بهترین مدیرعامل سال ۲۰۲۳ چه کسی بود؟

اقتصادآنلاین - آرش نصیری؛ سال سختی برای بالانشینان شرکت‌ها بوده است. رشد آهسته در بسیاری از بازارها باعث شده است تا رؤسا تلاش کنند تا هزینه‌ها را مهار کنند، همانطور که تورم، کارگران آن‌ها را وادار به تقاضای افزایش شدید دستمزدها کرده است. ژئوپلیتیک متزلزل و جنگ‌های فرهنگی باعث شده که مدیران شرکت‌ها روی لبه تیغ راه بروند. شور و شوق هوش مصنوعی مولد (ai) نیز آن‌ها را به خاطر اختلالات تکنولوژیکی در حال ظهور نگران کرده است.

با این حال، برای برخی از مدیران اجرایی، سال ۲۰۲۳ سال پرباری بود. برای تعیین اینکه چه کسی این کار را بهتر انجام داده است، اکونومیست عملکرد روسای شرکت‌های بزرگ بورسی را در شاخص S&P ۱۲۰۰ که اکثر اقتصادهای بزرگ غیر از چین و هند را پوشش می‌دهد، بررسی کرده است. اکونومیست کسانی را که کمتر از سه سال در این شغل بوده‌اند کنار گذاشته تا از دادن اعتبار بیش از حد برای جایگزینی یک سلف ناتوان جلوگیری کند. سپس مدیران اجرایی باقیمانده را بر اساس بازدهی که برای سهامداران نسبت به میانگین بخش خود ایجاد کردند، رتبه بندی کرده است. ده نفر برتر از این نظر شامل نام‌های شناخته شده و بعضاً شگفتی‌سازان کمتر آشنا بوده‌اند.

در میان ده شرکت برتر، روسای دو شرکت - کامِکو، یک شرکت استخراج معدن کانادایی، و پولت‌گروپ، یک سازنده خانه آمریکایی- قرار داشتند که نتایج درخشان آن‌ها بیشتر به لطف نیروهای اقتصادی کلان (به ترتیب افزایش قیمت اورانیوم و افت فروش خانه‌های موجود) بود. آن‌ها از این لیست کنار گذاشته شدند. همچنین در این فهرست، مدیران ارشد دو شرکت خریدار، ۳i و صنایع ملروز قرار داشتند، که نتایج آنها بیشتر نشان دهنده عملکرد روسای شرکت‌های پرتفوی آن‌ها بود تا سرمایه‌داران برتر. آن‌ها نیز از لیست حذف شدند. در آخر، ریچارد بلیکمن از be Semiconductor Industries، سازنده هلندی ابزارهای ساخت تراشه نیز از لیست کنار گذاشته شد چرا که دستمزد او توسط سهامداران رد شد که چیز جالبی برای هیچ مدیر اجرایی نیست.

این باعث شد تا فهرست کوتاهی از پنج مدیر اجرایی فوق ستاره را برای سال ۲۰۲۳ داشته باشیم (جدول را ببینید). به ترتیب صعودی بازده سهامداران عبارتند از: دیوید ریکز از اِلی‌ لیلی ، که اکنون با ارزش‌ترین شرکت داروسازی جهان است؛ دیوید والز اورسونو از نوبانک، یک نئوبانک برزیلی که مشتریان را در سرتاسر آمریکای لاتین به خود جذب می‌کند. سکیا کازوما از دیسکو، سازنده ژاپنی ابزارهای پیشرفته برای تولید نیمه رسانا. مارک زاکربرگ از غول رسانه‌های اجتماعی متا؛ و جنسن هوانگ از انویدیا، یک سازنده تراشه که ارزش بازارش امسال به بیش از یک تریلیون دلار رسید.

در طول فصل تعطیلات، هر پنج نفر می‌توانند از درخشش حاصل از ایجاد ارزش عظیم برای سهامداران لذت ببرند. اما چه کسی بهترین سال را داشته است؟

برای هر یک از این پنج مورد می‌توان پرونده‌ای ایجاد کرد. آقای ریکز، الی لیلی را در بازار بزرگ داروهای ضد چاقی خود را نوو نوردیسک، رقیب دانمارکی، نزدیک کرده است، و در سالی که برای این صنعت بسیار معمولی بود نتایج فوق‌العاده‌ای را کسب کرده است. تعداد کمی از نئوبانک ها توانسته‌اند مدیران مستقر را از محل خود خارج کنند. با این حال، تحت رهبری آقای اوسورنو، نوبانک، که او در سال ۲۰۱۳ آن را بنیان نهاد، به پنجمین موسسه مالی بزرگ در آمریکای لاتین از نظر تعداد مشتریان تبدیل شده است. آقای کازوما که بخش تحقیق و توسعه دیسکو را نیز اداره می‌کند، سال‌ها شرکت خود را پیشتاز عرصه نیمه‌رساناها نگه داشته است. پس از ترساندن سرمایه‌گذاران در سال ۲۰۲۲ با سقوط خود به جنون متاورس، آقای زاکربرگ در سال ۲۰۲۳ آن‌ها را با «سال کارآمدی» و تلاش‌های شرکتش برای هوش مصنوعی مولد خوشحال کرد. و آقای هوانگ موقعیت شرکت خود را به عنوان تامین‌کننده ضروری تراشه‌هایی که انقلاب هوش مصنوعی را تامین می‌کنند، تثبیت کرده است.

