دخل و خرج خانوارها برای سال ۱۴۰۳ مشخص شد

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از روزنامه خراسان، دو روز قبل بخش‌هایی از لایحه بودجه ۱۴۰۳ در رسانه‌ها منعکس شد. با این حال، دیروز متن کامل بخش اول این لایحه رسماً منتشر و برنامه دولت برای بخش‌های مختلف از جمله حوزه‌هایی که مستقیماً به خانوارها مرتبط می‌شوند، مشخص شد. تغییرات حقوق کارمندان و سقف معافیت مالیاتی درآمد، چگونگی حمایت از کسب و کارهای اینترنتی و کم و کیف مالیات خودروها و خانه‌های لوکس از جمله این محورها هستند که در این گزارش به آن‌ها خواهیم پرداخت.

تبصره ۱۶ لایحه بودجه سال آینده تحت عنوان نظام اداری و حقوق و دستمزد، تکلیف معافیت مالیاتی و مالیات مجموع درآمد اشخاص حقیقی را مشخص کرده است. نکته قابل تامل این‎جاست که دولت اخیراً لایحه مالیات مجموع درآمد را به مجلس فرستاد. در صورت تصویب این لایحه در مجلس و اجرای آن در سال آینده، به جای آن که درآمد صرف بخش‌های اقتصادی و مشاغل برای محاسبه مالیات یا معافیت مالیاتی مدنظر قرار گیرد، مجموع درآمد سالانه اشخاص مبنای محاسبه مالیات خواهد بود. ضمن این که در قالب این مالیات، هزینه‌های قابل قبول مالیاتی نظیر آموزش، درمان، اجاره یا اقساط تسهیلات مسکن نیز به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی از سرجمع درآمدهای خانوار کسر می‌شود.

با این اوصاف، در لایحه بودجه سال آینده، سقف معافیت مالیاتی سالانه، ۱۲۰ میلیون تومان (معادل متوسط ماهانه ۱۰ میلیون تومان) تعیین شده است، اما نکته عجیب این است که این سقف نسبت به قانون بودجه امسال تغییری نکرده است. به این ترتیب با توجه به افزایش ۱۸ درصدی حقوق کارمندان و ۲۰ درصدی حقوق بازنشستگان، بخش بیشتری از درآمد حقوق بگیران مشمول مالیات می‌شود و در حقیقت بخشی از افزایش حقوق کارمندان به عنوان مالیات از آن‌ها کسر خواهد شد.
جزئیات نرخ مالیات مجموع درآمد مازاد ۱۲۰ میلیون تومان درآمد سالانه نیز به شرح جدول روبه روخواهد بود.

افزایش یک درصدی مالیات بر مصرف

مالیات ارزش افزوده عنوان پایه مالیاتی است که همه ما در فاکتورهای خرید با آن روبه‎رو شده ایم. از این مالیات به عنوان مالیات بر مصرف یاد می‌شود که البته کارکردهای دیگر نظیر شفافیت زنجیره عرضه کالا را هم دارد. نرخ این مالیات‌ها تاکنون ۹ درصد بوده است. با این حال به پیشنهاد دولت، این رقم در لایحه بودجه سال آینده ۱۰ درصد تعیین شده است. این موضوع موجب می‌شود تا احتمالا از این منظر شاهد افزایش اندک کالاهای مشمول این مالیات در سال آینده باشیم.

تعریف خودروها و املاک لوکس برای مالیات

بند س تبصره ۶ لایحه بودجه سال آینده خودروهای گران قیمت را به این شرح مشمول مالیات کرده است: انواع خودروی سواری... دارای پلاک شخصی که قیمت روز آن‌ها بیش از ۳ میلیارد تومان است، نسبت به مازاد این مبلغ مشمول مالیات سالانه خودرو به نرخ یک درصد می‌شوند.

از سوی دیگر طبق بند ش این لایحه نیز املاک گران قیمت به این شرح مشمول مالیات خواهند شد: زمین‌های فاقد اعیانی دارای کاربری مسکونی، اداری و تجاری، باغ ویلاهای مجاز (با احتساب عرضه و اعیان) و واحدهای مسکونی که ارزش آن‌ها بیش از ۲۵ میلیارد تومان باشد، مازاد بر این مبلغ مشمول مالیات به میزان دو در هزار می‌شوند. این مالیات برعهده شخصی است که در ابتدای سال مالک املاک فوق بوده است.

توقیف و برداشت از حساب بدهکاران مالیاتی

بند دال تبصره ۶ لایحه بودجه سال آینده به یک دسترسی ویژه به سازمان مالیاتی برای برداشت از حساب بدهکاران اشاره دارد. در این بند آمده است: به منظور جلوگیری از فرار مالیاتی و وصول به موقع درآمدهای مالیاتی، بانک مرکزی مکلف است ضمن ایجاد دسترسی برای سازمان امور مالیاتی کشور به سامانه‌های موجود از جمله سیاق و سرآمد و حسب درخواست سازمان امور مالیاتی کشور، نسبت به توقیف و برداشت از حساب یا حساب‌های بدهکاران مالیاتی به صورت سیستمی و برخط و بر اساس سامانه‌های موجود اقدام کرده و وجوه مربوط را به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز کند.

حساب‌های غیر تجاری که به‎طور خودکار مشمول مالیات می‌شوند!

تفکیک حساب‌های تجاری و شخصی، موضوعی است که در سال‌های اخیر به انجام رسیده و طبق آن حساب‌های تجاری مشمول قوانین ویژه‌ای نظیر مدنظر قرار گرفتن آن‌ها در بحث مالیات شده اند. به عنوان مثال روزنامه ایران در ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ به نقل از «بک نظر» رئیس مرکز آموزش و برنامه ریزی سازمان مالیاتی آورده است که: طبق دستورالعمل بانک مرکزی، شاخص‌های شناسایی حساب تجاری دارا بودن ۱۰۰ تراکنش ماهانه به ارزش ۳۵ میلیون تومان است. با این اوصاف لایحه بودجه سال آینده در بند ذ تبصره ۶ آورده است: در صورتی که جمع مبلغ و دفعات واریز به حساب‌های غیرتجاری هر شخص حقیقی در هر ماه، از جمع مبلغ و دفعات واریزی که تا پایان اردیبهشت سال ۱۴۰۳ توسط شورای پول و اعتبار تعیین می‌شود، بیشتر باشد، اثبات درآمدی نبودن تراکنش‌ها و ارائه اسناد و مدارک به عهده صاحب حساب است.

یک تخفیف مالیاتی ویژه در راستای قانون حمایت از خانواده و دهه شصتی‌ها

لایحه بودجه سال آینده یک تسهیل مالیاتی ویژه در راستای قانون حمایت از خانواده هم دارد. بر این اساس طبق جزء ۹ بند ش تبصره ۶، اشخاص حقیقی موضوع ماده ۸۴ قانون مالیات‌های مستقیم با رعایت شرط مذکور در قانون حمایت از خانواده علاوه بر اعمال معافیت مذکور به ازای فرزند سوم و بیشتر در سال ۱۴۰۳ مشمول ۱۵ درصد افزایش در تخفیف مالیاتی می‌شوند. در خصوص والدین دهه شصتی، این تخفیف مالیاتی ۳۰ درصد خواهد بود.