چرا فرهنگ استفاده از خدمات بیمه غیر خودرویی در ایران آن‌طور که باید توسعه نیافته است؟
اندیشه پویا نوشت: به‌رغم این‌که استفاده از بیمه‌ها در ایران موضوعی شناخته شده است اما آمار و ارقام از بیگانگیِ شهروندان با خدمات بیمه‌ای حکایت می‌کند. در مقایسه با تنوع و تکثر زیادی که در بیمه‌ها وجود دارد، اقبال مردم ما به استفاده از این بیمه‌ها به اندازه‌ی تنوع بیمه‌ها نیست. دلیل این دوری و بیگانگی یا به عبارت بهتر توسعه‌نیافتگی در استفاده از بیمه‌ها را آرمین قریب، مدیر محصول شرکت ازکی در ادامه توضیح می‌دهد.
چه دلایلی باعث عدم اقبال عمومی به بیمه‌ها شده است؟ آیا پیوند مستقیمی میان وضعیت اجتماعی و اقتصادی جامعه و بی‌میلی به بیمه‌های مختلف می‌توان متصور بود؟
واقعیت این است که صنعت بیمه در ایران، به‌رغم نقش‌آفرینی متفاوت و خلاقانه‌ی بازیگران جدید و نوآورش همچون ازکی هنوز هم صنعتی سنتی است. اگر حتا معیار سنجش را روی شرکت‌هایی مثل ازکی قرار بدهیم که نسبت به سایر رقبای بازار آنلاین بیمه، سهم بزرگ‌تری را به خود اختصاص داده‌اند، هنوز هم نمی‌توان مدعی شد که صنعت بیمه در ایران به مانند صنعت مشابه خودش یعنی بانکداری توانسته باشد مسیر گذر از سنت به دنیای مدرن را طی کرده باشد. پس وقتی درباره‌ی فرهنگ بیمه و استفاده از بیمه در ایران صحبت می‌کنیم، و شاهد عدم اقبال عمومی در استفاده از بیمه‌ها هستیم، دلیل اصلی آن فقط عدم توسعه‌یافتگی این صنعت نسبت به زمانه و نیاز مخاطبین است. این توسعه‌نیافتگی باعث عدم مطلوبیت عمومیِ مفهوم و خدمات بیمه‌ای در ایران شده است. ما در مجموعه‌ی ازکی، تا این‌جایِ کار تلاش کردیم که به عنوان یک واسطه، تنوع و تکثر شرکت‌های خدمات بیمه‌ای را به مخاطبین خود نشان دهیم و این امکان را فراهم کردیم که خریداران بیمه بتوانند بین گزینه‌های زیادی که وجود دارد، انتخابی هوشمندانه و مطلوب داشته باشند. ما در مجموعه‌ی خود در حال حرکت به سمتی هستیم که بتوانیم به اندازه‌ی سهم خودمان در توسعه‌ی فرهنگ استفاده از بیمه گام‌های کابردی برداریم. یعنی گام بعدی ما در شرکت ازکی توسعه‌ی فرهنگ بیمه در ایران خواهد بود. اما درباره‌ی ارتباط بین وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم و اقبال به بیمه‌ها باید تاکید کنم که دلیل اصلی عدم توسعه‌یافتگی فرهنگ بیمه در ایران همین نگاه سنتی و مدرن نشدن این صنعت است و وضعیت معیشتی و اقتصادی نیز، احتمالا در این عدم اقبال دخیل است. درواقع نسبت میانگین درآمد افراد به میانگین هزینه‌ای که بابت بسیاری از بیمه‌های مهم مانند بیمه‌ی آتش‌سوزی یا بیمه‌ی ایمنی آسانسور پرداخت می‌کنند، واقعاً ناچیز است. هزینه‌ی برخی از بیمه‌ها رقم بسیار کوچکی است که پرداخت آن برای بسیاری از اقشار جامعه سخت نیست. بیمه در کشور ما کالای لوکس محسوب نمی‌شود. البته نمی‌توان از نظر دور داشت که هرچقدر وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم ضعیف‌تر باشد، اقبال آنان هم به دریافت خدمات بیمه کم‌تر می‌شود اما اگر مردم از مزایای بیمه‌ها مطلع باشند تاجایی که بتوانند از خدمات بیمه استفاده می‌کنند. پس کماکان مسئله‌ی مهم جاافتادن فرهنگ استفاده از بیمه است. دو علت اصلی دلیلِ توسعه‌نیافتگی فرهنگ استفاده از بیمه است: یکی عدم شناخت و اطلاع مردم از گستردگی و کابردی بودن صنعت بیمه و دیگری سیستم قانونی‌ِ پیچیده و به نوعی کاغذبازی‌های مرسوم که اقبال و استفاده‌ی عموم از خدمات بیمه‌ها را در ایران کم‌تر کرده است.
