جایگاه ایران در رتبه‌بندی دانشگاه های جهان

جعفر مهراد به مهمترین نتایج به دست آمده از رتبه بندی اخیر تایمز و اسامی دانشگاههای برتر جهان اشاره کرد. 6 دانشگاه برتر استرالیا به گفته وی تعداد دانشگاههای استرالیا در مقایسه با سال قبل که تنها 4 دانشگاه در بین 100 دانشگاه تراز اول جهان داشت، به 6 دانشگاه افزایش و جایگاه دانشگاه ملی استرالیا از 38 به 37 ارتقا یافته است؛ همچنین در رتبه بندی حاضر، دانشگاه سیدنی جزو معدود دانشگاههای این کشور است که از رتبه 58 به 62 تنزل پیدا کرد. وی افزود: کشور استرالیا در بین 200 دانشگاه ممتاز بر تعداد دانشگاههای خود افزود و دانشگاه آدلاید با ورود به رتبه 176، خود را در بین 200 دانشگاه برتر جای داد. از 8 دانشگاه برتر استرالیا در بین 200 دانشگاه، 6 دانشگاه موقعیت خود را ارتقا داده است. به گفته رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، استرالیا در جذب دانشجویان بین المللی و شاخص شهرت و اعتبار با چالشهای جدی روبرو بوده؛ با این همه اکثر موسسات آموزش عالی این کشور جایگاه خود را بهبود بخشیدند و بخش عمده این ارتقا مربوط به امتیازات پژوهشی در مقالات علمی و تاثیر استفاده اعلام شده است. عضو رسمی تیم رتبه بندی دنشگاههای جهان اسلام اعلام کرد که انستیتو تکنولوژی کالیفرنیا در جایگاه نخست دانشگاههای تراز اول جهان نشسته و جایگاه دانشگاه هاروارد به رتبه چهارم تنزل پیدا کرد، از سوی دیگر آکسفورد و استنفورد هر دو مشترکا رتبه دوم را کسب کرده اند. به گفته مهراد ایالات متحده آمریکا هنوز دارای 7 دانشگاه برتر در بین 10 دانشگاه و 76 دانشگاه در بین دانشگاههای ممتاز جهان است، با این وجود 51 دانشگاه این کشور در پایین جدول رتبه بندی قرار دارد و علت عمده آن سرمایه گذاری هنگفت کشورهای آسیایی در بخش آموزش عالی است. علت تنزل رتبه های دانشگاه های آمریکایی وی ادامه داد: این رتبه بندی نشان می دهد که کاهش اعتبارات دانشگاههای ایالتی باعث سقوط سطح و رتبه بندی تعدادی از دانشگاههای پژوهش محور مانند دانشگاه کالیفرنیا در دیویس از رتبه 38 به رتبه 44 و سایر رویدادهای مهم از جمله تنزل رتبه دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا از 51 به 61، دانشگاه ماساچوست از 64 به 72 و دانشگاه ایالتی آریزونا از 127 به 148 شده است. کاهش تعداد دانشگاه های انگلستان در رتبه بندی به گفته مهراد، تعداد دانشگاههای انگلستان در بین 200 دانشگاه ممتاز رو به کاهش و اعتبارات دانشگاهی و تحقیقات علمی در انگلستان نیز به صورت منفی دستخوش تغییر و تحول شده است. رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری در این باره تاکید کرد که انگلستان جایگاه یکی از دانشگاههای برتر خود یعنی دانشگاه داندی را در بین 200 دانشگاه معتبر جهان از دست داده و اکنون تنها دارای 31 دانشگاه برتر در بین 200 دانشگاه ممتاز جهان است. وی افزود: در این شرایط، رتبه بسیاری از دانشگاههای این کشور رو به تنزل گذاشته و دانشگاه بریستول از رتبه 66 به 74 و دانشگاه گلاسکو در اسکاتلند از رتبه 102 به 139 کاهش پیدا کرده است. پیشرفت چشمگیر دانشگاه های آسیا سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) با اشاره به پیشرفت چشمگیر دانشگاههای آسیایی اظهار داشت: در مقابل، دانشگاههای مهم در آسیا و اقیانوسیه پیشرفتهای قابل توجهی