شغلهای سرطانزا را بشناسید!
هر روز صبح با هزاران امید و آرزو از خواب بیدار میشوید و به سرکار میروید. حتی سعی میکنید به جای سفارش از رستوران، ناهارتان را از خانه به محل کار ببرید و هنگام استراحت از تنقلات سالم مثل آجیل و میوه استفاده کنید.
شاید هم اهل ورزش باشید و به جای استفاده از اتومبیل، پیاده به سرکار بروید. بنابراین دل تان خوش است که حسابی مراقب سلامت خود هستید! غافل از اینکه شاید محیط کار و نوع شغلتان بیش از هر عاملی شما را در خطر ابتلا به سرطان قرار میدهد. اما لازم نیست نگران شوید؛ ما شما را با انواع شغلهای خطرناک و راههای کاهش عوارض آنها آشنا خواهیم کرد. در انتها نیز به علائم تعدادی از سرطانهای شغلی اشاره خواهیم کرد تا بدانید چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید. آرایشگران مرگ در راه زیبایی! تحقیقات انجام شده در موسسه ملی سرطان ایالات متحده نشان میدهند تقریبا 20 درصد از آرایشگران کار خود را به دلیل مشکلات سلامتی از جمله آلرژی، حساسیتهای پوستی و تنفسی، دردهای مفصلی و. . . ترک میکنند. علاوه براینها خطر ابتلا به سرطانهای مثانه، تخمدان، ریه، سینه، خون، معده و دستگاه تناسلی در میان این افراد بیشتر است. این شغل همچنین خطر سرطان حنجره را در آقایان بالا میبرد. چگونه خطر را کاهش دهیم؟ آرایشگران باید حتما از دستکش استفاده کنند تا از تماس مستقیم پوست خود با رنگ مو به خصوص انواع دائمی آن و همچنین سایر مواد شیمیایی آرایشی جلوگیری کنند. به جای رنگ موهای دائمی نیز بهتر است از رنگهای موقت، گیاهی و بدون آمونیاک استفاده کنید. همچنین باید از مصرف مواد حاوی ماده شیمیایی «فرمالدئید» خودداری کنید. این ماده که در تعدادی از محصولات صافکننده و کراتینه مو، لاکهای ناخن و لوازم آرایش به کار میرود، خطر سرطانهای ریه و حفره بینی را افزایش میدهد. پس قبل از خرید این مواد حتما روی برچسب آنها را بخوانید و نوع بدون فرمالدئید را انتخاب کنید. علاوه براینها بهتر است از مواد آرایشی بدون عطر استفاده کنید. برخورداری از سیستم تهویه مناسب هم خطر ابتلا به سرطان را کاهش میدهد. کشاورزان، باغداران، ماهیگیران و نجات غریقها اجازه ندهید برنزه شوید! اشعه UV آفتاب DNA (دی ان ای) سلولهای پوستی را تخریب میکند و احتمال ابتلا به سرطان پوست را بالا میبرد. بنابراین کسانی که در محیط باز کار میکنند، در خطر بیشتری برای سرطانهای پوستی هستند؛ به خصوص افرادی که رنگ پوست و چشمشان روشن است. درواقع کسانی که بعد از تماس با آفتاب پوستشان قرمز میشود و کک و مک در میآورند، حساستر هستند. در حالی که افراد با پوست تیره مقاومت بیشتری در برابر آفتاب دارند زیرا رنگدانههای پوستشان تا حدودی از نفوذ اشعههای مضر به داخل پوست جلوگیری میکنند. سرطان پوست معمولا قبل از 40 سالگی بروز پیدا نمیکند و اغلب بعد از 60 سالگی دیده میشود. بنابراین اگر هم اکنون زیر نور آفتاب کار میکنید و علائم خاصی روی پوست خود نمیبینید دلیل نمیشود که ساده از کنار این موضوع رد میشوند. چگونه خطر را کاهش دهیم؟ برای پیشگیری از ابتلا به سرطان پوست باید از لباسهای آستین بلند، عینک آفتابی، کلاه لبهدار و کرمهای ضدآفتاب با SPF حداقل 15 استفاده کنید. هرچه SPF بالاتر باشد، حفاظت بیشتری در مقابل آفتاب سوختگی خواهید داشت. توجه داشته باشید که کرم ضد آفتاب را باید مرتب تکرار کنید. همچنین بهتر است بین ساعت 11 تا 15 در سایه قرار بگیرید. البته کسانی که در محیطهای بسته کار میکنند نیز نباید از کرم ضدآفتاب غافل شوند چراکه نور از طریق پنجرهها وارد محیط کار شده و خطر سرطان پوست را افزایش میدهد. مشاغل شیفت شب ساعت بدنتان را کوک کنید! کار کردن در شیفت شب و قرار گرفتن در معرض نور در زمان تاریکی هوا میتواند ساعت درونی بدن را مختل کند و از این طریق باعث اختلال در سیستم قلبی و عروقی، متابولیسم، هضم و جذب، سیستم ایمنی و تعادل هورمونی شود. علاوه براینها، تحقیقات انجام شده در سازمان جهانی بهداشت نشان دادهاند کار کردن در شیفت شب خطر ابتلا به انواع سرطانها به خصوص سرطان سینه، دستگاه گوارش و پروستات را بالا میبرد. البته این خطر بیشتر برای کسانی مطرح است که 20 سال سابقه کار دارند. چگونه خطر را کاهش دهیم؟ اگر شغل شیفت شب دارید بهتر است هر شب سر ساعت خاصی کار کنید نه اینکه یک شب برای مثال از 12 تا 2 و شب دیگر از 3 تا 5. همچنین اگر زمان برگشتتان به خانه، نزدیک طلوع خورشید است باید هنگام برگشت از عینک آفتابی استفاده کنید. موقع خواب هم تمام پنجرهها و منابع نور را ببندید یا از ماسک خواب استفاده کنید زیرا روشنایی شما را بیخواب میکند. بیخوابی نیز یکی از عوامل موثر بر کاهش قدرت ایمنی بدن و ابتلا به سرطان است. شغلهای پشت میزی دست از تنبلی بردارید! محققان مرکز سرطان دانشگاه علوم پزشکی واشنگتن یافتهاند که هر دو ساعت اضافه شدن به میزان نشستن در طول روز خطر سرطان روده بزرگ را 8 درصد و خطر سرطان رحم را 10 درصد افزایش میدهد. برای مثال خانمهایی که روزانه 10 ساعت پای تلویزیون یا میز کار مینشینند، نسبت به خانمهایی که روزانه 8 ساعت مینشینند، 8 درصد افزایش خطر سرطان روده بزرگ و 10 درصد افزایش خطر سرطان رحم دارند. چگونه خطر را کاهش دهیم؟ برای کاهش این خطر باید مدت زمان نشستنتان را خرد کنید و بین کار فعالیت فیزیکی داشته باشید. برای مثال میتوانید به جای اینکه به همکارتان تلفن یا ایمیل بزنید از جای خود بلند شوید و سر میز او بروید یا حداقل پیاده به سرکار بروید و بر گردید. قبل از خوردن ناهار نیز یک پیادهروی چند دقیقهای سریع داشته باشید. لولهکشها،کاشیکارانو جوشکاران جلوی دهانتان را بگیرید! این افراد از آنجایی که باید با عایق لوله کار کنند در خطر تماس با آزبست قرار دارند. آزبست نوعی ماده نسوز است و گاهی تحت عنوان پشم شیشه شناخته میشود. این ماده اگر تنفس شود به اعماق ریه میچسبد و در طولانی مدت باعث بیماریهای خطرناک ریوی و سرطان میشود. لولهکشها و جوشکاران همچنین در خطر تماس با بنزن هستند که خود احتمال ابتلا به سرطان ریه را بالا میبرد. کاشیکارها نیز اگر هنگام برش کاشی و سنگ، گرد حاصل از آنها را تنفس کنند در خطر ابتلا به سرطان ریه قرار میگیرند. چگونه خطر را کاهش دهیم؟ این افراد باید هنگام کار حتما از ماسکهای مخصوص استفاده کنند. شاید در بازنشستگی بروز کند! حدود 4 درصد از سرطانها به نوع شغل و مواد سرطان زا در محیط کار مربوط میشوند. سرطان ممکن است سالها یا حتی چند دهه طول بکشد تا تظاهر پیدا کند. بنابراین اگر امروز سالم هستید و مشکلی ندارید دلیل نمیشود مسائل ایمنی محل کارتان را جدی نگیرید. درواقع خیلی از سرطانهای شغلی در زمان بازنشستگی بروز پیدا میکنند. خلبانان و خدمه پرواز اطاقک خلبان در