پس چگونه انتخاب کنیم؟ یکی از راه‌ها گوش دادن به حرف های زیر دستان است. به هر حال، مدیر اجرایی که قیمت سهام را بالا می‌برد، اما کارکنان را عصبانی می‌کند، بعید است برای مدت طولانی موفق شود. اکونومیست ارقامی را از گلاسادور، یک وب‌سایت بررسی کارمندان، در مورد اینکه کارگران پنج شرکت نسبت به مدیران ارشد و شرکت‌هایشان به طور گسترده‌تر چه احساسی دارند، جمع‌آوری کرده است.

با تنها ۶۲ درصد، میزان محبوبیت آقای زاکربرگ دور از ذهن به نظر می‌رسد و نشان می‌دهد که «سال کارآمدی» او به همان اندازه که برای کارمندان به نظر می‌رسد وحشتناک بوده است. رضایت کارکنان در دیسکو نیز کم به نظر می‌رسد (البته با پاسخ دهندگان کمتر). یک توضیح ممکن است مکانیسم عجیب شرکت برای هماهنگی کار باشد. تیم ها از یک ارز مجازی به نام «ویل» برای پرداخت به یکدیگر برای ارائه خدمات استفاده می‌کنند. سپس مدیران برای انجام وظایف، ارز را بین اعضای تیم توزیع می‌کنند، که پاداش‌ها را تعیین می‌کند. همه اینها رویای یک اقتصاددان به نظر می‌رسد، اما چندان علمی و معقول نیست.

خشم مشتریان نیز یک استراتژی نامناسب برای مدیران ارشد است. در سال جاری تعدادی از ایالت‌های آمریکا از جمله کالیفرنیا از الی لیلی، در میان سایرین، به اتهام پرداخت هزینه بیش از حد برای انسولین، داروی ضروری برای بیماران دیابتی، شکایت کردند. تصمیم این شرکت در ماه مارس برای کاهش ۷۰ درصدی قیمت انسولین کمک چندانی به فرونشاندن این ناراحتی نکرده است. (این شرکت آنچه را که به عنوان «ادعاهای نادرست» شکایت در کالیفرنیا توصیف می کند رد کرده است.)

در مورد آقای اوسورنو، همه استراتژی او نتیجه نمی‌دهد. اگرچه نوبانک به طور کلی سودآور است، دستاوردی که بسیاری از همتایان خود را در جاهای دیگر پشت سر گذاشته است، اما در مکزیک در حال از دست دادن پول است، جایی که رویکرد آن برای هدف قرار دادن افراد بدون بانک پرهزینه است. اگر آقای اوسورنو این کار را انجام دهد، می‌تواند در سال‌های آینده این جایزه را دریافت کند.

پس این آقای هوانگ است که پیروز می‌شود. تعداد کمی از مدیران عامل به اندازه رئیس انویدیا در شرط بندی روی هوش مصنوعی دوراندیش بوده‌اند. بیش از یک دهه پیش آقای هوانگ متوجه شد که واحدهای پردازش گرافیکی که شرکت او تولید می‌کند در آموزش مدل‌های هوش مصنوعی نیز خوب هستند. در سال‌های بعد، او با سرمایه‌گذاری بر روی یک پلتفرم نرم‌افزاری اختصاصی، کودا، برای کمک به توسعه‌دهندگان در استفاده از تراشه‌های آن و با خرید ملانوکس، تامین‌کننده فناوری شبکه‌ای که بسیاری از تراشه‌ها را به یکدیگر متصل می‌کند تا قدرت پردازشی بیشتری ارائه کند، انویدیا را برای موج هوش مصنوعی آماده کرد. سود حاصل از آن شرط‌بندی‌ها اکنون مشخص می‌شود. انویدیا بیش از ۸۰ درصد از بازار تراشه‌های تخصصی هوش مصنوعی را در اختیار دارد.

آقای هوانگ، که کت چرمی امضا شده‌اش به اندازه ژاکت‌های یقه‌اسکی استیو جابز به یک برند عمومی تبدیل شده است، طبق گزارش‌ها، قابلیت‌ها و استانداردهای دقیق بنیانگذار اپل را دارد. با این اوصافبا ۹۸ درصد محبوبیت او مورد تحسین کارکنان قرار می‌گیرد. با در نظر گرفتن همه این‌ها، او بهترین مدیرعامل سال ۲۰۲۳ بوده است.