کرده اند، دو دانشگاه برتر چین در بین 200 دانشگاه یعنی دانشگاه پکن از رتبه 49 به رتبه 46 و دانشگاه شینگهوا از رتبه 71 به 59 صعود پیدا کردند. وی ادامه داد: سرمایه گذاری سنگاپور در آموزش عالی نتایج خود را به جا گذاشته، طوری که در این رتبه بندی دو دانشگاه این کشور یعنی دانشگاه ملی سنگاپور از رتبه 40 به 29 و دانشگاه فنی نانیانگ از جایگاه 169 یکباره به رتبه 86 جهان ارتقا پیدا کرده است. مهراد خاطرنشان کرد: هریک از دانشگاههای کره جنوبی در جدول رتبه بندی به سطحی بالاتر صعود کرده و دانشگاه ملی سئول از رتبه 124 به 59 و برای نخستین بار دانشگاه یانسی با ورود به بین 200 دانشگاه تراز اول، رتبه 183 را به خود اختصاص داده است. 24 کشور در ردیف برترین های جهان عضو رسمی تیم رتبه بندی دانشگاههای جهان اسلام در ادامه اعلام نتایج رتبه بندی دانشگاههای جهان، اظهار داشت: در مجموع از بین 200 دانشگاه برتر جهان نام 24 کشور به چشم می خورد که در مقایسه با سال قبل 2 کشور کمتر حضور دارد. برترین دانشگاه ها در خارج آمریکا و داخل آسیا وی گفت: بالاترین رتبه دانشگاهی در خارج از آمریکا و انگلستان به ETH زوریخ در سوئیس در جایگاه 12 تعلق دارد، همچنین برترین دانشگاه قاره آسیا دانشگاه توکیو است که در جایگاه 27 جهان نشسته است. وضعیت دانشگاه های هلند مهراد درباره دانشگاههای هلند که بعد از آمریکا و انگلستان قرار دارند اظهار داشت: بعد از آمریکا و انگلستان کشور هلند دارای بهترین دانشگاهها در بین 200 دانشگاه جهان و کشور دارای 12 موسسه آموزش عالی برتر در این نظام رتبه بندی و جایگاه برترین دانشگاه هلند یعنی لایدن 64 است. رتبه بندی سایر دانشگاه ها در اروپا به گفته این مقام مسئول، آلمان 11 دانشگاه ممتاز در بین 200 دانشگاه تراز اول جهان دارد و برترین دانشگاه این کشور دانشگاه لودویک ماکسیمیلان در مونیخ دارای رتبه 48 جهان است. کشورهایی که برتر نشدند رئیس مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری افزود: ایتالیا، روسیه و هندوستان هیچکدام در بین 200 دانشگاه برتر جهان نماینده ندارند. در آمریکای جنوبی، تنها دانشگاه برزیل دانشگاه سائوپولو است که با 20 پله صعود رتبه 158 را به خود اختصاص داد و دومین دانشگاه این کشور یعنی دانشگاه ایالتی کامپیناس رتبه ای نزدیک به 200 دانشگاه برتر جهان به دست آورده است. وی افزود: فرانسه در این رتبه بندی 7 دانشگاه دارد که در سال گذشته تنها از این کشور 5 دانشگاه در رتبه بندی تایمز حضور داشت. رتبه ایران بدون تغییر ماند سرپرست ISC ادامه داد: از خاورمیانه تنها رژیم اشغالگر قدس در بین 200 دانشگاه برتر دارای سه دانشگاه است. رتبه دانشگاهی هندوستان (انستیتو فنی غاراکپور هند در دامنه بین 226 تا 250 )، ایران ( دانشگاه صنعتی شریف در دامنه بین 300 تا 350) و ترکیه ( با 5 دانشگاه) بین 200 تا 400 قرار دارد. وضعیت دانشگاه های آفریقایی به گفته مهراد، از کل قاره آفریقا، دانشگاه کیپ تاون که رتبه آن در سال قبل 103 بود با تنزل به رتبه 113 ، تنها دانشگاهی است که در بین 200 دانشگاه مشاهده می شود. وی خاطرنشان کرد: بررسی شهرت و اعتبار دانشگاهها که یکی از شاخصهای اصلی است توسط 16 هزار و 639 استاد دانشگاه انجام شده است. تحلیل استنادی نیز که شاخص دیگر این نظام رتبه بندی است، از بین 000/000/50 استناد صورت پذیرفته است.