردی تقاضا میکند که بالای پشت بام منزل خود پانل خورشیدی نصب کند، از آنجا که چنین کاری در ابعاد بسیار کوچک است، انجام آن شدنی است. تاکنون هم اگر کسی میخواست چنین کاری کند، به شرکت توزیع برق شهرستان خود مراجعه میکرد و اصلا منعی نداشت. یعنی کسی به این متقاضی نمیگفت که باید برای نصب پنل خورشیدی روی پشت بام خود،شرکت تاسیس کند.
رئیس اتحادیه انجمنهای انرژی ایران گفت: ولی وقتی صحبت از ۵۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی یا مزرعه بادی میکنیم، صحبت بر سر چند ۱۰ هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری است. در هیچ جای دنیا یک شخص حقیقی چنین مزرعهای را ایجاد نمیکند.
وی تاکید کرد: چنین اقدامی از عقل به دور است و اصلا غیر عملی است.
اورعی درباره دلایل تاسیس شرکت برای انجام کارهای بزرگ، توضیح داد: دلیلش آن است که بعد از دریافت مجوز شرکت، اولین و مهمترین کار اخذ فاینانس است. یک شرکت بعد از مراجعه به بانک در صورت داشتن شرایط اخذ وام، فاینانس دریافت میکند. در حالی که سقف پرداخت به اشخاص حقیقی مشخص و بسیار محدود است.
وی تاکید کرد: وقتی صحبت از هزار میلیارد تومان میشود، خود بانک اولین شرطی که به درستی در مصوبه میگذارد، این است که متقاضی باید شخص حقوقی باشد زیرا اگر فرد فوت کند، بانک باید منابع خود را از چه کسی وصول کند؟
کاهش ریسک با تاسیس شرکت
رئیس اتحادیه انجمنهای انرژی ایران مهمترین دلیل انجام کار به صورت شرکتی را وجود قانون تجارت اعلام کرد و افزود: بر اساس این قانون مسئولیت هر سهامدار به میزان سهامش محدود میشود. یعنی هر کس به اندازه سهمش ریسک میکند. در نتیجه، وجود این قانون باعث می شود که شرایط لازم برای جمع کردنافراد مختلف در قالب یک شرکت و تقسیم ریسک فراهم شود.
وی یادآور شد: حال که شورای اقتصاد مصوبات متعددی درباره احداث نیروگاه خورشیدی و بادی دارد و بعضی از این مصوباتش هم خوب است، چرا شرکتی برای سرمایهگذاری جلو نمیآید؟ در چنین شرایطی حتما شخص هم برای سرمایهگذاری جلو نخواهد آمد.
اورعی دلیل عدم ورود اشخاص به بحث سرمایهگذاری در انرژی تجدیدپذیر را ریسک بالای آن توصیف کرد و افزود: اساسا انجام این کار غیرعقلانی است. بررسی کنید و ببینید در طول همین قرن جاری در ایران کدام بانک، صندوق توسعه ملی یا بازار سرمایه وجود داشته که به یک شخص چند هزار میلیارد تومان تسهیلات بدهد؟ اصلا چنین چیزی وجود ندارد.
وی افزود: اینکه در برخی موارد اشخاص را به تلوزیون میآورند و میگویند منابع بانک را گرفته و بازپرداخت نکرده است، این فرد بهعنوان شخص نمیآید بلکه او مدیر عامل یک شرکت است. در همه دنیا یک شخص برای سرمایهگذاری چند هزار میلیاردی جلو نمیآید.
رئیس اتحادیه انجمنهای انرژی ایران تاکید کرد: کسی که معتقد است برای تشویق سرمایهگذاری در بخش تجدیدپذیر شخص هم میتواند با توجه به نیاز هزاران میلیاردی پروژههای این بخش جلو بیاید، کوچکترین اطلاعی نه از بازار سرمایه و نه قانون تجارت دارد.
وی اضافه کرد: این ابلاغیه دولت نه تنها قابلیت اجرایی ندارد بلکهبه درد هم نمیخورد. سرمایهگذاری در بخش تجدیدپذیر ماهیتش شرکتی است و یک کار حقوقی و سنگین است.
بدحسابی دولت؛ عامل گریز سرمایهگذار
اورعی درباره وجود جذابیت در قیمتهای تعیین شده برای خرید برق تجدیدپذیر بیان کرد: در حال حاضر قیمتها خیلی جاذبه دارد. من بعد از مصوبه شورای اقتصادی برای انرژی بادی، هشت شرکت بزرگ را با هدف سرمایهگذاری دور هم جمع کردم.
وی اضافه کرد: این شرکتها قدرتمند و خصوصی هستند. جلساتی گذاشتهایم و برای مناقصهای که قرار است در اردیبهشت و خرداد در بخش انرژی بادی برگزار شود، در حال آماده شدن هستیم.
به گفته رئیس اتحادیه انجمنهای انرژی ایران، شرایط لحاظ شده برای نیروگاه بادی و خورشیدی به لحاظ اقتصادی خیلی جذابیت دارد. بررسیهای جامع فنی و اقتصادی گروههای کارشناسی در حال نهایی شدن است و این گفته را تایید میکند اما این جذابیت اثر کافی برای جذب سرمایهگذار ندارد.
وی افزود: در شرایط عادی اگر دولت به لحاظ اعتباری صفر بود، برای سرمایهگذاری با این مصوبات صف میکشیدند، ولی متاسفانه دولت ما در حالت عام و وزارت نیرو به صورت خاص،اعتبارش به شدت زیر صفر است. در نتیجه علیرغم جذابیت اقتصادی مصوبات، جلب مشارکت سرمایهگذار بسیار دشوار است زیرا دولت به قدری بدحساب است که کسی جلو نمیآید.
اورعی گفت: هر وقت ما دور هم مینشینیم، سرمایهگذار سئوال میکند اگر پول من را ندهند، چه کار کنم؟
وی ادامه داد: اگرچه برخی موارد در رابطه با عدم اجرای تعهداتدیده شده است اما اگر نخواهند مطالبات شرکتی که چندین هزار میلیارد تومان طلبکار است را بپردازند، دست سرمایهگذار جایی بند نیست.
بیاعتمادی به دولت، دلیل عقب ماندگی در تجدیدپذیر
این استاد دانشگاه صنعتی شریف بیان کرد: دلیل عدم پیشرفت ما در بحث انرژی تجدیدپذیر دیگر عدم جذابیت نیست بلکه بیاعتمادی به دولت است.
وی افزود: دولت مثل تاجر ورشکسته شده است. کسی حرفش را قبول نمیکند. کسی که پشت میز دولتی مینشیند هم هنوز متوجه شرایط نشده است.
اورعی گفت: امروز اگر با معرفی نامه وزارت نیرو به بانک مراجعه کنید، از آنجا که بانک میداند این وزارتخانه به تعهداتش عمل نمیکند در نتیجه سرمایهگذار نمیتواند اقساطش را بپردازد، وامی توسط بانک پرداخت نمیشود. اعتماد از بین رفته است و این مسئله در مباحث مالی بسیار اهمیت دارد.