حلقه مدیران نفتی غرب به دور ایران

به گزارش وال استریت ژورنال، نشست نفت و انرژی منطقه خزر جنوبی ۲۰۱۵ که تقریبا به صورت عمومی برگزار شد، مدیران انرژی از هوستون و لندن را جذب وین کرد و این مدیران طی روزهای سه شنبه و چهارشنبه با مقامات دولتی ایرانی کیک و قهوه صرف کردند. به گفته شرکت کنندگان، در میان شرکت‌های بین المللی که مدیران خود را راهی این نشست کردند، شورون (شرکت نفتی آمریکایی و از بزرگ‌ترین شرکت‌های چندملیتی جهان) و شرکت خدمات نفتی انگلیسی آمک فاستر ویلر نیز حضور داشتند. حضور مقامات نفتی غربی در یک کنفرانس با محوریت ایران نشان دهنده شکل گیری یک چشم انداز تجاری جدید در این کشور حوزه خلیج فارس با دورنمای برداشته شدن تحریم‌های اقتصادی طی سال جاری است. ایران و گروه ۱+۵ (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) طی ماه جاری در مورد یک چارچوب سیاسی برای برداشتن مجموعه‌ای از تحریم‌های مربوط به برنامه هسته‌ای این کشور به توافق رسیدند. ضرب الاجل نهایی برای این توافقنامه ۳۰ ژوئن است و در‌‌ همان تاریخ برنامه زمانی برداشته شدن تحریم‌ها مشخص می‌شود. مدیران اجرایی غربی قراردادهای مخفی با مقامات انرژی ایران داشته‌اند و این غیرقانونی نیست اما هنوز مسئله مهمی محسوب می‌شود. پی‌تر هارل، یکی از مقامات ارشد سابق تحریم‌ها در وزارت خارجه آمریکا که در حال حاضر رئیس شرکت مشاوره چشم انداز استراتژی‌های جهانی است گفت: «شرکت‌های انرژی به وضوح علاقمند به ایران هستند.» سخنگوی شرکت خدمات نفتی آمک فاستر ویلر گفت: «ما فعالیتی در ایران نداریم اما ممکن است پس از برداشته شدن تحریم‌ها، به فرصت‌های داخل ایران علاقمند شویم. سخنگوی شورون نیز گفت: «ما همواره بر اساس قوانین و مقررات جاری عمل می‌کنیم.» از زمان اعلام توافق هسته‌ای با ایران، مقامات آمریکایی از جمله مقامات وزارت خزانه داری ایالات متحده مجموعه‌ای از تماس‌های تلفنی و جلسات توجیهی را با جامعه تجاری آغاز کرده‌اند و پیامشان این است که هنوز برای همکاری فعال با ایران زود است. سخنگوی وزارت خزانه داری آمریکا از اظهارنظر در این زمینه خودداری کرد. با این حال بخشی از این پنهان کاری‌ها طی هفته‌های گذشته کاهش یافته است. یکی از مقامات اروپای غربی در نشست وین گفت: «پیش از اینکه با مقامات ایران در تهران دیدار داشتم، از ترس افشا شدن این دیدار، مجبور بودم خود را «شرکت ایکس» معرفی کنم.» وی در این کنفرانس گفت: «من بالاخره توانستم بگویم که کارفرمایم چه کسی است.» این کنفرانس برای تهران فرصتی بود برای ترویج منابع گسترده‌اش. ایران چهارمین ذخایر نفتی جهان و دومین خایر زیرزمینی گاز را در اختیار دارد که استخراج و بهره برداری از آن در مقایسه با آمریکا که نیازمند فناوری شکست هیدرولیکی است، ارزان‌تر است. ایران هم به فناوری و خریداران غربی احتیاج دارد. از زمانی که آخرین شرکت‌های نفتی غربی در سال ۰۱۰ ایران را ترک کردند، تولیدات نفت این کشور با افتی ۲۷ درصدی به روزانه دو میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه رسیده است. لولا بورگت، یکی از سخنگویان این کنفرانس گفت که تمرکز و محوریت این کنفرانس به طور اختصاصی روی ایران نبوده و متذکر شد که بحث‌هایی نیز در مورد کشورهای حوزه دریای خزر مانند آذربایجان انجام شده است. این اتفاق در رسانه‌های خبری منعکس نشد. برخی مقامات نفتی غربی که خارج از این کنفرانس صحبت می‌کردند هنوز اطمینان ندارند که تجارت در ایران تا چه اندازه می‌تواند جذاب باشد. شرایط قبلی که ایران ارائه می‌کرد چنان سخت بود که اکثر شرکت‌های غربی قادر به جبران هزینه‌هایشان نبودند، با این حال قراردادهای جدید نوشته می‌شوند. برخی مقامات غربی هنوز هم از تجربه گذشته‌شان در مواجه با بوروکراسی ایران گیج هستند. اما این کنفرانس وین فرصتی برای گفتگوی ایران و غرب را فراهم کرد. در راهروهای هتل، گروهی از مدیران نفتی غربی و مقامات نفتی ایران مذاکرات طولانی داشتند. یکی از مدیران اروپایی با ارائه پاورپوینتی، قابلیت‌های فنی شرکتش در استخراج نفت سنگین را تبلیغ می‌کرد. وی گفت که این فناوری برای حوزه‌های نفتی ساحلی که ایران قصد دارد در ماه سپتامبر به سرمایه گذاران ارائه کند، مناسب است. مقام ایرانی تاکید کرد که کشورش بیشتر به فناوری‌های مربوط به توسعه نفت سبک علاقمند است. و این مدیر اروپایی پاسخ داد که شرکتش این فناوری را هم می‌تواند ارائه کند. این تبادل نظر را به سختی می‌توان پنهانی قلمداد کرد. با این حال این مدیر اروپایی در مصاحبه خود که از تبادل نظر با ایران نقل می‌کرد، تاکید داشت که نامی از خود و شرکتش برده نشود و می‌گفت: «ما می‌خواهیم همه جا مورد استقبال باشیم.»