ملازهی: از طریق کریدور چابهار به افغانستان، اقتصاد منطقه به ایران گره می‌خورد / جریان افغان‌ستیزی در ایران مشکوک است

اقتصادآنلاین _ پرستو بهرامی راد؛ ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی رئیس‌ الوزرای حکومت طالبان، ظهر امروز (شنبه ۱۳ آبان) در رأس یک هیات عالی رتبه دولتی وارد تهران شد.

 هدف از سفر برادر و هیئت همراه، دیدار و رایزنی با مسئولان اقتصادی ایران به منظور ارتقای سطح همکاری‌های تجاری و اقتصادی، توسعه روابط دوجانبه و بررسی زمینه همکاری‌های بیشتر در حوزه تجارت، ترانزیت، سرمایه‌گذاری، همکاری‌های گمرکی و داد و ستد مالی است.

پیر محمد ملازهی، کارشناس ارشد مسائل افغانستان در خصوص سفر این هیئت اقتصادی به ایران گفت: یک واقعیت را باید در نظر بگیریم که ما با افغانستان اشتراکات فراوان تاریخی و فرهنگی داریم. حقیقت این است که رقابت‌ها در افغانستان چه در سطح منطقه‌ای (بین کشورهای اسلامی و همسایه) و چه رقابت در سطح جهانی بسیار شدید است. در شرایط کنونی که طالبان به رسمیت شناخته نشده، ما می دانیم که چین خیلی به سرعت، بدون سر و صدا و کم و بیش سعی دارد مبانی اصلی اقتصاد افغانستان را به دست گیرد و توافقاتی با طالبان انجام می‌دهد. رقابت را چه در سطح بین المللی (اروپا و آمریکا) و چه در سطح منطقه‌ای که ایران، پاکستان و دیگر کشورهای منطقه تا به امروز برده است.

وی در ادامه توضیح داد:  بنابراین اگر در این فضا ایران واقع‌بینانه با مسئله برخورد نکند، به نظرم یک باخت استراتژیک خواهیم داشت. از همین زاویه لازم است که ایرانیان به لحاظ اقتصادی با افغانستان کاملاً هماهنگ بشوند. افغانستان به آسیای مرکزی و آب‌های بین‌المللی راه ندارند. ایران می‌تواند کریدور از چابهار تا افغانستان را فعال کند. یک خط آهن نیز ساخته می‎شود، البته بحث و حدیث پیرامونش زیاد است. همچنین یک بزرگراه باید ساخته شود که بتوانند در آینده اقتصاد منطقه را به سمت ایران و منافع ایران هدایت کند. متاسفانه آمریکایی‌ها سعی دارند ایران از مسیرها و کریدورهای اصلی خارج شود. ایران از مسیرهای ترانزیت نفت و گاز خارج می شود و همچنین از مسیر کریدور شمال-جنوب و شرق-غرب خارج می شود. آمریکایی‌ها طرح های دیگری برای محدود کردن ایران در این زمینه دارند.

این کارشناس مطرح کرد: بنابراین ضرورت سیاسی، امنیتی،  اقتصادی و منافع ملی ایران در این است که دست به دست بدهیم که ایران بتواند با افغانستان زمینه‌هایی را برای حضور در کریدورهای منطقه بررسی کند. حقیقت این است که افغانستان و گروه طالبان نیروی تخصصی کافی ندارد و ایران نیروی تخصصی به اندازه کافی در تمام زمینه‌ها دارد. بخش خصوصی ایران می‌تواند در بخش صنعت و تجارت سرمایه‌گذاری کند. برای مثال جایگزین کشت خشخاش ایرانی‌ها می‌توانند بروند و در آنجا گندم بکارند و از این طریق گندم خودمان را نیز تامین کنیم.

ملازهی بیان کرد: افغانستان به لحاظ سوخت بیشترین مشکل را دارد. در حالی که ایران  گاز و نفت دارد. الان به شکل قاچاق وارد افغانستان می‌شود، ولی اگر ایران بتواند به طور سازمان یافته گاز افغانستان را تامین کند یک بازار بسیار مساعد 35 الی 36 میلیونی را بدست می‎آورد. به نظر می‌آید مجموعه این شرایط را در نظر بگیریم، این برداشت تقویت می‌شود که ما باید مباحث اقتصادی، سیاسی و ایدئولوژیک را از هم تفکیک بکنیم. اگر با نگاه ایدئولوژیک جلو برویم، به نظرم باخت ما قطعی است. حتماً باید با نگاه اقتصادی و سیاسی جلو  برویم که بتوانیم با طالبان کار کنیم.

این کارشناس در خصوص افغان‌ستیزی در ایران گفت: جریانی که افغان‌ستیزی را در ایران رقم می‌زند، جریان مشکوکی است. یعنی ذهنیتی درون آنها وجود دارد که فکر می‌کنند هر افغانی که وارد ایران می‌شود، یک توطئه‌گر است. در حالی که واقعیت این است که آنها به دلیل ناامنی، فقر و فلاکت به کشورهای همسایه پناه می‌آورند. ایران کار هست و درآمدی برایشان ایجاد می‌شود که بخشی آن را در اینجا مصرف می‌کنند و بخشی را برای خانواده هایشان می‌فرستند. به اضافه اینکه نقششان در اقتصاد ایران نقش پر رنگی است.

وی در ادامه تصریح کرد: برخی می‌گویند افغانستانی‌ها مسائل امنیتی ایجاد می‌کنند، در حالی که آنها از ترس اینکه اخراجشان نکنند، خیلی هم مدارا می‌کنند. برخی موارد ممکن است که اختلافی بین یک افغان و ایرانی مشکل ایجاد شود؛  ولی اگر این را تعمیم به کل افغان‌ها که نزدیک به 5 میلیون نفر طبق آمار در ایران هستند، بدهیم واقع‌بینانه نخواهد بود. شاید این نگاه سرچشمه در ذهنیت تاریخی ایرانیان نسبت به قوم پشتون دارد. من فکر می‌کنم این بحث‌ها انحرافی است. بسیاری از کارها که ایرانیان حاضر نیستند انجام دهند، افغان‌ها با حقوق کمتر انجام می‌دهند. همچنین در توسعه اقتصادی ایران نقش مهمی در این 40 ساله ایفا کردند.