نقش سولاریوم! تحقیقات انجام شده در دانشگاه علوم پزشکی کالیفرنیا نشان داده است سرطان پوست (ملانوما) در خلبانان و خدمه کابین هواپیما بیشتر دیده میشود. علت آن نیز قرار گرفتن در اطاقک خلبان برای ساعات طولانی ذکر شده است. محققان این دانشگاه یافتهاند که یک ساعت وقت گذراندن در اطاقک خلبان از لحاظ میزان تشعشع مساوی با 20 دقیقه قرار گرفتن در سولاریوم با اشعه UV-A است! اگرچه پنجره هواپیما از ورود اشعه UV-B خورشید جلوگیری میکند اما نمیتواند جلوی ورود اشعه UV-A را بگیرد. این اشعه باعث پیر شدن پوست میشود و با سرطان پوست در ارتباط است. علاوه براین، وقتی هواپیما بالای ابرها یا زمینهای برفی پرواز میکند، انعکاس نور و میزان تشعشع بیشتر میشود. خدمه پرواز همچنین در معرض نوعی دیگر از تشعشع به نام اشعه کیهانی هم قرار میگیرند و این موضوع باعث میشود خطر سرطان سینه و ملانوم در خانمهای مهماندار بالاتر رود. چگونه خطر را کاهش دهیم؟ برای کاهش خطر سرطان پوست باید پنجرههای هواپیما را در برابر اشعه UV-A مقاوم ساخت. همچنین خدمه پرواز باید بهطور مرتب از کرمهای ضدآفتاب استفاده کنند. نقاشان و کارگران ساختمان گرد و خاک را نفس نکشید! تماس با آزبست، آفتاب زیاد، سیلیس، اگزوز موتور دیزل، فرآوردههای زغال سنگ، مواد حلال و گرد چوب خطر سرطان را در این افراد بالا میبرد. تنفس گرد و خاک هنگام تخریب یا بازسازی ساختمان نیز خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش میدهد. این افراد همچنین بیشتر از بقیه به بیماری آرتریت و التهاب مفاصل مبتلا میشوند. چگونه خطر را کاهش دهیم؟ استفاده از ماسک، ترک سیگار؛ یادگیری روشهای صحیح جابهجایی اجسام و استراحت کافی بعد از هر روز کاری. ماموران راهنمایی و رانندگی بدون خجالت ماسک بزنید! این افراد به دلیل اینکه بهطور مداوم در معرض آفتاب، دود و آلایندههای هوا هستند بیشتر دچار سرطان ریه، پوست، روده بزرگ، مری، کلیه، بیضه و حتی سینه میشوند. چگونه خطر را کاهش دهیم؟ مصرف مرتب ضد آفتاب و استفاده از ماسکهای مخصوص N95؛ به خصوص در روزهایی که آلودگی هوا بیشتر از حد مجاز میشود. آتشنشانها به لباستان اهمیت بدهید! آتشنشانها به دلیل اینکه در معرض تماس با موادی چون بنزن، کلروفرم، فرمالدئید، دود حاصل از سوختن پلاستیک و. . . هستند، بیشتر در خطر سرطان ریه قرار میگیرند. سرطان بیضه و پروستات هم در این افراد بیشتر دیده میشود. چگونه خطر را کاهش دهیم؟ رعایت مسائل ایمنی و استفاده از ماسک، لباس و دستکش مخصوص. سازندگان و تعمیرکاران کفش کارگران نساجی و تولید پارچه چسب، چرم، پنبه و سرطان ریه! در این شغلها احتمال ابتلا به سرطان ریه بیشتر است. این خطر در کسانی که 30 سال سابقه کار دارند، دو برابر میشود. سرطان حفره بینی، مثانه، خون، دهان، حنجره و معده نیز در سازندگان کفش بیشتر دیده میشود. به نظر میرسد علت این موضوع تماس با گرد حاصل از برش چرم، ماده شیمیایی بنزن و چسب باشد. کارگران نساجی نیز به دلیل تنفس ذرات معلق پنبه، پارچه و. . . در خطر سرطان ریه قرار میگیرند. چگونه خطر را کاهش دهیم؟ خودداری از بوییدن حلالها، چسبها و تماس آنها با پوست؛ استفاده از ماسک هنگام کار؛ ترک سیگار و برخورداری از دستگاههای تهویه مناسب. این علائم را جدی بگیرید! در این قسمت به نشانههای متداول چند سرطان شایع شغلی اشاره خواهیم کرد. اگر هر یک از این علائم را در خود میبینید حتما برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید زیرا تشخیص سرطان در مراحل اولیه، شانس بهبودی را به میزان زیادی افزایش میدهد. توجه داشته باشید که نشانههای سرطان شاید در همه افراد یکسان نباشند. همچنین این نشانهها ممکن است در اثر عوامل دیگری جز سرطان هم به وجود آیند. سرطان سینه تغییرات پوستی از قبیل ورم و قرمزی در یک یا هر دو سینه؛ افزایش سایز سینهها یا تغییر شکل آنها؛ تغییرات در ظاهر نوک یکی از سینهها یا هر دو سینه؛ درد کلی در یک بخش از سینه؛ برآمدگی درون سینه؛ سوزش یا خارش در سینهها؛ تغییر رنگ سینه؛ پوسته پوسته شدن یا پولکی شدن نوک سینه یا ضخیم شدن پوست یا فرو رفتگی در پوست سینه. سرطان مثانه وجود خون در ادرار؛ درد حین ادرار کردن و تکرر ادرار. در نظر داشته باشید که عفونتها، تومورهای خوشخیم و سنگهای مثانه نیز میتوانند با چنین علائمی تظاهر پیدا کنند. سرطان پروستات سوزش یا درد حین ادرار کردن؛ مشکل در ادرار کردن یا سختی هنگام شروع و قطع ادرار؛ دفعات زیاد ادرار در طول شب؛ بیاختیاری ادرار؛ جریان یا سرعت کم ادرار؛ وجود خون در ادرار یا مایع منی؛ دشواری در نعوظ؛ انزال دردناک؛ تورم در ساق پاها یا منطقه لگن؛ بی حسی یا درد در ساق یا پنجه پا و درد در استخوان. سرطان پوست تغییرات در اندازه، شکل و رنگ خال؛ رشد غیر عادی پوست؛ ورم یا زخمی که بهبود پیدا نمیکند؛ وجود توده کوچک، نرم و صیقلی یا توده سفت و قرمز در پوست؛ وجود توده به همراه خونریزی؛ لکههای پوستی یا نقاط مسطح قرمز، زبر، خشک یا پوستهدار همراه با خارش یا برآمدگی. سرطان خون تورم غدد لنفاوی بدون درد؛ عفونتهای مداوم؛ خستگی و ضعف؛ خونریزی و کبودی با کوچکترین تحریک؛ خونریزی از لثهها؛ لکههای ارغوانی رنگ روی پوست؛ تب یا تعرق شبانه؛ تورم یا ناراحتی در شکم؛ کاهش وزن بیدلیل؛ درد استخوان و مفاصل. سرطان ریه سرفههای مداوم یا مزمن شبیه به افراد سیگاری که ممکن است همراه با درد باشد، سرفه همراه با خون؛ سختی در تنفس؛ کاهش اشتها؛ احساس خستگی؛ درد در استخوان؛ تورم صورت، بازو یا گردن؛ سردرد، سرگیجه، ضعف و بیحالی؛ برآمدگی در گردن یا استخوان اطراف آن. سرطان تیروئید ایجاد توده، برآمدگی یا تورم در ناحیه گردن؛ درد گردن که معمولا از جلوی گردن شروع میشود و ممکن است تا گوشها هم ادامه پیدا کند؛ تغییر در صدا و گرفتگی صدا؛ مشکلات تنفسی؛ سرفههای مزمن و مشکل در غذا خوردن. سرطان کلیه وجود خون در ادرار؛ توده در پهلو یا شکم؛ درد در پهلو؛ کاهش وزن؛ تب؛ حس ضعف یا خستگی بیش از حد. سرطان حلق و بینی مشکل در تنفس، صحبت کردن یا شنیدن؛ ایجاد برآمدگی در بینی یا گردن؛ گلو درد؛ خونریزی یا ترشح از بینی؛ گوش درد یا شنیدن صدای وز وز؛ سردرد؛ انسداد بینی و احتقان سینوس. تعویض شغل برایتان ممکن نیست؟! صرف نظر از نوع شغل، خطر سرطان در افراد سیگاری، چاق و کم تحرک بیشتر از کسانی است که سبک زندگی سالمی دارند. بنابراین اگر امکان تعویض شغل برایتان وجود ندارد باید حتما شیوه زندگی خود را تغییر دهید و به صورت روزانه از میوهها و سبزیجات استفاده کنید. آنتی اکسیدان موجود در این مواد با عوامل سرطان زای محیط کار مبارزه میکنند. همچنین باید روزانه حداقل 20 دقیقه فعالیت ورزشی داشته باشید و از تماس با هرگونه دود دسته اول یا دست دوم دخانیات دوری کنید.