آرمین قریب/ مدیر محصول ازکی
صنعت بیمه و بازیگران جدید این بازار همچون ازکی، چه نقشی در توسعه و بهبود فرهنگ استفاده از بیمه‌ها در زندگی اجتماعی مردم خواهند داشت؟
تنوع و تکثر خدمات و محصولات صنعت بیمه در ایران بسیار زیاد است و این یک فرصت طلایی برای مصرف‌کنندگان بیمه در ایران است. متقاضیان هر زمان که به واسطه‌ی یک نیاز مثل بیماری یا داشتن اموالی مانند خودرو، منزل و حتا تلفن همراه به سراغ بازار بیمه می‌روند، قدرت انتخاب زیادی خواهند داشت. یکی از مهم‌ترین خدمات ازکی تا به امروز معطوف به راهنمایی و ارائه‌ی بهترین گزینه به افراد با کوتاه کردن مسیر بوروکراتیک اداری آن بوده و با چند کلیک ساده می‌توانید صاحب یک بیمه‌ی مطلوب خودتان بشوید. در ادامه‌ی مسیری که آغاز کرده‌ایم، ازکی به دنبال توسعه‌ی فرهنگ بیمه همراه با توسعه‌ی اطلاعات و آگاهی مردم نسبت به مزایای و اهمیت داشتن بیمه است. این اطلاع رسانی و توسعه‌ی دانش گام مهمی در مسیر ازکی و سایر پلتفرم‌های خدمات بیمه‌ای باید باشد تا در مقابل عدم توسعه‌یافتگی فرهنگ بیمه، یک گام کلیدی برداریم. ما در ازکی طبق آمار و داده هایی که از رفتار مصرف‌کنندگان این صنعت به دست آورده‌ایم بر این باوریم که عدم اطلاع‌رسانی دقیق و آگاهی مردم به این سبد متنوع محصولی، یک از علل عدم اقبال و استفاده‌ی آن‌ها از بیمه‌ها در ایران است. ما بیمه‌های متنوع را در قالب دسته‌بندی‌های محتوایی و موضوعی در بسته‌های پیشنهادی با توجه به رفتار قبلی مصرف‌کننده یا اعلام نیازی که به ما اعلام می‌کند به او معرفی می‌کنیم. این اقدام یکی از گام‌های توسعه‌ای دانش مردم درباره‌ی خدمات بیمه‌ای است. در کنارِ چالش سنتی بودن صنعت بیمه، نبود اطلاعات و داده ای دقیق از نیازها و رفتار مصرف‌کننده هم مانع دیگری برای ما و تلاش ما ایجاد می‌کند، چراکه وجود داده‌ها در تصمیم‌سازی بسیار کلیدی و حیاتی است اما در ایران دسترسی و گردآوری داده‌ها در این صنعت به صورت کابردی بسیار کم است یا اصلا موجود نیست. برای مثال ما می‌دانیم که در ایران حدود 35 میلیون وسیله نقلیه داریم و همین آمار ساده و تک‌رقمی اگر در حوزه‌ی دیگری وجود داشت می‌توانست به کمک ما بیاید تا اطلاعات مؤثری به مردم نسبت به نیازشان ارائه کنیم.
عدم توسعه‌ی فرهنگ استفاده از بیمه در ایران هزینه‌های ملموسی را در بلندمدت برای مردم ایجاد خواهد کرد. ولی فکر می‌کنید دلیل این بی‌اعتمادی به بیمه چیست؟
تنوع و تکثر بیمه‌ها در ایران زیاد است اما اطلاع و شناخت مردم ما از این تکثر خیلی کم است. در گام اول، آسیب اصلی را از این عدم شناخت نسبت به کاربرد و استفاده از بیمه‌ها خود مردم می‌بینند. در این‌جا اگر بخواهیم عامل دیگری را برای عدم توسعه‌یافتگی فرهنگ بیمه در ایران تعریف کنیم، قطعا تجربه‌ی بد و ناخوشایند مردم در استفاده از بیمه‌ها است. مطابق با نظرسنجی‌های ما، عامل سوم در عدم اقبال مردم به بیمه‌ها، همین عدم اعتماد آن‌ها به دریافت خدماتی است که باید در مقایسه با هزینه‌ای که برای بیمه خودشان پرداخت می‌کنند دریافت کنند. در بسیاری از کشورهای جهان مثل ایران اجباری در استفاده از بیمه‌ها نیست اما اعتمادی که نسبت به کیفیت خدمات و پاسخگویی‌ها وجود دارد، موجب عدم توسعه‌ی استفاده مردم از بیمه‌ها شده است. به‌این‌ترتیب این عدم اعتمادِ خریداران را هم باید به عنوان یکی از دلایل این عدم توسعه یافتگی صنعت بیمه در نظر گرفت. این دلایل ذیل یک عامل اصلی که همان توسعه‌نیافتگی و سنتی ماندن صنعت بیمه در ایران است قابل شناسایی است و باعث عدم اقبال جامعه به استفاده از خدمات بیمه شده که ریسک زندگی روزمره در دنیای مدرن امروزی را برای شهروندان بالا می‌برد.
