موازنه قوا؛ اقدام متقابل در برابر رویکرد تهاجمی آمریکا و اسرائیل

اقتصاد آنلاین، محمد بیات؛ طی ۲۴ ساعت گذشته گروه‌های وابسته به شبکه محور مقاومت پایگاه‌های سنتکام و اسرائیل را در سراسر جغرافیای شرق عربی تا محدوده دریای سرخ هدف قرار دادند. هم زمان ایران در پاسخ به حمله تروریستی کرمان پایگاه‌های منتسب به فرماندهان گروه‌های تروریستی مستقر در ادلب سوریه، افسران موساد در اربیل عراق و محل استقرار نیروهای گروه تروریستی جییش العدل در بلوچستان پاکستان را به وسیله یگان‌های موشکی- پهپادی سپاه پاسداران هدف قرار داد. سلسله حملات ایران و متحدان منطقه‌ای آن در حالی اهداف متخاصم را از شرق مدیترانه تا منطقه شبه قاره هند هدف قرار می‌دهد که پیش از این تل‌آویو با دنبال کردن کمپین ترور هدفمند، حمله ائتلاف نظامی آمریکا- انگلیس به اهداف نظامی در یمن و سنتکام با بمباران پایگاه‌ها و اهداف مرتبط با گروه‌های مقاومت مستقر در عراق و سوریه سعی داشتند تا جلوی روند حمایت مقاومت از باریکه غزه را بگیرند. پیش از این تهران برای ایجاد موازنه در برابر واشنگتن- تل‌آویو همواره در محدوده «اربیل- عراق- سوریه» پایگاه‌های منتسب به دشمن هدف قرار می‌گرفتند اما در جریان حملات پانزدهم و شانزدهم ژانویه مرزهای غربی پاکستان نیز به این محدوده اضافه شد. 

نقشه حملات موشکی- پهپادی ایران به اهدافی در عراق، سوریه و پاکستان – شانزدهم ژانویه

 در نگاه رئالیسم تهاجمی شاید مهم‌ترین مفهوم برای توضیح رفتار کشورها در محیط منطقه‌ای، کلیدواژه «هژموتی» باشد. واحدهای سیاسی براساس اصل «خود یاری» در محیط آنارشیک بین‌المللی سعی می‌کنند تا به بیشینه‌سازی قدرت خود در برابر سایر بازیگران رقیب یا متخاصم بپردازند. در چنین شرایطی دولت‌ها به دلیل عدم آگاهی از آخرین توانایی‌ها و قدرت بازدارندگی طرف مقابل دچار مسئله ابهام یا «معمای امنیت» می‌شوند. هم زمانی عدم آگاهی واحدهای سیاسی از قدرت کشورهای رقیب و در عین حرکت شتابان آنها برای افزایش قدرت ملی سبب می‌شود تا در برخی موارد نوعی تقابل مستقیم و غیر مستقیم میان این دولت‌ها برای تغییر «موازنه قوا» به نفع دولت مهاجم اتفاق بی‌افتد. در صورت تحقق این سناریو دولت مدافع دو انتخاب در پیش رو خود دارد. نخست پذیرش هژمونی و قدرت دولت مهاجم و دوم وارد کردن «ضربه متقابل» برای بازگرداندن «موازنه قوا» با هدف جلوگیری از تکرار تهاجم یا تغییر نظم منطقه‌ای. این معادله تکراری تا هنگام تثبیت جایگاه هژمون منطقه‌ای ادامه پیدا خواهد کرد. 

تشدید حملات حزب الله به شمال فلسطین اشغالی

با توجه به افزایش سطح تنش‌ها در منطقه غرب آسیا به نظر می‌رسد طرفین منازعه براساس تئوری رئالیسم تهاجمی و منطق مهار رقیب برای ایجاد «موازنه قوا شکننده» تلاش می‌کنند. در معادله جدید لایه‌ دوم محور مقاومت یعنی حزب الله لبنان و انصارالله یمن با حفظ توان آتش در جبهه شمالی و محدوده شمال اقیانوس هند این پیام را برای واشنگتن- تل‌آویو ارسال کردند که حملات هوایی یا ترورهای هدفمند نمی‌تواند سبب تغییر «خط قرمز» مقاومت، یعنی پایان جنگ محاصره در باریکه غزه شود. در سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران نیز به با هدف قرار دادن پایگاه تروریست‌های تکفیری در ادلب به وسیله موشک خیبر شکن با برد ۱۲۰۰ کیلومتر، حمله ترکیبی به مقر تروریست‌های وابسته به جیش العدل در ایالت بلوچستان پاکستان و در عین حذف برخی مهره‌های کلیدی موساد در اقلیم کردستان مانند پیشرو دیزایی از چهره‌های شاخص فروش غیرقانونی نفت اقلیم کردستان به اسرائیل و مالک دو شرکت «امپایر ورلد» و «فالکون» به وسیله موشک‌های فاتح ۳۱۳، ۱۱۰ و پهپادهای انتحاری شاهد- ۱۳۶ این پیام را برای تل‌آویو ارسال کرد که در صورت تداوم ضربه به شبکه مستشاری- لجستیکی ایران در سوریه یا تداوم تلاش برای ترور- خرابکاری در داخل خاک ایران، تهران ابزار لازم برای اقدام متقابل و برقراری موازنه در برابر تل‌آویو را در اختیار دارد. 
تلاش برای احیای ساختارهای نظامی- اطلاعاتی و اثبات دست برتر تل‌آویو در برابر تهران سبب شده است تا طی یک ماه اخیر کابینه اضطرار ملی اسرائیل با همراهی پنتاگون، رویکردی تهاجمی در برابر محور مقاومت اتخاذ کند. اسرائیل قصد دارد این پیام را به ریاض، ابوظبی و پایتخت سایر کشورهای عربی ارسال کند که با ادغام تل‌آویو در نظم اقتصادی- امنیتی خاورمیانه عربی؛ این رژیم توان مقابله نظامی- اطلاعاتی با ایران و گروه‌های عضو محور مقاومت را دارد. به عبارت دیگر صهیونیست‌ها قصد دارند تا در جایگاه حامی کشورهای عربی در برابر تهدیدات احتمالی ایران، ترکیه یا محور اخوانی قرار بگیرند. در پاسخ به اقدامات تهاجمی اسرائیل اما گروه‌های مقاومت توانستند شبکه تجارت دریایی وابسته به بنادر رژیم صهیونیستی را مختل کرده و در عین حال بدون وارد شدن به جنگ گسترده، ساکنان بخش وسیعی از شمال فلسطین اشغالی را آواره کنند. در این منازعه پینگ پنگی باید دید که فشارهای ساختار نظام بین‌الملل، افکار عمومی داخل اسرائیل و تلاش‌های بازیگران میانجی در چه نقطه‌ای سبب سرد شدن آتش جنگ و انتقال به نبرد «نیمه سخت» میان محور مقاومت و اسرائیل خواهد شد.